, faaliyetlerin halkı sokak eylemlerine yöneltmek şeklinde yoğunlaştığı kanaatinin hâsıl olduğu, Derneğin internet sitesinde "Halkın Muhalefeti Derneği" logosunun yer aldığı, bu bağlamda, Derneğin toplumsal ve siyasi her konuda muhalif olduğu, yapılan muhalefetin siyasi otoritenin bütün temel icraatlarını kapsadığı, derneğin tamamen siyasi ve günlük politika ile ilgili olduğu, Dernek şube ve üyelerinin sürekli meydanlarda izinli-izinsiz gösteri ve eylem yaptığı, siyasi otoriteyi yıpratıcı propaganda yaptığı" hususlarının belirtildiği, 22/09/2010 tarih ve 30/3 sayılı denetim raporunda da; "Dernek beyannamesinde belirtilen hususlarla dernek iş ve işlemleri arasında genel anlamda uygunluk bulunduğu tespit edilmiş ise de, Derneğin "Akp'ye Kul Köle Olmayacağız, Halkın Hakları Programı ile Yerel Seçimlere, Emperyalizme Karşı Mücadele Kesintisiz Sürüyor, Kardeşliğin Ülkesini Kuracağız, Gericiliğe ve Faşizme Karşı Halkevleri Var, Hak Mücadeleleri" başlıkları altında özetlenebilecek konularda imza...

Somut olayda dava, tasfiye edilmiş derneğin ihyası istemine ilişkindir. Tasfiye edilen derneğin tüzel kişiliği bulunmamaktadır. Yargıtay uygulamalarına göre, derneğin ihyası davasının gerçekleştirilebilmesi için davanın dernek tasfiye kuruluna karşı açılması, tasfiye kurulu oluşturulmamış ise dernek son yönetim kuruluna karşı açılması, onların davadan haberdar edilerek taraf teşkilinin sağlanması gerekir. Yukarıda gösterilen yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında mahkemece, duruşma açılmak suretiyle inceleme yapılarak tasfiye edilmiş dernek adına 09.12.2005 tarihli dernek genel kurulunda belirlenen tasfiye kuruluna dava dilekçesinin tebliği ile usulüne göre taraf teşkili sağlandıktan sonra tüm delillerin değerlendirilmesi yapılarak oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, dosya üzerinden inceleme yapılması ve yerinde olmayan gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir....

Türk Medeni Kanunu'nun 56. maddesi hükmüne göre dernek bir özel hukuk tüzel kişisi olup Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 33. maddesinin yollaması ile Türk Medeni Kanununun 50. maddesi hükmüne göre tüzel kişinin iradesi organları aracılığı ile açıklanır ve organlar hukuki işlemleri ve diğer tüm eylemleri ile tüzel kişiyi borç altına sokarlar, organlar ancak kusurlarından dolayı ayrıca kişisel olarak sorumludurlar. Somut olayda; dava kurum tarafından davalı derneğin Dernekler Kanunu'nun 12.maddesi uyarınca bildirimden itibaren ilk genel kurul toplantısını yapmadığı ileri sürülerek derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiş, derneğin yönetim kurulu üyeleri davalı gösterilerek dava açılmış, Mahkemece davalı olarak gösterilen dernek yöneticilerine tebligat yapılmış, dava dilekçesi derneğe tebliğ edilmeden davanın kabulüne karar verilmiştir. Derneğin feshi davasında husumetin doğrudan dernek tüzel kişiliğine yöneltilmesi gerekir....

Ancak anılan farklılıklar, derneklerin iktisadi işletmelerine kanunen yüklenen sorumluluklardan kaynaklanmakta olup bu uygulamalar nedeni ile dernek iktisadi işletmesi dernekten ayrı veya bağımsız bir hüviyete kavuşmamaktadır.Dernek iktisadi işletmesi, aynen dernek şubesi, dernek lokali ve dernek sandığı gibi dernek ana tüzel kişiliğinde ayrı mütalaa edilemeyecek derecede dernekle bütün ve kişiliği dernek ana tüzel kişiliğinde mündemiç bir yan işletmedir.Asıl tacir olan derneğin, tacir hüviyeti bulunmayan İktisadi işletmesine; tacir yardımcısı, ticari temsilci veya mümessil sıfatı ile bazı kişi veya kurulları ataması, o kişi veya kurullarında iktisadi işletme adına borç veya alacak ilişkisi tesis etmeleri, dernek ana tüzel kişiliğini tamamen bağlar....

