tan talep etme şartları oluştuğu takdirde tahsil etmelerinin mümkün olduğu, bu noktada davalı derneğin, satış sözleşmesinin tarafı olmayan davacıyı bizzat sorumlu tutması mümkün olmadığı gibi, ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nde derdest olan ve halen temyiz aşamasında bulunan dosya içeriğine göre de davalı derneğin bu harçtan dolayı dava dışı ...'u sorumlu tuttuğu, hal böyle iken adı geçen bonodan dolayı davacının, davalılara karşı borcu ve sorumluluğunun bulunmadığı, davalı derneğin kayden iyiniyetli hamil olmadığı gerekçeleriyle davacının davaya konu olan bonodan dolayı davalılara borçlu olmadığının tespitine, bononun taraflarla sınırlı olmak üzere iptaline, davacının ve davalı derneğin tazminat talebinin reddine karar verilmiş, hüküm davalı ... vekilince temyiz edilmiştir....
Derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği, bu derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesinin mahkeme kararında belirtilen esaslara göre yapılacağı ve tasfiyenin tamamlanmasını müteakip, durumun ilgili mülki idare amirliğine bildirileceği düzenlenmiştir. Dernekler Kanununda tasfiye konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu açıkça gösterilmemiştir....
K A R A R Dava dilekçesinde; davalı derneğin tasfiyesi istenilmiş; mahkemece dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına dair verilen karar davacı tarafından temyiz edilmiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları...
Dernekler Kanunu'nun 2. maddesinde ise, bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır. Somut olayda, feshine karar alınan derneğin genel kurul toplantısı ile alınan kararların iptali ve derneğin ihyası için Bakırköy 10. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldığı, derneğin tüzüğünde merkezinin İstanbul (İstanbul Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re'sen gözönüne alınması gerekir....
Dernekler Kanunu'nun 2. maddesinde ise, bu Kanunun uygulanmasında, derneğin yerleşim yerinin, yönetim faaliyetlerinin yürütüldüğü yeri, dernek merkezinin ise derneğin yerleşim yerinin bulunduğu il veya ilçeyi ifade ettiği hükme bağlanmıştır. Somut olayda, feshine karar alınan derneğin genel kurul toplantısı ile alınan kararların iptali ve derneğin ihyası için Bakırköy 10. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde dava açıldığı, derneğin tüzüğünde merkezinin İstanbul (İstanbul Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen dernek ile üyeler arasındaki davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re'sen gözönüne alınması gerekir....
Dosya incelendi, gereği görüşüldü: Dava, TMK'nun 87.maddesine dayalı derneğin kendiliğinden dağıldığının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece; davalı derneğin kurucularına tebligat yapılarak taraf teşkili sağlanma yoluna gidilip davanın kabulüne karar verilmiştir. Talepte bulunan İl Dernekler Müdürlüğü derneğin en son 19.05.2006 tarihinde genel kurul toplantısını yaptığı, sonrasında herhangi bir faaliyeti bulunmadığı ve acze düştüğünü ileri sürmüştür. İddianın ileri sürülüş biçimine göre davanın dayanağını TMK'nun 87.maddesinin 3, 4 ve 5.bentlerinin oluşturduğu anlaşılmaktadır. Böyle bir durumda davanın görülebilmesi için öncelikle taraf teşkilinin doğru olarak sağlanması gerekmektedir. Davalı derneğin genel kurul toplantısını yaptığı ve organlarını oluşturduğu sabittir. Sonradan oluşan dağılma halinin tespiti davasında husumetin kuruculara değil doğrudan derneğe yöneltilmesi ve taraf teşkilinin bu şekilde sağlanması gerekir....
Somut olayda, davalı derneğin asıl üyesi davacının, benzer nitelikteki bir başka derneğe üye olma ve tüzüğe aykırı davranma gerekçe gösterilmek suretiyle dernek üyeliğinden çıkarılmasına ilişkin 18.08.2014 tarihli dernek yönetim kurulu kararının iptalini istediği; davacının davalı derneğin genel kuruluna bu hususta itirazda bulunmadan yani iç denetim yollarını tüketmeden doğrudan bu davayı açtığı ve davalı derneğin tüzüğünde de yönetim kurulu kararının kesin olduğuna dair bir hüküm bulunmadığı anlaşıldığından, dava şartı gerçekleşmeyen davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek davanın kabulü doğru görülmemiştir....
Aynı Kanunun 87. maddesine göre ise; "İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması halinde... her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." Somut olayda dava; 5253 sayılı Dernekler Kanunun 38/A maddesi gereğince kuruluşundan sonraki altı ay içerisinde ilk genel kurul toplantısını yaparak organlarının oluşturulması dernek yetkililerine tebliğ edilmesine rağmen, davalı derneğin halen ilk genel kurul toplantısının yapılmadığı zorunlu organlarının oluşturulmadığı belirtilerek bu nedenle derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. Bu durumda uyuşmazlığın, yukarıda belirtilen hükümler doğrultusunda ... Sulh Hukuk Mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince ... Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21/01/2016 gününde oy birliğiyle karar verildi....
Belediyesi'nin ismini kullandığının tespit edildiğini, her iki kurum arasında herhangi bir hukuki ve fiili irtibat bulunmadığını, davalı derneğin yaptığı faaliyetlerin kullandığı isim nedeniyle davacı kuruma mal edilmeye çalışıldığını ileri sürerek; davalı derneğin isminde kullanılan "... Belediyesi" ibaresinin, bu talebin kabul görmemesi halinde "Belediye" ibaresinin çıkarılmasına karar verilmesini istemiş; mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. 4721 Sayılı TMK'nın 26. maddesine göre, "Adının kullanılması çekişmeli olan kişi, hakkının tespitini dava edebilir. Adı haksız olarak kullanılan kişi buna son verilmesini; haksız kullanan kusurlu ise ayrıca maddî zararının giderilmesini ve uğradığı haksızlığın niteliği gerektiriyorsa manevî tazminat ödenmesini isteyebilir". Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinden; davacı ... ile davalı derneğin isimlerinin ve kullandıkları logoların benzer olduğu, davacı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı dernek vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı vekili, davalı derneğin tüzüğüne göre üç yılda bir aralık ayında genel kurul toplantısı yapılması gerekirken son genel kurul toplantısının 26/08/2006 tarihinde yapıldıktan sonra 2009 ve 2012 yıllarında yapılmadığından derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini talep etmiştir. Davalı, derneğin 01/06/2013 tarihinde genel kurulunu yaparak ......larını tamamladığını, dernek isminde değişiklik yapıldığından tüzük değişikliğinin dava tarihinden sonra ilgili kurumca onaylandığını belirterek davanın reddini savunmuştur....
