Bağıştan dönme(rücu), bağışlayanın bağışlanana varması gerekli tek taraflı beyanıyla geriye yürüyerek (makable şamil) hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlanan bağışlayana veya yakınlarına karşı bir cürüm işlerse veya yasa gereği yapmakla zorunlu olduğu ödevlerini önemli surette aksatırsa yahut bağışlamayı sınırlayan ödevleri haklı bir sebep olmaksızın yerine getirmezse bağışlayan bağıştan dönme(rücu) sebebini öğrendiği tarihten itibaren bir yıllık hak düşürücü süre içerisinde beyanda bulunmak veya dava açmak suretiyle bağıştan dönebilir. Bağıştan dönme (rücu) 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 295. (818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 244.) maddesinde aynen; “Bağışlayan, aşağıdaki durumlardan biri gerçekleşmişse, elden bağışlamayı veya yerine getirdiği bağışlama sözünü geri alabilir ve bağışlananın istem tarihindeki zenginleşmesi ölçüsünde, bağışlama konusunun geri verilmesini isteyebilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Davacı taşınmaz maliki ... bağıştan rücu, diğer davacılar ..., ..., ... ve ... miras taksim sözleşmesinin iptalini talep etmişlerdir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacılar temyiz etmişlerdir. Asıl hukuki uyuşmazlık bağıştan rücu nedenine dayanmaktadır. 2797 sayılı Yargıtay Kanununa 6572 sayılı Kanunun 27. maddesi ile eklenen Geçici 14. maddesi gereğince Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 19.01.2015 tarihli ve 2015/8 sayılı Kararına göre ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay ( 1. ) Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay ( 1. ) Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 26.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
temyiz itirazlarına gelince: Borçlar Kanunu'nun 244.maddesi uyarınca, bağışlanan bağışlayana veya yakınlarından birine karşı ağır bir cürüm işlerse ya da bağışlanan bağışlayana ya da ailesi için kanunen mükellef bulunduğu vazifelere karşı ehemmiyetli bir surette riayetsizlikte bulunursa,bağışlayan bağıştan rücu ile bağışlanan elinde ne kalmış ise onun iadesini dava edebilir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 07/04/2022 NUMARASI : 2020/129 ESAS, 2022/416 KARAR DAVA KONUSU : Tapu İptali Ve Tescil (Bağıştan Rücu Hukuksal Nedeniyle) KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesi kararına karşı, davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla HMK'nın 352 ve devamı maddeleri uyarınca dosya incelendi....
in davalı 2. eşinin ısrarları üzerine 1713 ada 81 parselde bulunan 11 nolu meskeni davalıya bağışladığını, ancak ölümünden önce uzun süre yatalak hasta olan murisle davalının hiç ilgilenmediğini, bağıştan rücu koşullarının oluştuğunu, muris sağ iken davalıya karşı dava açamayacak durumda olduğunu ileri sürüp tapu kaydının iptali ile muris ...ın mirasçıları adına tescilini olmazsa tenkis istemişler, yargılama sırasında tenkis isteği tefrik edilerek ayrı esasa kaydedilmiştir. Davalı, bağıştan dönmek için bir sebep olmadığından murisin hayatta iken dava açmadığını, eşine çok iyi baktığını bildirip davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, bağıştan rücu şartlarının oluşmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, düşüncesi alındı....
-KARAR- Dava, koşullu bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescili isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 290 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kayden davacıya ait iken, 19.4.2001 tarihinde “kamu tesisi kurulması ve kurulacak olan tesis adının “KÖRALİ BAYSAL – AVSALLAR BELEDİYESİ TESİSLERİ” olması şartıyla davalı Belediyeye bağışlandığı anlaşılmaktadır. Davacı, bağış koşulunun davalı tarafından yerine getirilmediğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Bilindiği üzere; bağıştan dönme(rücu) bağışlayanın tek yanlı, bağışlanana varması gereken beyanıyla geriye yürürlü (makable Şamil) olarak hukuki ilişkiye son veren yenilik doğurucu bir haktır. Bağışlayan koşullu veya mükellefiyetli şekilde bağışta bulunmuşsa, bağışlanandan hukuka, ahlaka aykırı veya imkansız olmadığı sürece BK'nun 241. maddesi uyarınca koşul veya mükellefiyetin yerine getirilmesini isteyebilir....
un raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı, miras bırakan annesi ...'ın tapulu taşınmazını 18.12.1990 tarihinde karakol yapılması şartıyla Hazineye bağışladığını, dava tarihine kadar bağış koşullarının gerçekleştirilmediği gibi taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında 125 ada 3 parsel numarasıyla Hazine adına tespit edildiğini ileri sürerek, iptal ve miras bırakanın tüm mirasçıları adlarına tescil isteğinde bulunmuştur. Davalı, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne ilişkin verilen karar, Dairece, ‘…Somut olaya gelince;miras bırakanın, dava dışı mirasçılarının bulunduğu gözetilerek; davada yer almayan mirasçıların olurlarının alınması ya da terekeye TMK.'...
Mahkemece, bağıştan rücu koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne ilişkin olarak verilen kararın Dairece; “...dava dilekçesinin içeriği ve iddianın ileri sürülüş biçimi gözetildiğinde davada hata-hile hukuksal nedenine dayanıldığı anlaşılmaktadır. Ne var ki mahkemece bu yönde bir inceleme ve değerlendirme yapılmamıştır...Hâl böyle olunca, tapu iptal tescil talebi yönünden...açıklanan ilkeler doğrultusunda inceleme ve değerlendirme yapılarak hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, davanın bağıştan rücu hukuksal nedenine dayalı olduğu gerekçesiyle yazılı şekilde karar verilmiş olması doğru değildir...” gerekçesiyle bozulması üzerine mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda hile iddiasının kanıtlandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı....
"İçtihat Metni"Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Bağıştan rücu .... ile ..... aralarındaki bağıştan rücu davasının görevsizlik kararına dair ..... Aile Mahkemesi'nden verilen 15.03.2013 gün ve 33/365 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, Mahkemece bozma gereklerine uygun biçimde hüküm verildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA ve HUMK'nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna ve aşağıda dökümü yazılı 24,30 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 3,40 TL'nin temyiz eden davacıdan alınmasına, 23.03.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, bağıştan rücu nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14/son maddesi gereğince 01.02.2014 tarihinde yürürlüğe giren Yargıtay Büyük Genel Kurulunun Hukuk Dairelerinin iş bölümünü düzenleyen 24.01.2014 tarihli ve 2014/1 sayılı Kararı uyarınca ve davanın açıklanan niteliği itibariyle temyiz inceleme görevi Yargıtay 1. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 1. Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 18.07.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....