"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki istirdat davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin yetkisizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, istirdat davasıdır. Davalı vekili, istirdat davalarında takibin yapıldığı icra müdürlüğünün bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olduğunu bildirerek yetki itirazında bulunmuştur. Mahkemece, İİK.'nun 72/8. maddesi gereğince, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davalarının takibin yapıldığı icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi davalının yerleşim yeri mahkemesinde de açılabileceği, icra takibinin ......
Somut olayda, bizzat davacı tarafından sunulan dilekçe içeriğine göre davalıya ödemeyi diğer ciranta 3. şahısların yaptığı anlaşılmakla, davacı tarafın ihtiyati haciz isteminin reddine" karar verilmiştir. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Davalılar hakkında çek istirdat ve menfi tespit davası açıldığını, Davalı ... hakkında açtıkları İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/92 E.sayılı dosyasının bu dosya ile birleştirildiğini, Davalı ... hakkında Alanya Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/171 E.sayılı dosya ile başka bir çekten dolayı başka bir çek istirdat ve menfi tespit davası daha açıldığını, bu dosya ile birleşen İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2023/92 E.sayılı dosyasına ilişkin olan İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... E.-ve ...E.sayılı dosyalarına diğer bir borçlu tarafından ödeme yapıldığını ve bu ödemelerin davalı ...'...
Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, İİK'nın 72/2. maddesinde düzenlenen istirdat davasının, son ödeme tarihinden itibaren 1 (bir) yıl içerisinde açılması gerektiği, bu sürenin hak düşürücü süre olduğu, somut olayda son ödeme tarihinin 14.11.2012 olduğu, dava tarihi itibariyle 1 (bir) yıllık hak düşürücü sürenin dolduğu belirtilerek, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. İİK'nın 72/7. maddesi hükmü uyarınca, haksız olarak bir parayı ödeyen, ödediği tarihten itibaren 1 yıl içinde istirdat davası açabilir. Ancak davacı tarafça talep edilen, haksız olarak ödenen değil, haksız olarak icra dosyasına bloke edilen ve menfi tespit davası kesinleşinceye kadar icra dosyasında bekleyen meblağ için faiz istemine ilişkindir. Bu talep, menfi tespit davası kararının kesinleşmesinden itibaren umumi hükümler dairesinde açılan alacak davası olarak talep edilebilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK (TİCARET) MAHKEMESİ Taraflar arasındaki menfi tespit-istirdat davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; ... İlçesi ......
Davalı, menfi tespit davası kesinleştikten sonra asıl borçlu hakkında ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile takip başlattıklarını, taşınmazın satışının gerçekleşmesine rağmen bakiye alacaklarının kalması üzerine kefil hakkında yeniden takibe giriştiklerini, ilk takipte kesilen paranın usulüne uygun başlatılan ikinci takip yönünden takas ve mahsubunu sağladıklarını, istirdat talebinin bu nedenle yersiz olduğunu savunarak davanın reddini dilemiştir....
Somut olayda dava konusu çekin, Büyükçekmece İcra Müdürlüğü'nün ... esas sayılı takip dosyası kapsamında takibe konulduğu anlaşılmakla, davacı yana hamile karşı yukarıda anılan açıklamalar gereği istirdat davası açmak üzere bir aylık kesin süre verilmesine rağmen davacı tarafından dava açılmadığı, Büyükçekmece ...İcra Hukuk Mahkemesinin ...esas sayılı dosyasında açılan davanın maddi hukuka ilişkin olarak açılmış menfi tespit istemine ilişkin olmadığı anlaşılmakla, davacı tarafından bu davaya bağlı kalınmadan her zaman menfi tespit/istirdat davası açma hakkı bulunduğundan, şu aşamada şeklen çekin yetkili hamili davacı olmadığından, iptal istemine ilişkin davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit ve istirdat davasında ..... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi ile ..... Sulh Hukuk Mahkemesince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Asliye hukuk mahkemesince uyuşmazlığın taraflar arasındaki kira sözleşmesi ve kat mülkiyetinden kaynaklandığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. Sulh hukuk mahkemesi tarafından ise, dava değerine göre asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 1086 sayılı HUMK'ya göre alacak ve menfi tespit davalarında görev, dava değerine göre belirlenir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki menfi tespit istemine ilişkin davada ... Sulh Hukuk Mahkemesi ve ... Asliye Hukuk (Tüketici mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: -K A R A R- Dava, kambiyo senedine (bono) dayalı borca ilişkin olarak menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir. Sulh Hukuk Mahkemesince, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 4077 sayılı yasa kapsamında kaldığı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Bunun için, takip devam ederken alacaklıya karşı menfi tespit davası açabileceği gibi, böyle bir menfi tespit davası açmamış ve borcu cebri icra tehdidi altında ödemiş ise, ödemiş olduğu paranın kendisine verilmesi için alacaklıya karşı istirdat davası açabilir (Kuru, B.: İcra ve İflâs Hukukunda Menfi Tespit Davası ve İstirdat Davası, Ankara 2003, s. 233). 19. İİK'nın 72. maddesinin 5. fıkrası gereğince borçlunun açmış olduğu menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilmiş olan ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu alacaklıya ödemiş olursa açılmış olan menfi tespit davasına istirdat davası olarak devam edilir (İİK m. 72/6). Bu durumda borçlunun menfi tespit davasının istirdat davasına dönüştürülerek devam edilmesi için bir talepte bulunmasına gerek yoktur....
Esas sayılı dosya bakımından 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 89/3 maddesi gereğince menfi tespit istemine ilişkin iken yargılama sırasında dosya borcunun ödenmesi üzerine istirdat istemine dönüşmüştür. İstanbul .... İcra Müdürlüğünün ... Esas Sayılı dosyası bakımından ise 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun 89/3 maddesi gereğince menfi tespit istemine ilişkindir. Menfi tespit davasının istirdat davasına dönüşmesi ve davaya istirdat davası olarak devam edilmesi İİK'nın 72/VI. maddesinde düzenlenmiş olup, bu madde hükmüne göre borçlu, açtığı menfi tespit davasında ihtiyati tedbir kararı almamış veya verilen ihtiyati tedbir kararının herhangi bir sebeple kaldırılmış olması nedeniyle dava konusu borcu ödemek zorunda kalmış olursa menfi tespit davası yasa gereği kendiliğinden istirdat davasına dönüşür ve davaya istirdat davası olarak devam edilir....
