Emsal Hukuk Genel Kurulu kararında yer alan yerel mahkemenin “Direnme gerekçesinde” açıkça belirtildiği üzere Türk Medeni Kanunu madde 194 hükmü ile eşlerin fiil ehliyetine getirilen sınırlama aile konutuna şerhin konulması ya da konulmaması koşuluna bağlanmadığı gibi işlem tarafı olan üçüncü kişinin iyiniyetli olup olmamasının da herhangi bir önemi bulunmamaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 194/1. maddesine göre, "Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz,” Bu madde hükmü ile aile konutu şerhi “Konulmuş olmasa da” eşlerin birlikte yaşadıkları aile konutu üzerindeki fiil ehliyetleri sınırlandırılmıştır. Sınırlandırma aile konutu şerhi konulduğu için değil, zaten var olduğu için getirilmiştir. Bu sebeple tapuya aile konutu şerhi verilmese bile o konut aile konutu özelliğini taşır. Zira dava konusu taşınmaz şerh konulmasa dahî aile konutudur....
Dava aile konutuna dayalı tapu iptali ve tescil ile taşınmaza aile konutu şerhi konulması davası (TMK m.194) olduğuna göre öncelikle aile konutu olarak kullanılan bölümün belirlenmesi gerekir. Bu hususlara yönelik mahkemece bilirkişiden ek rapor alınması veya gerekiyorsa yeniden keşif yapılması, uzman bilirkişiden "Aile konutu" olarak kullanılan bölümün kroki ve harita üzerinde işaretlenmesinin istenmesi ve aile konutu olan bölümle sınırlı olacak şekilde "Aile konutu şerhi konulması " ve bu bölüm yönünden tapu iptali ve tescile karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Vekaletnamenin aslını yada onaylı örneğini vermeyen avukat dava açamaz ve yargılama ile ilgili hiçbir işlem yapamaz. (...md.77/1. fıkra 1. cümle) Dava boşanma davasından tefrik edilmiştir. Davacı ... vekili Avukat ...'ın vekaletnamesi dosya içinde bulunmamaktadır. Vekaletnamenin dosya içine konulması, temin edilemez ise karar ve temyiz dilekçesinin davacı ...'a tebliğ edilmesi, 2-Dava konusu gayrimenkule ilişkin ... 26683 ada, 2 parsel, 6 nolu taşınmaz) tapu kaydının eklenmesi, eksikliklerin tamamlanmasından sonra gönderilmek üzere dosyanın mahalli mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi.18.11.2013(Pzt.)...
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından ipoteğin kaldırılması talebinin reddi ve aile konutu şerhi için vekalet ücreti verilmesi yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava, aile konutu üzerindeki ipoteğin kaldırılması ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulması istemlerine ilişkindir. Davacı malik olmayan eş, aile konutu niteliğinde bulunan taşınmazın, malik olan davalı eş tarafından “açık rızası bulunmadan" davalı banka lehine ipotek ettirildiğini ileri sürerek, aile konutu üzerine konulan ipoteğin kaldırılmasını ve taşınmazın tapu kaydına aile konutu şerhi konulmasını talep ve dava etmiştir. Davalı banka, davacı kadının ipotek konulmasına muvafakati olduğunu, ayrıca, dava konusu taşınmazın tapu kaydında aile konutu olduğuna dair bir şerhin bulunmadığını, bankanın iyi niyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....
Hukuk Dairesinin 2019/5110 esas 2019/8865 karar sayılı ilamında işaret edildiği üzre davacının, aile konutu şerhi konulması davasının dinlenilebilmesi için, tapu iptal tescil davasının kesinleşmesi gerekmektedir. Aksi takdirde aile konutu şerhi konulması davasının incelenmesi hukuken mümkün değildir. O halde aile konutu şerhi konulmasına ilişkin davanın, tapu iptali ve tescil davasından tefrik edilip, ayrı bir esasa kaydedilmesi, tapu iptali ve tescil dosyasının bekletici mesele yapılıp, sonucunun beklenmesi ve hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır. Açıklanan nedenlerle aile konutu şerhi davası için dosyada tefrik kararı verilip tapu iptal tescil kararının bekletici mesele yapılması, oluşacak sonucuna göre aile konutu şerhi hakkında karar verilmesi için kararın sair yönler incelenmeksizin kaldırılarak mahkemesine gönderilmesine dair aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir....
