Maddesinde "derneğin amacı kanuna veya ahlaka aykırı hale gelirse Cumhuriyet Savcısının veya bir ilgilinin istemi üzerine mahkeme, derneği feshine karar verir düzenlemelerine yer verilmiştir. Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiğinin, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkündür ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri durumunda derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olarak hareket eden gerçek kişilerin fiillerinden sorumludurlar. (Bknz. Yargıtay 8....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, derneğin feshi ve tasfiyesi istemine ilişkin olup; ilk derece mahkemesince derneğin feshine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından yargılama gideri, vekalet ücreti ve tefrik kararına yönelik istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili dava dilekçesinde, adı geçen derneğin feshini ve tasfiyesine karar verilmesini talep etmiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, derneğin feshi ve tasfiyesi istemine ilişkin olup; ilk derece mahkemesince derneğin feshine ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi üzerine davacı vekili tarafından yargılama gideri, vekalet ücreti ve tefrik kararına yönelik istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili dava dilekçesinde, adı geçen derneğin feshini ve tasfiyesine karar verilmesini talep etmiştir....
Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir. 4721 sayılı T.M.Y.'nın 60. maddesinde, "Kuruluş bildirimi ve belgelerin doğruluğu ile dernek tüzüğü, en büyük mülkî amir tarafından altmış gün içinde dosya üzerinden incelenir. Kuruluş bildiriminde, tüzükte ve kurucuların hukukî durumlarında kanuna aykırılık veya noksanlık tespit edildiği takdirde bunların giderilmesi veya tamamlanması derhâl kuruculardan istenir. Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet savcılığına bildirir....
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülki amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Cumhuriyet Savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." Somut olayda; ... Sosyal ve Yardımlaşma Derneğinin kuruluş evrakının .... Kaymakamlığına sunulduğu, ... Valiliği tarafından kuruluş bildiriminin yönetmeliğe uygun olmadığı ve bu eksikliğin giderilmesinin istenildiği ve geçici dernek kurucu başkanına tebliğ edildiği, söz konusu eksikliklerin tamamlanarak evrakın Kaymakamlık Makamına teslim edilerek .... Valiliğine gönderildiği anlaşılmış ise de, söz konusu eksikliklerin Türk Medeni Kanununun 60. maddesinde belirtilen süre içerisinde tamamlanamadığı anlaşılmakla, derneğin TMK 60. maddesi uyarınca faaliyetinin durdurulması ve feshine karar verilmesi talebiyle kamu davası açılmıştır....
Bu istemin tebliğinden başlayarak otuz gün içinde belirtilen noksanlık tamamlanmaz ve kanuna aykırılık giderilmezse; en büyük mülkî amir, yetkili asliye hukuk mahkemesinde derneğin feshi konusunda dava açması için durumu Cumhuriyet Savcılığına bildirir. Cumhuriyet Savcısı mahkemeden derneğin faaliyetinin durdurulmasına karar verilmesini de isteyebilir." Somut olayda; ...lüler Derneğinin kuruluş evrakının geçici dernek kurucu başkanı ... tarafından ... Kaymakamlığına sunulduğu, ... Valiliği tarafından kuruluş bildiriminin yönetmeliğe uygun olmadığı ve bu eksikliğin giderilmesinin istenildiği ve geçici dernek kurucu başkanına tebliğ edildiği, söz konusu eksikliklerin tamamlanarak evrakın Kaymakamlık Makamına teslim edilerek ......
Mahkemece; davacının mirasçı sıfatı ile dava açma hakkı olduğu, ölünceye kadar bakım ve tedavinin üstlenilmesi karşılığında bağış yoluyla taşınmazın temlik edildiği, davalı derneğin taahhüdü olup, gerçekte koşullu bağış yapıldığı, taşınmazın devri sağlandıktan sonra derneğin Hastaneyi 2004 tarihinde Vakfa devrettiği, bakım borçlusunun akdi yükümlülüklerini yerine getirmediği, hastanenin 2006 yılı Ekim ayında faaliyete geçebildiği, bakım alacaklıların ise 21.09.2006 tarihinde öldüğü, akdin feshi yetkisinin kullanabilme fırsatının olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davalının temyiz itirazı yerinde değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, derneğin feshi isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu niteliğine göre Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2012 gün ve 1 sayılı kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 18. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Bu nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay 18 .Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE. 06.06.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA TÜRÜ :Derneğin Feshi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Davada taraf olmayan ... Valiliği hükmü temyiz edemez. Bu nedenle ...Valiliğinin temyiz isteminin reddine karar vermek gerekmiştir. SONUÇ: Temyiz dilekçesinin yukarıda açıklanan nedenlerle REDDİNE, oybirliğiyle karar verildi. 16.04.2007...
Mahkemece, Yasanın 87/5 maddesi gereğince olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona erdiğinin hüküm altına alındığı, derneğin de üst üste iki defa genel kurul toplantısını yapmadığı anlaşıldığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir. Dava; üst üste iki defa olağan genel kurulu toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmaması nedeni ile, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir....
