Mahkemece alınan bilirkişi raporu ile delil tespit raporu birbiriyle örtüşmekte olup, her iki raporda da aracın mevcut arızasının üretimden kaynaklanan gizli ayıp niteliğinde bulunduğu,ayıbın orijinal parça değişimi suretiyle yapılabileceği tespiti de dikkate alındığında, belirlenen onarım bedeli tutarının fahiş olduğundan söz edilemeyecektir.Davalı vekilinin ayıp ihbar süresine, ayıbın niteliği ve onarım bedeline ilişkin ileri sürdüğü istinaf nedenleri yerinde görülmemiştir. Diğer yandan davacı tarafça dava dilekçesinde seçimlik haklardan ayıpsız benzeri ile değişim talep edilmişken, ıslah dilekçesiyle ayıp nedeniyle bedelden indirim talep edilmiştir....

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 09/08/2019 KARAR TARİHİ : 20/12/2021 KARAR YAZIM TARİHİ : 22/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkilin şahsına ait şahıs şirketi ile gayrimenkul ve olomotiv sektöründe faaliyet gösterdiğini,16/05/2019 tarihinde Bursa 18.Noterliğinin ... yevmiye numaralı araç satış sözleşmesi ile davalı şirketten 2012 model, NMTK ve ... şasi numaralı, Toyota marka aracı 50.000,00TL bedel ile satın aldığını, dava konusu ayıp oranında bedelde indirim talep ettikleri aracın teslim alınarak kullanılmaya başlandıktan yarım saat sonra şanzımanında arızalar olduğu müvekkil tarafından tespit edildiğini, ertesi gün servise götürüldüğünde dava konusu araçta servis tarafından da ayıp niteliğinde arızalar olduğunun tespit edildiğini, mevcut arızalar nedeniyle aracın kullanılmasının büyük mağduriyetler...

TOPLANAN DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, terditli dava niteliğinde olup, terditli birinci talep ayıp nedeniyle malın misli ile değiştirilmesi, terditli ikinci talep ise satış bedelinden indirim isteminden ibarettir. Taraflar arasındaki ihtilaf; satış sözleşmesine konu telefonun ayıplı olup olmadığı, süresinde ayıp ihbarında bulunup bulunmadığı, ayıbın giderilmesinin mümkün olup olmadığı, telefonun onarımı halinde davacının telefondan beklediği menfaati elde edip edemeyeceği, dolayısıyla davacının malın misli ile değiştirilmesine yönelik seçimlik hakkı kullanmasının mümkün olup olmadığı, mümkün değilse ayıp nedeniyle satış bedelinden indirim yapılmasının gerekip gerekmediği ile gerekir ise indirim tutarının ne kadar olması gerektiği hususlarından ibarettir....

Kiralananın ayıplı olarak teslimi nedeniyle kiralananın kullanılmasında imkansızlık veya derecesinde düşüklük meydana gelmiş ise bu durumda kiracının TBK’nun 123. ve 125. maddeleri dairesinde hareket ederek mevcut ayıbı uygun bir sürede kiraya verene ihbar etmesi beklenir. Yine 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 305. maddesine göre kiralananın önemli ayıplarla teslimi halinde kiracı, borçlunun temerrüdüne veya kiraya verenin kiralananın sonradan ayıplı hale gelmesinden doğan sorumluluğuna başvurabilir. Kiralanan sonradan ayıplı duruma gelirse kiracı, kiraya verenden ayıpların giderilmesini veya kira bedelinden ayıpla orantılı bir indirim yapılmasını ya da zararının giderilmesini isteyebilir. Önemli ayıp durumunda kiracının sözleşmeyi fesih hakkı saklıdır. 307. maddesine göre kiracı, kiralananın kullanımını etkileyen ayıpların varlığı halinde, bu ayıpların giderilmesine kadar geçen süre için, kira bedelinden ayıba orantılı indirim isteyebilir....

