Hükümsüzlüğünün tespiti yeterlidir. Nitekim ---çeşitli kararlarında banka teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığını karara bağlamıştır.----- yılındaki kararında özetle; "Teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliği bulunmadığı, banka ile muhatap arasında garanti sözleşmesi niteliğinde olan teminat mektubunda lehtarın akit durumda olmadığı, yani, teminat mektubu ile doğmuş ve doğacak bir hak bulunmadığından, lehtarın borcu için teminat mektubunun haczedilmesine yasal imkân olmadığı, teminat mektubu hangi iş için verilmiş ise onun için haczedilip paraya çevrilebileceğine" karar vermiştir. Yukarıda belirtilen hususların birlikte değerlendirilmesi neticesinde, doktrinde banka teminat mektuplarının kıymetli evrak niteliğini haiz olmadığı genel kabulü ile birlikte bu hususun yargı kararları ile teyit edildiği görülmektedir....
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında imzalanan 23.12.2010 tarihli sözleşme gereğince 173.924 TL tutarlı teminat mektubunun verildiği, davacı üzerine düşen tüm yükümlülükleri yerine getirdiği halde teminat mektubunun geri verilmediği, sözleşmenin sona ermesi nedeniyle teminat mektubunun hüküm ifade etmediği gerekçesiyle, davaya konu teminat mektubunun davacıya iadesine, 770 TL komisyon alacağı talebi yönünden feragat nedeniyle talebin reddine karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin olup, mahkemece davacının sözleşmeden kaynaklanan tüm yükümlülüklerini yerine getirdiği halde teminat mektubunun iade edilmediği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili şirket tarafından inşa edilerek davalı ... şirketine satılan... isimli yatın 12 aylık bakımını garanti etmek üzere, 300.000 EURO bedelli davalı bankaya ait teminat mektubu verildiğini, garanti süresi içinde yatın bakım ve onarımının yapılarak sözleşmeden doğan edimlerin eksiksiz yerine getirildiğini, yatın Yunanistan sularında batması üzerine, davalının hukuka aykırı bir şekilde teminat mektubunun nakde çevrilmesini istediğini, yatın kaptan hatasından kaynaklı olarak batması sebebiyle müvekkili şirketin herhangi bir kusurunun bulunmadığını, ayrıca teminat mektubuna ilişkin riskin sona erdiğini ileri sürerek, davaya konu 300.000 EURO tutarındaki teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ve iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
UYUŞMAZLIĞIN TESPİTİ, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; Dava, banka teminat mektubunun tazmini istemine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda yukarıda yazılı gerekçelerle davanın kısmen kabulüne karar verildiği, karara karşı davalı banka vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmaktadır. Banka teminat mektupları kambiyo senetlerinden farklı nitelikte olup banka, teminat mektubu ile davacıya karşı bağımsız bir borç üstlenmiş (garanti sözleşmesi) durumdadır. Nitekim davalı banka tarafından sunulan banka iç mevzuatı niteliğindeki talimatnamede de "Teminat mektupları kıymetli evrak olmadıklarından ödemenin mutlaka teminat mektubunun iadesi karşılığında yapılması yasal bir zorunluluk değildir, örneğin muhatap teminat mektubunu kaybetse dahi, bankadan tazmin talebinde bulunabilir" denilerek, bu husus belirtilmiştir....
, garanti ve sair yükümlülüklerin üstlenilmesi işlemleri gibi garanti faaliyetlerini gerçekleştirebilecekleri, bu nedenle teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespiti davasının 5411 sayılı yasa kapsamında kaldığı,-------- karara bağlanması gerektiğinden anılan mahkemelere dava dosyasının tevzi edilmek üzere tevzi bürosuna iadesine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 23/02/2021 NUMARASI : 2019/271 ESAS - 2021/126 KARAR DAVA KONUSU : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti KARAR : Davacı tarafından davalı aleyhine Konya 1....
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili bankanın kredi müşterisi Mn Temizlik Taahhüt Gıda İnşaat Medikal Sanayi ve Ticaret AŞ ile müvekkili banka arasında imzalanan kredi sözleşmelerine istinaden anılan lehtar firma lehine muhatabı T3 Birliği Genel Sekreterliği olan 28.02.2018 vade tarihli kesin ve 1.800.000,00 TL bedelli teminat mektubunun düzenlendiğini, teminat mektubunun davalı idare ile yapılan ihale sonucunda sağlık tesislerinin 2015 ila 2017 yılları 36 aylık otomasyon sistemine yönelik bilgisayar Kullanıcısı Toplu Hizmet Alımı işini taahhüt eden yüklenici Mn..AŞ'nin ihale şartnamesi ve sözleşmesi hükümlerine göre vermek zorunda olduğu kesin teminat miktarı olan azami 1.800.000,00 TL yi garanti ettiğini, davalı idarenin döner sermaye saymanlığı'nın 27.02.2018 tarihli yazısı ile yüklenici firmanın SGK'ya olan 347.918,27 TL borcu bulunduğu bildirilerek teminat mektubunun nakde çevrilmesinin talep edildiğini, teminat mektubunun tamamının paraya çevrilmesi koşulları bulunmadığından...
ye müracaat ederek 1.200.000 ve 680.000 Irak Dinarı tutarındaki iki teminat mektubunun ...'ne verilmesini sağladığını, ancak proje hayata geçirilmeden Kuveyt'in işgali ve savaştan dolayı mücbir sebeple işin ifa edilemediğini, bundan dolayı da Iraklı işverene verilmesi için temin edilen teminat mektuplarının hükümsüz hale geldiğini ileri sürerek anılan teminat mektuplarının hükümsüzlüğünün tespitini ve devre komisyonlarının davalılara tahmilini talep etmiştir. Davalı .... vekili, müvekkilinin davada taraf sıfatının bulunmadığını, teminat mektubunun hükümsüzlüğü ile ilgili talebin esasen davacı ile muhatap bakanlık arasındaki hususlara ilişkin bulunduğu, müvekkilinin verdiği kontgarantinin teminat mektubu ile garanti edilen riskten tamamen farklı olduğunu, teminat mektubu iade edilinceye kadar bankanın komisyon talep edebileceğini savunarak davanın reddini istemiştir....
Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 16.07.2009 gün ve 299-401 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık ticari satım akdî nedeniyle verilen teminat mektubunun hükümsüzlüğünün tespitine ilişkin olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 19.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 19.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 30.12.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava konusu teminat mektubunda 15.03.2016 tarihine kadar tazmin talebinde bulunulmadığı takdirde hükümsüz kalacağı belirtilmiştir. Somut olayda, davacı idarenin 16/02/2016 ve 10/08/2016 tarihli yazılarında teminat mektubunun süresinin uzatılarak davacı idareye gönderilmesi, uzatılmaması halinde ise teminat mektubunun nakde çevrilerek idarenin hesabına gönderilmesinin istenildiği, söz konusu yazılarda sadece teminat mektubunun uzatılması aksi halde tazmin edilmesinden bahsedilmekte ancak riskin gerçekleşip gerçekleşmediğine dair bir bilgiye yer verilmediği görülmektedir. Teminat mektubu vermekle bankalar mücerret bir borç altına girmeyip belirli bir yükümlülüğün yerine getirilmesini garanti etmeleri nedeniyle, yazılı tazmin talebinde mutlaka, lehtarın teminat mektubu ile garanti edilen yükümlülüğünü yerine getirmediğinin belirtilmesi gerekmektedir.(Prof. Dr. Seza Reisoğlu, Banka Teminat Mektupları ve Kontrgarantiler, Ankara 2003, 4. Baskı, s:250, 259)....