Bu durumda, mahkemece bilirkişilerden ek rapor alınması veya gerekiyorsa yeniden keşif yapılması, uzman bilirkişilerden “aile konutu” olarak kullanılan bölümlerin kroki ve harita üzerinde işaretlenmesinin istenmesi ve bu bölümlerle sınırlı olacak şekilde “aile konutu şerhi” konulması ve bu bölümler yönünden ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi gerekirken, taşınmazın tamamı üzerine aile konutu şerhi konulması ve ipoteğin kaldırılmasına karar verilmesi doğru olmayıp, bozmayı gerektirmiştir. 2- 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 38.maddesinin (b) bendi gereğince avukat, aynı işte menfaati çatışan kimseleri aynı anda temsil edemez. Dava da davacı ... ile davalılardan ...”nun aynı vekil ile temsil edilmelerinin Avukatlık Kanunu'nun 38/b maddesine aykırılık teşkil ettiği anlaşılmaktadır. Bu yön gözetilmeden, yargılamaya devamla hüküm kurulması da usul ve yasaya aykırıdır....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazın ipotek tesis edildiği tarihte aile konutu olduğu, her ne kadar dava konusu taşınmaz riskli yapı olması sebebiyle tahliye edilmişse de ipotek tesis edildiği tarih itibariyle davacı ve ailesinin aile konutu olduğu, davalı bankanın basiretli biçimde davranmayarak taşınmaza ipotek konulması için davacının rızası alınmaksızın işlem yaptığı, davacı erkeğin dava konusu taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması talebi yönünden ise taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması talebinin öncelikle tapu müdürlüğünden talep edilmesi gerektiği, davacı erkek tarafından bu yönde bir iddianın olmadığı gerekçesiyle ipoteğin kaldırılması davasının kabulü ile dava konusu taşınmaz üzerindeki ipoteğin kaldırılmasına, dava konusu taşınmaz üzerine aile konutu şerhi konulması talebinin ise reddine karar verilmiştir. IV. İSTİNAF A....
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde ziynet ve aile konutu şerhi talebi yönünden; ziynet alacağı talebinin kısmen kabulü ile, 6 adet 22 ayar her biri 15 gram ağırlığında düz bombe yan çizgili bileziğin aynen iadesine, olmadığı takdirde 5.000 TL'si için dava tarihinden, 17.870 TL' si için ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aile konutu şerhi konulması davasının hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. Davacı vekili verilen kararı; ziynet alacağının tamamının kabul edilmemesi ve aile konutu şerhi davasında aleyhe hükmedilen vekalet ücreti yönünden istinaf etmiştir. Davalı vekili istinaf başvurusuna cevap vermemiştir. Dava; ziynet alacağı ve aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi hükmü uyarınca kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür....
Mahkemece yapılan yargılama neticesinde ziynet ve aile konutu şerhi talebi yönünden; ziynet alacağı talebinin kısmen kabulü ile, 6 adet 22 ayar her biri 15 gram ağırlığında düz bombe yan çizgili bileziğin aynen iadesine, olmadığı takdirde 5.000 TL'si için dava tarihinden, 17.870 TL' si için ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, aile konutu şerhi konulması davasının hukuki yarar yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir. Davacı vekili verilen kararı; ziynet alacağının tamamının kabul edilmemesi ve aile konutu şerhi davasında aleyhe hükmedilen vekalet ücreti yönünden istinaf etmiştir. Davalı vekili istinaf başvurusuna cevap vermemiştir. Dava; ziynet alacağı ve aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Türk Medeni Kanunu’nun 6. maddesi hükmü uyarınca kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını kanıtlamakla yükümlüdür....
DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma - Ziynet Alacağı - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı-karşı davacı erkek tarafından; reddedilen karşı davası, kadın lehine hükmolunan tazminatlar, ziynete yönelik tefrik kararı, aile konutu şerhi kararında vekalet ücreti ile bu kararın boşanmanın kesinleşmesine kadar olduğunun belirtilmemiş olması yönlerinden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Davalı-karşı davacının ziynete yönelik tefrik kararına ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde; Bölge adliye mahkemesince verilen tefrik kararı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/l-a-5. maddesi kapsamında olup bu maddede davaların ayrılmasına yönelik kararların kesin nitelikte olduğu açıkça belirtilmiştir....
