İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ: İlk derece mahkemesince, yapılıp bitirilen yargılama neticesinde; "...Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti isteminden ibarettir. Dernek tüzüğünün 7. maddesine göre; derneğin 3 yılda bir Aralık ayında yapılacağı kararlaştırılmasına rağmen en son genel kurulun 09/12/2006 tarihinde yapıldığı, bu tarihten sonra davalı dernek genel kurulunun toplanmadığı" gerekçesiyle; Davanın KABULÜNE, Samsun Sanayi Siteleri Sanayici Ve T3nin TMK87/5 maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine, dair karar verilmiştir. İSTİNAF SEBEP VE GEREKÇESİ : Davalı dernek vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; "Samsun Valiliği İl Dernekler Müdürlüğü'nün 1.6.2018 tarih, 79150965- 450- E.10553 sayılı yazısı doğrultusunda müvekkil dernek hakkında, TMK 87/5 hükmü gereğince "kendiliğinden sona ermenin tespiti" davası açılmıştır, yerel mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki “derneğin feshi ve dernek mallarının tasfiyesi” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara Asliye Hukuk 16. Mahkemesi’nce davanın reddine dair verilen 04.10.2011 gün ve 2010/492 E. 2011/316 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 7. Hukuk Dairesi’nin 10.05.2012 gün ve 2012/262 E. 2012/3351 K. sayılı ilamıyla; (...Dava, derneğin feshi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç davanın niteliğine ve dosya kapsamında toplanan delillere uygun düşmemiştir....
Maddesinde "derneğin amacı kanuna veya ahlaka aykırı hale gelirse Cumhuriyet Savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneği feshine karar verir düzenlemelerine yer verilmiştir. Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiğinin, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkündür ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri durumunda derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olarak hareket eden gerçek kişilerin fiillerinden sorumludurlar. (Bknz. Yargıtay 8....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 18/02/2021 NUMARASI : 2019/567 ESAS 2021/90 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş, dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup, ön inceleme aşaması tamamlandıktan ve incelemenin duruşma yapılmadan karar verilmesi mümkün bulunan hallerden olduğu anlaşıldıktan sonra duruşmasız olarak yapılan inceleme neticesinde; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Yıldızelililer Derneği'nin 28/04/2011 tarihinde kurularak tüzel kişilik kazandığını, dernek tüzüğünün kanunda öngörülen yasal süre içerisinde incelenerek 05/05/2011 tarihinde geçici yönetim kurulu başkanı Birol ÇİÇEK'e tebliğ edildiğini, dernek tüzüğünün 7. maddesinde yer alan "Olağan Genel Kurul 3 yılda bir, Eylül ayı içerisinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün, yer ve saatte toplanır." hükmüne...
onayladığı dernek tüzüğünün bulunduğunu, üye kayıt bilgileri ve diğer belgelerin bulunmadığını, müvekkilinin haberi olmadan dernek yönetimince düzenlenen ek-3 çizelgede yönetim kurulu üyesi olarak gösterilip bu çizelgenin valiliğe gönderildiğini, T3nin de müvekkilinin dernek üyesi olmadığı halde dernek yönetim kurulu üyeliğine seçildiğini gösteren ek-3 çizelgeyi C.Başsavcılığına gönderdiğini bu kez 09/12/2013 tarihli T3nin onayladığı tüzük değişikliğinin yapıldığı olağanüstü genel kurul toplantısının iptaline ve müvekkilinin dernek yönetim kurulu üyesi olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, dernek genel kurul toplantısının iptali istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Derneğin ......
DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE: Dava; davacının ihracına ilişkin dernek genel kurul kararının iptali istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı tarafça istinaf edilmiştir. Genel kurul toplantı tutanakları incelendiğinde; 16/11/2014 tarihli genel kurul kararına göre, davacının dernek tüzüğünün 7/b-c maddeleri uyarınca "derneğin amaçlarına aykırı çalışmalarda bulunmak" ve "dernek içerisinde siyasi, ayırıcı, bozucu faaliyetlerde bulunmak" hükümlerine aykırılık nedeniyle üyelikten çıkarılmasına karar verildiği anlaşılmıştır....
K A R A R Davacı dernek temsilsicisi (kayyım) dava dilekçesinde, davacı derneğin tapu kaydında muhdesat olarak kayıtlı camii bulunduğunu, iş bu caminin dernek üyelerinin yardım ve gayretleri ile yapıldığını, dernek yöneticilerinin genel kurul toplantısında usulsüzlük ve sahtecilik yapmaları sebebi ile derneğe kayyım atandığını, tedbiren görevden uzaklaştırılan dernek yöneticilerinin vesayet makamının denetiminden kaçmak, mahkeme kararlarını etkisiz hale getirmek için davalı derneği kurduklarını, bu durumun ahlaka, adaba ve iyi niyet kurallarına aykırı olduğunu, isim hakkından dolayı davacı derneğin kişilik haklarına saldırı teşkil ettiği ileri sürülerek davalı derneğin Türk Medeni Kanunu 89. madde gereği feshini istemiştir. Cevap dilekçesinde kayyımın böyle bir dava açma yetkisinin bulunmadığı, isim benzerliği olmadığı, isim benzerliğinin derneğin feshi sebebi olmayacağı gerekçeleri ile davanın reddi savunulmuştur....
Mahkemece TMK nun 74/2. maddesine göre dernek genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi hükmünde derneğin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitini isteyebileceği, davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir Ağustos ayında yapılacağı düzenlenmiştir....
Mahkemece TMK nun 74/2. maddesine göre dernek genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi hükmünde derneğin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitini isteyebileceği, davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir Ağustos ayında yapılacağı düzenlenmiştir....
