K A R A R ... vekili 03.02.2011 tarihli dilekçesi ile reddi hakim talebinde bulunmasına rağmen talebi inceleyen mercii 18.02.2011 tarihli kararında sadece duruşma hakiminin çekilme isteğinin kabulü yönünde karar vermiş, reddi hakim talebi konusunda olumlu veya olumsuz karar vermemiştir. ... vekilinin temyiz talebi de bu yöne ilişkindir. Reddi hakim taleplerinin incelenmediği ve bu konuda karar verilmediği belirtilerek merci kararı temyiz edilmiştir. Duruşma hakiminin davadan çekilme isteği merci tarafından kabul edilmiş ve bu karar taraflarca temyiz edilmeyerek kesinleşmiştir. Çekilme ve reddi hakim taleplerini inceleyen mercii her iki konuda da karar vermesi gerekmektedir. Reddi hakim talebiyle ilgili karar verilmemesi doğru değildir. Mahkemece talep konusunda karar verilmemiş olması usul ve yasaya aykırıdır....
Reddi istenen hâkim, ret talebinin HMK'nın 41. madde gereği geri çevrilmeyeceği kanaatinde ise; reddi hâkim talebi ile ilgili mütalaasını bildirerek dosyayı ret talebinin incelenmesi için merciye gönderir, merci ise HMK'nın 42. maddesi gereği inceleme yaparak reddi hâkim talebinin kabulüne ya da reddine karar verir. Merci tarafından verilen bu karar, tek başına temyiz edilebilir nitelikteki kararlardandır. Somut olayda; ret talebine ilişkin HMK'nın 42. maddesi gereğince merci tarafından verilmiş bir karar bulunmamaktadır. Her ne kadar temyiz dilekçesi itiraz dilekçesi kabul edilerek dosya nöbetçi mahkemeye gönderilmiş ve 6. Asliye Hukuk Mahkemesince bir hüküm kurulmuşsa da; bu karar HMK'nın 42. maddesinde belirtilen şekilde, reddi hâkim talebinin esas ve usûl bakımından incelenmesine yönelik bir karar olmayıp, merci olarak yapılacak bir inceleme olmadığından dosyanın mahkemesine iadesi kararıdır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen dava sırasında davalı vekili tarafından reddi hâkim yoluna başvurulmuştur. Red talebini inceleyen merci tarafından verilen kararın Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmiş olmakla, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Taraflar arasında görülen dava sırasında davalı vekili tarafından 26.12.2013 havale tarihli dilekçe ile "...Keşif yapılması ve bilirkişi incelemesi taleplerinin reddedilmesi ve bu ara karardan rücû edilmesi yönündeki taleplerinin reddi nedeniyle Hâkimin tarafsızlığından şüphe duyulduğu...” gerekçesiyle reddi hâkim yoluna başvurulmuştur. Reddedilen Hâkim ...'...
İtiraz üzerine veya doğrudan davaya bakmakta olan bölge idare mahkemesi ile idare ve vergi mahkemesi başkan ve üyelerinin reddi istemi, reddedilen başkan ve üyenin katılmadığı bölge, idare ve vergi mahkemesince incelenir. 3. İdare ve vergi mahkemelerinde reddedilen başkan ve üye birden çok ise istem bölge idare mahkemesince incelenir. Bölge idare mahkemelerinde reddedilen başkan veya üye birden çok ise istem Danıştayca incelenir. 4. Danıştayca ve bu mahkemelerce ret istemleri yerinde görülürse işin esası hakkında da karar verilir. 5....
Davalı ... tarafından sunulan 16.02.2016 tarihli dilekçede ise "hakimin hak ve hukukunu gözönüne almayarak vermiş olduğu karar ve davranışların hakimin tarafsız olmadığı konusunda şüphe oluşturduğu..."gerekçeleri ile reddi hakim talep etmiştir. Reddedilen hakim tarafından, istemin reddinin gerektiği yönünde görüş belirtilmesi üzerine, dosyayı inceleyen merci tarafından davalı ...'ın reddi hakim talebinin reddine, 1500,00.-TL disiplin para cezasının davalı ...'tan tahsiline ilişkin verilen karar, davalı Şirket yetkilisi tarafından temyiz edilmiştir. Reddi hakim talebine konu İstanbul 16. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/401 esas sayılı dosyasında davalı ... ve davalı ... Konut Organize Yapılar ve İnş. Ltd. Şti. yetkili tarafından 16/02/2016 tarihli dilekçeler ile ayrı gerekçelerle reddi hakim talebinde bulunmuşlar, reddi istenen hakim her iki reddi hakim talebinin değerlendirilmesi için dosyayı merciye göndermiş ancak dosyayı inceleyen merci tarafından sadece davalı ...'...