Dernek tüzüğünün incelenmesinde davalı dernek merkezinin Samsun olduğu anlaşılmakla mahkememizin yetkili olduğu anlaşılmıştır. İl Sivil Toplumla İlişkiler Müdürlüğünün yazı cevaplarının incelenmesinde, dernek yönetim kurulu başkanının T4 olduğu, davalı derneğin beyanname verme yükümlülüğünü yerine getirmediğinden yönetim kurulu başkanı hakkında Dernekler Kanunu'nun 32. Maddesi uyarında idari para cezası uygulandığı ve derneğin ilk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması sebebiyle dağıldığının tespit edildiği görülmüştür. Davalı dernek yönetim kurulu başkanı T4'e ilk genel kurul toplantısının yapılıp yapılmadığı ve buna ilişkin toplantı tutanakları, hazirun cetveli ile karar defterinin 2 haftalık kesin süre içerisinde gönderilmesi aksi halde HMK'nın 220/3....

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki dernek genel kurul kararının iptaline ilişkin davada Şişli 3.Asliye Hukuk ve Beyoğlu 2.Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, dernek genel kurul kararının iptali isteğine ilişkindir. Şişli 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, davalı derneğin adresinin ...., Caddesi,...., Sokak, No ...., İstanbul adresi olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir. Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, Şişli ve Beyoğlu Kaymakamlıkları ile İlçe Belediye Başkanlıklarının yazılarında dernek adresinin Şişli İlçesi sınırlarında kaldığının bildirilmesi nedeniyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur. Davacı taraf dava dilekçesinde davalı derneğin adresini .......

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki dernek genel kurul kararının iptaline ilişkin davada Şişli 3. Asliye Hukuk ve Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: - K A R A R – Dava, dernek genel kurul kararının iptali isteğine ilişkindir. Şişli 3. Asliye Hukuk Mahkemesince, davalı derneğin adresinin ....,Caddesi, .... Sokak, No :..., Beyoğlu, İstanbul adresi olduğu gerekçesi ile yetkisizlik kararı verilmiştir. Beyoğlu 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, Şişli ve Beyoğlu Kaymakamlıkları ile İlçe Belediye Başkanlıklarının yazılarında dernek adresinin Şişli İlçesi sınırlarında kaldığının bildirilmesi nedeniyle yetkisizlik yönünde hüküm kurmuştur....

… İdare Mahkemesi; dava dosyasının incelenmesinden, derneğin lokalinde sürekli kumar ve kumar niteliğinde oyunların oynatıldığının, dernek lokaline gelen kişilerin dernek üyesi olmayan ve çeşitli adi suçlardan sabıkalı kişiler olduğunun, dernek lokalinin amaç dışında kullanıldığının belirlenmesi üzerine derneğe verilen lokal açma izninin ve içki ruhsatının iptal edildiğinin ve derneğin faaliyetine son verildiğinin anlaşıldığı, 2908 sayılı Dernekler Kanununun 48 ve 54 üncü maddeleri ve 2559 sayılı Polis Vazife ve Selahiyet Kanununun 8 nci maddesine göre dernek kapatılmasına dayanak olan olayların mahkemeye intikal edecek hallerden ise altı ayı, diğer hallerde ise üç ayı geçmeyecek şekilde derneğin faaliyetten men edilmesi gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemin derneğin faaliyetten men edilmesine ilişkin kısmında hukuka uygunluk bulunmadığı; lokal açma izninin ve içki ruhsatının iptal edilmesinde ise, hukuka aykırılık görülmediği...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Davacı vekili her ne kadar dava dilekçesinde davalı derneğin ilk genel kurul toplantılarını yapmak ve zorunlu organları oluşturmakla yükümlü olduğunu, ancak derneğin toplantı yapmadığını bu sebeple TMK 87/2 maddesi gereği derneğin kendiliğinden sona erdiğinin ve derneğin feshine karar verilerek tasfiyesinin yapılmasını talep etmiş ise de, Mahkememiz 2022/455 esas sayılı dosyası üzeriden " derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine" ilişkin davanın devam ettiği, diğer taraftan derneğin tasfiyesine yönelik talep ise tefrik edilerek iş bu dosyamız üzerinden davaya devam olunmuş ancak derneğin tasfiye istemine yönelik olması ve derneğin tasfiyesine ilişkin davaların Asliye Hukuk Mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle" gerekçeleri ile; Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ nedeniyle davanın USULDEN REDDİNE, dair karar verilmiştir....

SAVUNMA: Davalı derneğin temsilcisi duruşmada; Dernek kurma kararının alındıktan sonra bir takım sıkıntılar yaşadıklarını, dernekle ilgili kendisinin adına imza atıldığını, bundan haberdar olmadığını, derneğin faaliyetlerine başlamadığını beyan etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ: ilk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama neticesinde; "......