Kambiyo senetleri hukukuna dayanan sebepsiz zenginleşme davası, Borçlar Hukuku’nun sebepsiz iktisap davasından farklı bir davadır ve TBK’da düzenlenen sebepsiz iktisap davasının bir türü değildir. Sebepsiz zenginleşme talebi hukuki nitelikçe, poliçeden doğan hakkın, bunun korunması ve/veya kullanılması için gereken işlemlerin yapılmaması nedeniyle düştüğü (TTK m. 730) veya zamanaşımına uğradığı (TTK m. 749) hallerde, senet borçlusu nezdinde oluşan sebepsiz zenginleşmeye yönelik olarak, poliçe alacağını elde edemeyen ve bu nedenle malvarlığında hakkaniyete aykırı bir değer kaybı oluşan hâmile, yine poliçe hukuku tarafından tanınmış olan yeni bir haktır. Bu anlamda TTK’nın 732. maddesinde işaret olunan zenginleşme aslında Kanun’un bir hükmüne dayanmakta olup Borçlar Kanununda düzenlenen sebepsiz zenginleşmedeki başkasının zararına sebepsiz zenginleşenin bu zenginleşmesinin haklı bir sebebe dayanmaması şartından ayrılmaktadır....

Her ne kadar dava değeri 1.000,00 TL olarak gösterilmiş ise de, davanın belirsiz alacak davası olduğu ve Mahkemece verilen kararın kesin olmadığı anlaşıldığından ek kararın kaldırılmasına karar verilerek; davacı vekilinin asıl karara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine geçildi. Davanın, taraflar arasında daha önce görülen ve kesinleşen ecrimisil istemine yönelik kısmi ve ek davada, dava konusu taşınmazların yüzölçümünün değişmesi sebebiyle fazla ecrimisil bedeli hesaplandığı iddiasına dayalı sebepsiz zenginleşme talebine ilişkin olduğu, Mahkemece davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır....

Uyuşmazlık, davacılar tarafından dikilip yetiştirilen ve davalının taşınmazında bulunan ağaçlar yönünden davalının sebepsiz zenginleşip zenginleşmediği ve kapsamı noktasında toplanmaktadır. 1-Sebepsiz zenginleşmeden söz edilebilmesi için, bir taraf zenginleşirken, diğerinin fakirleşmesi, zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zenginleşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle iade isteminde bulunabilmek için bir tarafın malvarlığının diğer tarafın mal varlığı aleyhine çoğalması gerekir....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/01/2022 NUMARASI : 2021/436 ESAS - 2022/3 KARAR DAVA KONUSU : Sebepsiz Zenginleşme İddiasına Dayalı Alacak (Yersiz Ödeme) KARAR : Adana 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 10/01/2022 tarih ve 2021/436 Esas - 2022/3 Karar sayılı kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine yapılan incelemede; DAVACI VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Danıştay 12....

ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 17/10/2019 NUMARASI : 2017/396 ESAS - 2019/374 KARAR DAVA KONUSU : Sebepsiz Zenginleşme İddiasına Dayalı Alacak KARAR : Mersin 5. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 17/10/2019 tarih ve 2017/396 Esas-2019/374 Karar sayılı kararı ile kurulan hüküm nedeniyle davacı vekilinin istinaf başvurusu ile ilgili yapılan incelemede; DAVACI VEKİLİ DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE: Davalı tarafın müvekkilinin eski eşi olduğunu, davalı tarafın müvekkili hakkında Mersin 4....

GEREKÇE: Dava, davacı bankanın hamili olduğu, genel kredi sözleşmesi uyarınca davalıdan kredi ödemesi amacıyla alınan çeklerin zamanaşımına uğradığı iddiasına dayalı TTK’nın 732. maddesi uyarınca sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca davalıdan tahsili istemine ilişkindir....

Mahkemece davacının sebepsiz zenginleşme iddiasına dayanarak alacak talep ettiği, davalının süresinde zaman aşımı def’i ileri sürdüğü, dava konusu talebin TBK'nın 82. maddesinde düzenlenen zaman aşımı süreleri dolduktan sonra dava açıldığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dava, taraflar arasındaki satım sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece davanın sebepsiz zenginleşmeden kaynaklandığı yönünde yapılan hukuki değerlendirme yerinde olmayıp, uyuşmazlığın taraflar arasındaki sözleşmeden kaynaklanması nedeniyle TBK'nın 146. (BK'nın 125.) maddesi uyarınca alacak 10 yıllık zaman aşımı süresine tabidir. Mahkemece zaman aşımı itirazının reddi ile işin esasına girilerek bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir....

G E R E K Ç E Uyuşmazlık, vekalet ücreti alacağı olan davacının alacağının temlik edilmesi nedeni ile vekalet ücreti kadar davalının zenginleştiği iddiasına dayalı alacağın sebepsiz zenginleşme uyarınca tahsili isteğine ilişkindir. İlk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucu davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bu karara karşı davacı vekili istinaf yasa yoluna başvurmuştur. Sebepsiz zenginleşme, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun genel hükümlerine ilişkin birinci kısmın birinci bölümünde “borç ilişkilerinin kaynakları arasında” ve üçüncü ayırımında 77 ilâ 82. maddeler arasında düzenlenmiştir. Türk Borçlar Kanunu’nun 77. maddesinin 1. fıkrasına göre, haklı bir sebep olmaksızın başkasının malvarlığından veya emeğinden zenginleşen kimse, onu geri vermek zorundadır....

KABUL VE GEREKÇE : Dava, sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan alacak davasıdır. Sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak davası, Türk Borçlar Kanununun ilgili maddelerinde yer alan hükümler gereğince, haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının mal varlığı üzerinden ya da emeğinden zenginleşen kişiler aleyhinde olayın mağdurları tarafından açılacak bir alacak davası türüdür. HMK 2/1 maddesi gereğince dava konusunun değer ve miktarına bakılmaksızın mal varlığı haklarına ilişkin davalarla, şahıs varlığına ilişkin davalarda görevli mahkeme, aksine düzenleme bulunmadıkça Asliye Hukuk Mahkemesidir....

Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığından bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Kural olarak zenginleşen, başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. (TBK m.77/1) Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir. Burada kastedilen yanlışlık, eda ile ilgili olup, edada bulunanda bağışlama irade ve arzusunun bulunmadığını gösteren bir yanılmadır. Şart tasarrufa dayanmayan salt hatalı ödeme, Borçlar Kanununun sebepsiz zenginleşme hükümleri çerçevesinde geri istenebilecektir. Dava konusu olayda, davacı idarenin herhangi bir şart tasarrufu bulunmadığı için şart tasarrufun varlığı halinde uygulanacak ilkeler somut olayda uygulanamaz....