"İçtihat Metni"DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi MAHKEMESİ : Isparta 2. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Isparta 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 06.12.2019 tarihli ve 2018/60 Esas, 2019/715 Karar sayılı kararıyla davanın reddine karar verilmiş, Mahkeme hükmüne karşı ... ile fer'i müdahil vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Mahkemece; davalılardan ... yönünden olaya neden olan minarenin dernek tarafından yaptırılmadığı gerekçesi ile, davalı ... yönünden ise Diyanet İşleri Başkanlığının Kuruluş ve Görevlileri Hakkındaki 633 Sayılı Yasanın 4379 Sayılı Yasanın 1.maddesi ile değişik 35 maddesine göre; Diyanet İşleri Başkanlığının Cami ve Mescitlerin açılmasına izin vermek ve cami görevlilerini atamak dışında bir sorumluluğu bulunmadığı gerekçesi ile her bir yönünden davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir. 2908 sayılı Dernekler Kanunu’nun 8. maddesinde her derneğin bir tüzüğünün bulunduğu ve bu tüzükte derneğin feshi halinde mal varlığının tasfiye şeklinin belirtilmesi gerektiği açıkça düzenlenmiştir. Yine anılan yasanın 55.maddesinde ise; "Feshedilen veya kendiliğinden dağıldığı tespit edilen derneklerin mal, para ve haklarının tasfiyesi, tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılır....
Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü tarafından Türk Medenî Kanunu'nun 87. maddesi uyarınca davalı Derneğin feshine karar verilmesi istemiyle ...'de dava açıldığı, davalı Derneğin tüzüğünde merkezinin ... (... Adliyesi yargı çevresinde) olarak belirtildiği anlaşılmaktadır. Derneklerle ilgili mevzuatta düzenlenen davaların dernek merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemede bakılacağına dair yetki kuralı kesin nitelikte olup kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemece re'sen gözönüne alınması gerekir. Yukarıda gösterilen yasal düzenlemeler ve yapılan açıklamalar dikkate alındığında, ... Valiliği İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün özel hukuk alanında derneğin feshi istemiyle açtığı davada kesin yetki kuralı gözetilerek derneğin merkezinin bulunduğu ... Sulh Hukuk Mahkemesi yetkili olduğundan, ... İlçesi ......
ATM'nin 06/09/2016 Tarih 2014/285 Esas, 2016/217 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, itirazın iptaline karar verildiği, icra dosyasında itirazın iptaline ilişkin karar dayanak gösterilerek şikayetçi belediye aleyhine ilam yargılama gideri, icra inkar tazminatı ve asıl alacağın tahsili için icra emri düzenlendiği, davacı belediye vekili tarafından aleyhlerine yapılan takibin iptali için dava açıldığı görülmüş olup, her ne kadar takibe dayanak mahkeme kararında şikayetçi belediye taraf değilse de ilamda davalı olarak belirtilen takip borçlusu Aliağa Gençlik ve Spor Kulübünün Aliağa Belediyesinin 15/02/1993 tarihli meclis kararı ile kurulduğu, derneğin kuruluş tüzüğünün 45. Maddesi uyarınca derneğin feshi halinde bütün borç ve alacaklarının belediyeye devir edileceğinin karar altına alındığını, 12/03/2015 tarihinde derneğin feshedildiği, dernek kuruluş tüzüğünün 45....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, derneğin feshi istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu'nun 57. maddesinde, herkesin önceden izin almaksızın dernek kurma hakkına sahip olduğu, 59. maddesinde derneklerin, kuruluş bildirimini, dernek tüzüğünü ve gerekli belgeleri yerleşim yerinin bulunduğu yerin en büyük mülkî amirine verdikleri anda kurulmuş olacağı ve tüzel kişilik kazanacakları, 49. maddesinde de tüzel kişilerin, kanuna ve kuruluş belgelerine göre gerekli organlara sahip olmakla, fiil ehliyetini kazanacakları hüküm altına alınmıştır. Somut olayda, feshi istenen dernek kurulmuşsa da henüz yetkili organlarını oluşturmadığından, Yargıtay ve Dairemizin içtihatlarına göre, davada taraf olarak kurucular kurulu muhatap alınacaktır. Buna göre, ...'...
H.D. 2017/8591 Es. 2018/12037 Karar sayılı ilamında; "Bundan ayrı olarak davada derneğin feshi ve aynı zamanda dernek mallarının tasfiyesi istenilmiştir. . ...Yukarıda gösterilen kanuni düzenlemeler dikkate alındığında, davadaki taleplerden birisinin şahıs varlığına ilişkin çekişmeli olarak açılan derneğin tasfiyesi istemine yönelik olması ve tasfiye isteminin asliye hukuk mahkemesinin görev alanına girmesi sebebiyle; mahkemece, derneğin feshi istemine ilişkin davanın tefrik edilerek başka bir esasa kaydı ile şimdiki gibi Sulh Hukuk Mahkemesinde bakılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi, eldeki davaya dernek mallarının tasfiyesi olarak devam edilmesi ve derneğin feshine ilişkin davanın bekletici mesele olarak kabulü ile sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, her iki dava yönünden de sulh hukuk mahkemesi tarafından yargılama yapılmak üzere görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir." şeklinde karar verilmiş olduğu, dernek mallarının tasfiyesi ile ilgili davaya Asliye Hukuk...
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Cumhuriyet Savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." hükmü; aynı kanunun 87. maddesinde ise "Dernekler, aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer: 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, 5. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması, hallerinde her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Cumhuriyet Savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." hükmü; aynı kanunun 87. maddesinde ise "Dernekler, aşağıdaki hâllerde kendiliğinden sona erer: 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hâle gelmesi, 5. Olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması, hallerinde her ilgili, sulh hâkiminden, derneğin kendiliğinden sonra erdiğinin tespitini isteyebilir." hükmüne yer verilmiştir....
Bundan ayrı olarak davada derneğin feshi ve aynı zamanda dernek mallarının tasfiyesi istenilmiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği hükme bağlanmış; derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı ise Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı olarak düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davanamede derneğin feshi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, 07.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
