Elden bağışlamada bağışlayanın rücu şartlarının ne olduğu ise Borçlar Kanunun m.244’de hükme bağlanmıştır. Bu koşullardan birisi olayda gerçekleşmemişse bağışlamadan rücu ile bağışlananın veya onun elde kalan kısmının iadesi bağışlayan tarafından istenemez. Mahkemece de doğru olarak saptandığı üzere yanlar arasındaki ilişki elden bağışlama işlemi kabul edildiğinden bağıştan rücu şartlarının var olup olmadığı üzerinde durulmalıdır. Borçlar Kanunu m.244’de bağıştan rücu ve iade isteminin şartları; «1-Bağışlanan, bağışlayana yahut yakınlarından birine karşı ağır bir cürüm irtikap ederse; 2-Bağışlanan, bağışlayana veya ailesi için kanunen mükellef olduğu vazifelere karşı ehemmiyetli bir surette riayetsizlik bulunmuş ise; 3-Bağışlanan, bağışlamayı takyit eden mükellefiyeti haklı bir sebep olmaksızın icra etmezse» şeklinde sınırlı olarak sayılmıştır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 291 inci maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir. Haklı bir neden olmaksızın yerine getirilmemesi halinde de TBK'nın 295. maddesine dayanarak bağıştan dönme hakkını kullanıp verdiğini geri isteyebilir. 3.3....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Bilindiği üzere, bağıştan dönme (rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye etkili (makable şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 291 inci maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir. Haklı bir neden olmaksızın yerine getirilmemesi halinde de TBK'nın 295. maddesine dayanarak bağıştan dönme hakkını kullanıp verdiğini geri isteyebilir. 3.3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine ilişkin olarak verilen karar davacılar tarafından temyiz edilmiştir....
a aktardığını, aidatların düzenli olarak tarafından ödendiğini bağıştan rucu koşullarının oluştuğunu ileri sürüp, .... ... nolu ortaklık payına kura ile tahsis edilmiş ve halen kooperatif adına tapuda kayıtlı olan 57 nolu dairenin kooperatif kayıt ve defterlerindeki davalı adına olan kaydının iptali ile adına tesciline, bunun mümkün olmaması halinde payın karşılığı olan 37.000,00-TL den az olmamak kaydıyla bedelinin tahsiline karar verilmesini, mal rejimi ve evlilik içi mallarının bu şekilde tasfiyesini istemiştir. Davalı; davacının aralarındaki geçimsizlikten dolayı boşanma davası açtığını, dava konusu Kooperatif payını ilk evliliğinden olan birikimleriyle aldığını, bağış durumunun söz konusu olmadığını, davacı ile müşterek çocuklarının bakıma muhtaç olması sebebiyle kooperatif payını satmaya çalıştığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bağıştan rücu koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi; Tetkik Hakimi ...’un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, koşullu bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Hukuk Dairesinden verilen 03/10/2019 tarihli ve 2019/945 Esas - 2019/1029 Karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 10/06/2021 tarihli ve 2019/4959 Esas - 2021/3217 Karar sayılı kararın düzeltilmesi davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dava, bağıştan rücu hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tazminat isteğine ilişkindir. Mahkemece, bağıştan rücu koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı vekili tarafından istinafı üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince; 6100 sayılı HMK’nin 353/1-b-1 maddesi uyarınca davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair verilen karar Dairece onanmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacı, maliki olduğu 8298 parsel sayılı taşınmazdaki 243/323 payın intifa hakkını üzerinde bırakarak çıplak mülkiyetini kiraların kendisine ödenmesi şartıyla davalı çocuklarına bağışladığını, taşınmazın erkek çocuklarına sorunsuz geçmesi ve kız çocuklarının ileride taşınmaza ortak olmalarını engellemek amacı ile her ne kadar tapuda satış olarak gösterilmiş ise de tarafların gerçek iradelerinin bağış olduğunu, davalıların kendisine ve ikinci eşine tehdit ve hareketlerde bulunduklarını, ayrıca aleyhine sahtecilik, emniyeti suistimal, zimmet suçunu işediklerini ve bağıştan rücu koşullarının gerçekleştiğini ileri sürerek, tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiş, yargılama sırasında ıslah ile korkutma (ikrah) hukuki sebebine de dayanmıştır....
Davalı, bağışlamanın ivazsız olduğunu, davacının kendi isteği ile yapıldığını, kendilerine düşen görevi davacı adına ölümüne kadar intifa hakkı tesis ettirmek suretiyle yerine getirdiklerini, ekonomik halin kötüleşmesinin bağıştan rücu şartı olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bağıştan rücu koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelenerek gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre; davacının yerinde bulunmayan temyiz itirazının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı 16.70 TL. bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına, 28/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Aile Mahkemesi, davanın bağıştan rücu nedeni ile tapu iptali ve tescil davası olduğu ve mal rejiminin tasfiyesi veya katkı alacağına dayalı talep olmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Asliye Hukuk Mahkemesi ise, davacının talebinin mal rejiminin tasfiyesine yönelik olup davanın Aile Mahkemesinin görevi kapsamında kaldığından bahisle görevsizlik kararı vermiştir. Somut olayda davacının, evlilik esnasında satın alınarak yarı hissesi davalı eş adına tescil olunan taşınmazın tapu kaydının iptaline ilişkin isteği bağışlamanın geri alınması (bağıştan rücu) niteliğinde olup, Borçlar Kanununa dayanmaktadır. (818 s. Borçlar Kanunu md. 244, Türk Borçlar Kanunu md. 295) Aile Mahkemeleri, Türk Medeni Kanununun üçüncü kısmı hariç ikinci kitabında (md. 118-395) yer alan “aile hukukundan” doğan dava ve işlerde görevlidir. (4787 s. K. m. 4). Bağışlamanın geri alınmasına ilişkin davalarda genel mahkemeler görevlidir....
