Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ile derneğin mallarının tasfiyesi ve tasfiyenin ne şekilde yapılacağına ilişkindir. 1-5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesinde, “genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği; kendiliğinden sona erdiği tespit edilen veya feshine karar verilen derneklerin tasfiye ve devir işlemleri tamamlandıktan sonra dernekler kütüğündeki kayıtlarının silineceği; feshedilmesi için hakkında soruşturma veya dava açılmış olan bir dernek, fesih ve buna bağlı olarak dernek mallarının...

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Çarşamba Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/1182 Esas, 2018/1496 Karar sayılı dava dosyasında verilen Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti ve tasfiyesi ) talebinden, tasfiyesi talebinin tefrik edilerek görevsizliğine karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, yapılan inceleme sonucunda; İddia ve savunmaya mahkemece toplanıp değerlendirilen deliller ile duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere göre; İstinaf incelemesine konu ve esas teşkil eden eldeki dava; Dernek (Derneğin tasfiyesi ) istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılıp bitirilen yargılama sonucunda, " Mahkemelerinde açılmış olan derneğin tasfiyesi istemine yönelik davanın şahıs varlığına ilişkin çekişmeli dava olması, şahıs varlığına ilişkin davalarda Asliye Hukuk Mahkemelerinin görevli olması sebebiyle göreve ilişkin dava şartı yokluğu sebebiyle HMK'nın 115/2.maddesi gereğince davanın usulden reddine, " karar verilmiştir....

H.D. 2017/8591 Es. 2018/12037 Karar sayılı ilamında; "Bundan ayrı olarak davada derneğin feshi ve aynı zamanda dernek mallarının tasfiyesi istenilmiştir. . ...Yukarıda gösterilen kanuni düzenlemeler dikkate alındığında, davadaki taleplerden birisinin şahıs varlığına ilişkin çekişmeli olarak açılan derneğin tasfiyesi istemine yönelik olması ve tasfiye isteminin asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle; mahkemece, derneğin feshi istemine ilişkin davanın tefrik edilerek başka bir esasa kaydı ile şimdiki gibi Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi, eldeki davaya dernek mallarının tasfiyesi olarak devam edilmesi ve derneğin feshine ilişkin davanın bekletici mesele olarak kabulü ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, her iki dava yönünden de sulh hukuk mahkemesi tarafından yargılama yapılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir." şeklinde karar verilmiş olduğu, dernek mallarının tasfiyesi ile ilgili davaya Asliye Hukuk...

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Tasfiyesi İstemli Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava dilekçesinde, kendiliğinden dağılmasına karar verilen derneğin tasfiyesine karar verilmesi istenmiş, mahkemece davanın kabulüne ve derneğin tasfiyesine karar verilmesi üzerine hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, mahkeme kararıyla kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, para, mal ve haklarının tasfiyesi isteğine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun "Tasfiye" başlıklı 15. maddesinde; "Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır....

Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, dernek mallarının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece, derneğin dağıldığının tespitine ve malvarlığı bulunmadığından tasfiye yapılmasına yer olmadığına karar verilmiş; karar, dernek üyesi ... tarafından temyiz edilmiştir. Konya İl Dernekler Müdürlüğü tarafından, Selçuklu Anadolu Lisesi Mezunları Derneğinin ilk genel kurulunu yapıp zorunlu organlarını oluşturmadıkları iddiasıyla derneğin dağıldığının tespiti ve mallarının tasfiyesi istemiyle Konya 1.Sulh Hukuk Mahkemesine açılan davada mahkemece, dava konusu derneğin dağıldığının tespitine karar verilmiş, malların tasfiyesi yönünden ise dava dilekçesi görev yönünden reddedilmiştir. Görevsizlik kararı 08.04.2010 tarihinde kesinleştirildikten sonra Sulh Hukuk Mahkemesi 03.05.2010 tarihinde dosyayı resen Asliye Hukuk Mahkemesine göndermiş ve Asliye Hukuk Mahkemesi de 04.05.2010 tarihinde esasa kaydetmiştir....

