"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, mahkemece Medeni Kanunun 173. maddesi gereğince kocasının soyadını taşımasına izin verilen kadının bu soyadının değiştirilerek bekarlık soyadının verilmesi istemine ilişkindir. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 30.04.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Anayasanın 90. maddesine 5170 sayılı yasayla ilave edilen, milletlerarası anlaşma hükümlerinin esas alınacağına ilişkin düzenleme "temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası anlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hüküm içermesi" hali için geçerlidir. Türkiye'nin taraf olduğu temel hak ve özgürlüklere ilişkin başta İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesi ile temel hak ve özgürlükleri düzenleyen diğer sözleşmelerde, evli kadının "evlenmeden önceki soyadını muhafaza edeceğine" ilişkin açık bir hüküm ve düzenleme bulunmamaktadır. Başka bir ifade ile "aynı konuda farklı hüküm" söz konusu değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki soyadı değiştirilmesi istemine ilişkin davada İstanbul 1. Aile ile 7. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Dava, soyadı değişikliği istemine ilişkindir. Dosya kapsamından, davacının bir süredir boşandığı eşinin soyadını kullandığı, ancak, eldeki dava ile soyadını değiştirip kızlık soyadını kullanmak istediği gözlenmektedir. Davacının istemi T.M.Y.'nın 27. maddesinden kaynaklanmakta olup, T.M.Y.'nın 173. maddesi kapsamında değirlendirilemeyeceği anlaşılmakla yalnızca soyadı değişiklliğine ilişkin uyuşmazlığın genel hükümlere göre, asliye hukuk mahkemesinde görülüp sonuçlandırılması gerekir. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle; H.Y.U.Y.’nın 25. ve 26. maddeleri gereğince İstanbul 7....
Ancak davalı karşı davacı, dava dilekçesinde boşanma ve boşanma halinde kocasının soyadını taşımasına izin verilmesini de istemiştir (TMK.md.173). Boşanma halinde kocasının soyadını taşımasına izin verilmesi isteği boşanmanın eki niteliğinde olmadığından, ayrı harca tabidir. Kaldı ki; davalı karşı davacı tarafından boşanma davası yönünden de peşin harç yatırılmamıştır. Yatırılan başvurma harcının tüm talepleri kapsadığı gözönüne alınarak, boşanma ve kocasının soyadını taşımasına izin verilmesi isteği ile ilgili maktu peşin harçların tamamlattırılması (Harçlar Kanunu m. 30- 32), harç tamamlandığı takdirde bu taleplere yönelik delillerin değerlendirilmesi ve sonucuna göre hüküm kurulması gerekmektedir. Harç tamamlattırılmadan müteakip işlemlerin yapılamayacağı anlaşılmakla; harç alınmadan karşı boşanma ve kocasının soyadını taşımasına izin verilmesi isteği ile ilgili karar verilmesi doğru değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki soyadı düzeltilmesine ilişkin davada İzmir 13. Aile ile İzmir 6. Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava; davacının evlenmekle kızlık soyadıyla birlikte eşinin soyadını da aldığı, bunun insan haklarına aykırı olduğu gerekçesiyle soyadının sadece kızlık soyadı olan Kayacan olarak değiştirilmesi istemine ilişkindir. Aile Mahkemesi; davanın genel hükümlere tabi soyadı düzeltilmesi davası olduğu, Asliye Hukuk Mahkemesi ise; Aile Mahkemesinin görevli bulunduğunu gerekçe göstererek görevsizlik kararı vermişlerdir. Türk Medeni Yasasını 187. maddesinde; “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir....
Ancak; 1-4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesine göre, kadın evlenmekle kocasının soyadını alır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Yasası'nın 36/1-b madde ve fıkrasına göre de, kocanın soyadının düzeltilmesi halinde bu kişilerin reşit olmayan çocuklarının ve eşlerinin de soyadı değişikliklerinin kayıtlara işlenmesi ve düzeltilmesi Nüfus Müdürlüğüne verilmiş idari bir görevdir. Buna göre, mahkemece sadece davacılar ... ..., ..., ..., ... ..., ..., ..., ... oğlu ...,...ve ... oğlu ...'un soyadlarının düzeltilmesiyle yetinilmesi gerekirken, bu kişilerin eşleri ve reşit olmayan çocuklarının da soyadının düzeltilmesine karar verilmesi, 2-Davacı ..., ... ve ... oğlu ... ile resmen evli olup, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesi hükmü uyarınca kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır. Somut olayda davacı, ..., ... ile evlenmekle ... soyadını almıştır. Evlilik birliği sürdüğü ve koca soyadını değiştirmediği sürece evli kadın kocasının soyadını taşımak zorundadır....
Ancak; 1-4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesine göre, kadın evlenmekle kocasının soyadını alır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Yasası'nın 36/1-b madde ve fıkrasına göre de, kocanın soyadının düzeltilmesi halinde bu kişilerin reşit olmayan çocuklarının ve eşlerinin de soyadı değişikliklerinin kayıtlara işlenmesi ve düzeltilmesi Nüfus Müdürlüğüne verilmiş idari bir görevdir. Buna göre, mahkemece sadece davacılar ....oğlu ..., ....oğlu ...'un soyadlarının düzeltilmesiyle yetinilmesi gerekirken, bu kişilerin eşleri ve reşit olmayan çocuklarının da soyadının düzeltilmesine karar verilmesi, 2-Davacı ..., ....oğlu ... ile resmen evli olup, 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187. maddesi hükmü uyarınca kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır. Somut olayda davacı, ..., ... ile evlenmekle ... soyadını almıştır. Evlilik birliği sürdüğü ve koca soyadını değiştirmediği sürece evli kadın kocasının soyadını taşımak zorundadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi Y A R G I T A Y K A R A R I Dava, davacının evlendikten sonra kocasının soyadını değil salt kızlık soyadının kullanılmasına izin verilmesi istemine ilişkindir. Davada nüfus kayıtlarında herhangi bir düzeltme veya değişiklik istenilmemektedir. Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 2.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 2.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 12.04.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak davacı daha sonra 04.05.2002 tarihinde Türk vatandaşı olan ... ile evlenmiştir. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 25. maddesi “Evlenmekle Türk Vatandaşlığını kazanan kadın, kocasının hanesine tescil edilir. Bu şekilde aile kütüklerine tescil edilen kadının ölüm dışında evliliğinin sona ermesi halinde kaydı, kayıtlı bulunduğu kütüğün sonuna taşınır.“ hükmünü taşımaktadır. Bu durumda Türk vatandaşı ile evlenmekle davacının nüfus kaydının yeniden açıldığını kabul etmek gerekmektedir. Evlenme olaylarının nüfus kütüğüne işlenmesi, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu'nun 22. ve devamı maddelerine göre nüfus idaresine verilmiş idari bir görev olup, bu durum 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 187.maddesinde yer alan “Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir....
KARAR Açıklanan sebeplerle; 1.Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının davacı yararına ortadan KALDIRILMASINA, 2.İlk Derece Mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 27.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