Açıklanan nedenlerle yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle çekilme istemi yönünden verilen merci hükmün ONANMASINA, 2) Davalı vekilinin reddi hâkim istemi yönünden bulunduğu temyiz istemine gelince; davalı vekilinin reddi hakim dilekçesinde bildirdiği reddi hâkim istemine ve nedenlerine yönelik olarak merci tarafından inceleme veya değerlendirme yapılarak olumlu veya olumsuz bir karar verilmediği anlaşılmakla, reddi hâkim istemine ilişkin yerinde görülen temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının reddi hakim talebi ile ilgili bir karar verilmek üzere BOZULMASINA 24/09/2019 günü oy birliği ile karar verildi....
İncelenen dosya kapsamına göre; merci tarafından reddi hâkim talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Ancak; HMK'nın 36. maddesi gereğince hâkimin tarafsızlığından şüpheyi gerektiren önemli bir sebebin bulunduğu iddiasıyla yapılacak reddi hâkim istemi, HMK'nın 38/2. maddesi uyarınca ret talebinin dayandığı sebepler ile delil veya emarelerin açıkça gösterildiği ve varsa belgelerin eklendiği dilekçe ile talep edilir. Somut olayda, davacı vekili tarafından 29.12.2015 tarihli duruşma tutanağındaki beyanı ile reddi hâkim talebinde bulunulmuş olup, usulünce yapılmış bir reddi hâkim talebi yoktur....
Maddeleri değiştirilmiş olup, ret talebinin kötü niyetle yapıldığının anlaşılması ve esas yönünden kabul edilmemesi halinde talepte bulunanların her birine Beşyüz Türk Lirasından Beşbin Türk Lirasına kadar idari para cezası verilmesi hükmü getirilmiş olduğundan, 8 Şubat 2008 tarihinden itibaren hakimin reddi halinde değişik bu yasa hükmü uygulanması gerektiğinden ve somut olayda hakimin reddi talebinin ... yasa değişikliğinden sonra yapıldığı anlaşılmakla reddi hakim talebi konusunda ... yasanın getirdiği hükümlerin değerlendirilmesi gerekirken, bu değişiklik esas alınmadan önceki yasa hükümlerine göre karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir....
Reddedilen Hâki.... (35023)'ın, talebin reddinin gerektiği yönündeki görüşü üzerine dosyayı inceleyen merci tarafından Hâkimin reddi isteminin reddine ve ret talebinde bulunan tarafın 500.- TL disiplin para cezası ile cezalandırılmasına ilişkin verilen karar davalılar vekili Av. ... tarafından temyiz edilmiştir. 1) Davalılar ... ve ... vekilinin temyiz itirazları yönünden; Hâkimin reddi için ileri sürülen sebepler işin esası yönünden temyiz sebebi olup, HMK’nın 36. maddesinde sayılan sebeplerden değildir. Açıklanan nedenlerle, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile merci kararının ONANMASINA, 2) Davalılar ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... vekilinin temyiz itirazları yönünden ise; İncelenen dosya kapsamına göre, merci tarafından reddi hâkim talebinin reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik yoktur. Ancak; H.M.K.'...
(Ömer Uğur GENÇCAN, 743 ve 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununa Göre Soybağının Kurulması, Reddi, Düzeltilmesi, İtiraz Davaları ve Soybağının Hükümleri, Yetkin Yayınevi, Ankara 2002, Kısaltma: GENÇCAN-Soybağı, s. 647) Diğer ilgililer kapsamında davacılar yer almamaktadır. Davanın “bu sebeple” reddi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm tesisi usul ve yasaya aykırıdır. 2- Kabul şekli bakımından; a- Davanın soybağının reddi davası olduğu dava dosyası arasında mevcut 4.7.2005 günlü bozma kararımız ile de belirlenmiştir. Bu belirlemeye rağmen davanın Cumhuriyet Savcısı ve nüfus müdürü huzuru ile görülmesi usule aykırıdır. b- Soybağının reddi davasında koca (=kütük babası) soybağının reddi davasını açarak babalık karinesini çürütebileceği gibi çocuk da dava hakkına sahiptir....