nun 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona eren derneğin 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15.maddesi gereğince mal varlığının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece dava hasımsız olarak görülüp tasfiyesi istenen derneğin mal varlığı bulunmadığı gerekçesi ile karar ittihazına yer olmadığına karar verilmiştir. T.M.K.'nun 59.maddesi gereğince kuruluş bildirimi, dernek tüzüğü ve gerekli belgelerin Mülki Amirliğe verildiği anda dernek tüzel kişilik kazanmış olur. Tüzel kişilik kazanan derneğin tüzel kişiliğinin ne zaman son bulduğu konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, 3. kişiler açısından tüzel kişiliğin sona erdiği tarihin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp dernekler sicilinden terkin edildiği tarih olduğu genel kabul ve uygulamanın sonucudur. Nitekim, eldeki davada daha önce kesinleşen mahkeme kararı ile kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin T.M.K.'...

nun 87/2. maddesi gereğince kendiliğinden sona eren derneğin 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15.maddesi gereğince mal varlığının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece dava hasımsız olarak görülüp tasfiyesi istenen derneğin mal varlığı bulunmadığı gerekçesi ile karar ittihazına yer olmadığına karar verilmiştir. T.M.K.'nun 59.maddesi gereğince kuruluş bildirimi, dernek tüzüğü ve gerekli belgelerin Mülki Amirliğe verildiği anda dernek tüzel kişilik kazanmış olur. Tüzel kişilik kazanan derneğin tüzel kişiliğinin ne zaman son bulduğu konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, 3. kişiler açısından tüzel kişiliğin sona erdiği tarihin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp dernekler sicilinden terkin edildiği tarih olduğu genel kabul ve uygulamanın sonucudur. Nitekim, eldeki davada daha önce kesinleşen mahkeme kararı ile kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin T.M.K.'...

nun 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona eren derneğin 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15.maddesi gereğince mal varlığının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece dava hasımsız olarak görülüp tasfiyesi istenen derneğin mal varlığı bulunmadığı gerekçesi ile karar ittihazına yer olmadığına karar verilmiştir. T.M.K.'nun 59.maddesi gereğince kuruluş bildirimi, dernek tüzüğü ve gerekli belgelerin Mülki Amirliğe verildiği anda dernek tüzel kişilik kazanmış olur. Tüzel kişilik kazanan derneğin tüzel kişiliğinin ne zaman son bulduğu konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, 3. kişiler açısından tüzel kişiliğin sona erdiği tarihin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp dernekler sicilinden terkin edildiği tarih olduğu genel kabul ve uygulamanın sonucudur. Nitekim, eldeki davada daha önce kesinleşen mahkeme kararı ile kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin T.M.K.'...

nın 87/2.maddesi gereğince kendiliğinden sona eren derneğin 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15.maddesi gereğince mal varlığının tasfiyesi istemine ilişkindir. Mahkemece dava hasımsız olarak görülüp, tasfiyesi istenen derneğin mal varlığı bulunmadığı gerekçesi ile karar ittihazına yer olmadığına karar verilmiştir. T.M.K.'nın 59.maddesi gereğince kuruluş bildirimi, dernek tüzüğü ve gerekli belgelerin mülki amirliğe verildiği anda dernek tüzel kişilik kazanmış olur. Tüzel kişilik kazanan derneğin ne zaman tüzel kişiliğinin son bulduğu konusunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak, 3. kişiler açısından tüzel kişiliğin sona erdiği tarihin, derneğin tasfiyesinin tamamlanıp dernekler sicilinden terkin edildiği tarih olduğu genel kabul ve uygulamanın sonucudur. Nitekim, eldeki davada; daha önce kesinleşen mahkeme kararı ile kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin, T.M.K.'...

Yukarıda kanun maddesinde de belirtildiği gibi feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacaktır. Tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmıştır....