Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Açıklandığı şekilde tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Anılan kanunun 11/2 maddesi uyarınca ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Dava konusu olayda davacı, aracında meydana geldiğini ileri sürdüğü ayıplar nedeniyle aracının ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmiş olup ilk derece mahkemesince, açılan davanın kabulü ile; davalı T4 A.Ş.'...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; "Davacının dava konusu aracın ayıpsız misli ile değişim talebinin reddine, dava konusu aracın ayıp oranında indirim bedelinin tahsili talebinin kabulü ile 17.777,77 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" dair karar verildiği anlaşılmıştır....
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Ne var ki tüketici bu hakkını kullanırken objektif iyiniyet kuralları içerisinde hareket etmek zorundadır. 6502 sayılı yasa 11/3. maddesinde “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır.” düzenlemesi mevcuttur....
HD'nin 16/10/2018 gün ve 2016/23468 E.-2018/9425 K. vb. diğer yerleşik uygulamalarında da belirtildiği üzere, satış tarihi itibarı ile uyuşmazlığa uygulanması gereken 6502 sayılı Yasa'nın 11/2., 56/3. maddeleri ve 6502 sayılı Kanun'a dayanılarak çıkarılan 13/06/2014 gün ve 29029 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Garanti Belgesi Yönetmeliği'nin 8. ve 9. maddeleri hükümleri kapsamında, (6502 Sayılı Yasanın 56/3 maddesinde bahsi geçen koşulların oluşması haricinde) üretici ve ithalatçının tüketici tarafından sadece misli ile değişim ve onarım talep edilmesi ve misli ile değişime veya onarıma karar verilmesi durumunda, satıcı ile birlikte müteselsil sorumlu olacakları hüküm altına alınmış olup, eldeki davada yerel mahkemece misli ile değişim veya onarım hakkına karar verilmeyip, nispi yönteme göre bedelde indirime karar verilmiş olduğu, davacının istinaf talebinin de bedelde indirim yönünden Honda Türkiye A.Ş....
Somut olayda ise, davacı eldeki davayı aracın ayıplı olduğu iddiası ile misli ile değişim ve bedel iadesi talepleri ile açmış olduğu görülmekle 02/10/2019 tarihli ön inceleme duruşmasında bu hususa işaret edilerek davacıdan 6502 Sayılı TKHK'nın 11. maddesinde düzenlenen seçimlik haklardan hangisini kullandığı sorulmuş ve davacı vekilince de misli ile değişim tercihinde bulunulması üzerine yargılamaya bu çerçevede devam edilmiştir....
İlk derece mahkemesince; dava konusu aracın satış tarihinin 19.11.2015 ve dava tarihinin 31.10.2016 olması, aracın motorunun değişmiş olması dikkate alındığında davacının seçimlik haklarından ayıpsız misli ile değişim hakkını kullanmasının iyi niyet kurallarına aykırı olmayacağı gerekçesiyle davanın kabulüne davaya konu aracın davalılara iadesi ile aynı marka ve model sıfır kilometre ayıpsız misli ile değiştirilmesine karar verilmiş, karara karşı davalılar vekillerince istinafa başvurulmuştur....
Kanun gereğince tüketici, ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Verilen kararın hak ve menfaatler dengesini aşırı ölçüde bozması halinde ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkının da değerlendirilmesi gerekecektir. (Y. 13. HD., 18.04.2013 T., 2013 / 8695 E. – 2013 / 10214 K.) HMK 355....
Maddesi gereğince istinaf sebepleri ile re'sen kamu düzenine aykırılık yönünden sınırlı olarak yapılmış olup, 6502 sayılı yasanın 11. maddesinde, malın ayıplı olması durumda tüketicinin seçimlik hakları düzenlenmiştir. Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir....
Davacının İstinaf Başvurusunun İncelenmesinde; Davacı dava dilekçesinde aracın ayıpsız misli ile değişimini, olmadığı takdirde bedelde indirim yapılmasını talep etmiş, aynı talebi 19/02/2021 tarihli karar duruşmasında da dile getirmiştir. 20/10/2020 tarihli duruşmada ise misli ile değişim talebinde bulunmuştur. İstinaf dilekçesinden de anlaşıldığı üzere davacı seçimlik hakkını aracın misli ile değişimi yönünde ortaya koymuştur. Yukarıda, davalının istinaf başvurusu ile ilgili (II) numaralı paragrafta belirtildiği üzere dava konusu araç ayıplıdır. Gerek yapılan değerlendirmede gerekse hükme esas alınan ve denetime elverişli bilirkişi raporunda belirtildiği üzere bu ayıbın tekrarlaması kuvvetle muhtemeldir. Bu durumda tüketicinin ayıplı bir aracı kullanmaya zorlanması beklenmeyeceği gibi aracın ayıpsız misli ile değişim talebi de hakkın kötüye kullanılmasına vücut vermez....
konulan arıza sebebiyle tüketicinin külfet altında bırakılmasının Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun'un özüne aykırı düşeceği, bu nedenle davalıların müşterek savunmalarına itibar edilmeyerek tüketici lehine yorumlama yapıldığı, tüketiciye satılan malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde kural olarak tüketici yasada belirtilen dört seçimlik haktan birini tercih hakkına sahip olduğu, satıcının da tüketici tarafından tercih edilen bu seçimlik hakkı yerine getirmek zorunda olduğu ancak 6502 sayılı Kanun'un 11/3 maddesine göre tüketicinin malın ayıpsız misli ile değiştirilmesini istemesi halinde tercih edilen hakkın yerine getirilmesinin imkânsız veya satıcı için orantısız bir durum ortaya çıkaracak ise üretici, ithalatçı veya satıcının malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkını yerine getirmekten kaçınabileceği, dava konusu aracın ayıptan ötürü 12.724 TL değer kaybına uğradığı, bedel iadesi veya ayıpsız misli ile değişimin hakkaniyete aykırı olması nedeniyle çoğun içinde az da vardır...