dolayısıyla iddia edilen ayıbın ispatının davacı tüketici üzerinde olduğunu, dava konusu aracın ayıplı olduğunu kabul etmediklerini, kullanım kaynaklı hasar gerçekleşip gerçekleşmediği hususunda bilirkişi incelemesi yapılmaksızın karar verilmemesini talep ettiklerini, dava konusu aracın ayıplı olduğunu kabul etmemekle birlikte dönme hakkının kullanılmasının menfaatler arası önemli ölçüde dengesizliğe neden olacağını, Yargıtay’ın yerleşik içtihadı uyarınca onarım ve/veya bedelde indirim hakları kullanılarak telefi edilebilecek bir durumda dönme hakkının kullanılmasının hakkaniyete aykırı olacağını ve hakkın kötüye kullanımını teşkil edeceğini, somut olayda iddia edilen ayıp önemli ayıp vasfını taşımamakla birlikte ücretsiz onarım yahut bedelde indirim seçimlik hakkının kullanımı ile de telafi edilebilir durumda olduğunu, misli ile değiştirme yahut dönme durumunun edimler arası aşırı orantısızlığa neden olacağı için söz konusu taleplerin reddedilmesini talep ettiklerini ileri sürerek,...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...davacı...gizli ayıplı aracın davacıya satılması nedeniyle aracın onarım bedeli ve bu onarım sebebiyle aracın değerinde meydana gelen değer düşüklüğünün tespiti ile bu oranda bedelde indirim seçimlik hakkı kullanılarak, fazlaya ilişkin talep ve dava hakkımız baki kalmak kaydıyla şimdilik 1.000 TL'nin davalıdan hükmen tahsili ile davacıya verilmesini talep etmiş olup 6100 Sayılı HMK 107 ile yapılan değerlendirme ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 04.03.2020 tarihli, 2017/13- 551 E., 2020/239 K. sayılı kararında ve Konya Bölge Adliye Mahkemesinin 2021/967 E. 2021/1267 K....

Somut olayda; aracın km'siyle satış tarihinden evvel oynandığı ve aracın bu hali ile davacıya satıldığı dosya içeriği ile sabit olup, söz konusu ayıp, mahiyeti itibariyle gizli ayıp kapsamında kalmaktadır. TBK 219/1 maddesi uyarınca alıcı, varlığını bilmediği ayıplardan dahi sorumludur. Bu bağlamda mahkemenin aracın gizli ayıplı olarak davacıya satıldığı yönündeki kabulünde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Davacı vekili, ıslah dilekçesi ile sözleşmeden dönülmesi ve bedel iadesine ilişkin seçimlik hakkını değiştirerek , ayıp oranında indirim bedeli talep etmiştir. Yukarıda belirtilen Yargıtay uygulamasına göre mahkeme de gerekli gördüğü durumlarda hakkaniyet gereği seçimlik haklardan bedel iadesi veya ayıpsız misli ile değişim yerine ayıp oranında indirim bedeline resen hükmedebilmektedir. Ayıp oranında indirim bedelinin ise istikrar kazanmış Yargıtay içtihatları uyarınca nispi metoda göre hesaplanması gerekir....

ayıp sebebiyle uğradığı zarar miktarı hesaplattırılıp iş bedeli, ayıp nedeniyle uğranılan zarar ve menfi tespit istemli olarak ayrı ayrı dava açıldığı, birleştirilmiş olsalar dahi davalar bağımsızlıklarını muhafaza ettiklerinden, asıl ve birleşen davada ayrı ayrı sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekirken, üzerinde inceleme yapılamayan ürünler de ayıplı kabul edilerek eksik inceleme ve yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür....

Ayıp ihbarının varlığı tanık sözleri ile de kanıtlanabilir. Bu genel açıklamalardan sonra somut olaya gelince; Yukarıda vurgulandığı üzere davalı kiracı, 5 adet havuzdan ayıp nedeniyle yararlanamadığını, kira parasından uygun bir miktarı yararlanılmayan kısma mahsup ettiğini savunmuş, ayıp ihbarının varlığının tanık sözleri ile kanıtlayacağını ileri sürmüştür. O halde mahkemece ayıp ihbarının yapıldığına ilişkin davalıdan tanıkları sorulup saptanmalı, bildireceği tanıklar dinlenmeli, ayıp ihbarı yapılmışsa bunun makul sürede olup olmadığı tartışılmalı, davalı bu hususu kanıtlarsa ve ayıp ihbarı makul sürede yapılmışsa, yararlanamadığı havuzlar sebebiyle kiradan yapılacak indirim miktarı bilirkişiye hesap ettirilmeli ve dava bunun sonucuna uygun hükme bağlanmalı, aksi takdirde dava şimdiki gibi kabul edilmelidir. Eksik inceleme ve araştırmaya dayalı karar açıklanan nedenlerle bozulmalıdır....

Şti vekili cevap dilekçesinde;Davalının muayene ve ihbar yükümlülüğünü süresinde yerine getirmediği, satılandaki ayıbın niteliği GİZLİ AYIP niteliğinde olduğu kabul edilse bile davacı, bu davadan önce satılanı (aracı) 3.kişiye sattığı için ayıp bedelini isteyemeyeceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Delillerin değerlendirilmesi ve gerekçe; davanın araçtaki ayıp nedeniyle ayıp oranında bedelde indirim ve bedeli tespit edilemeyen ayıplar için maddi tazminat ile uğranılan manevi zararın tazmini istemine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır. Balıkesir 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/79 D.İş sayılı dosyasının bir örneği dosyamız arasına alınmış, incelenmesinde 06/06/2016 tarihli makine mühendisi ... .... raporuna göre; dava konusu araçtaki ayıp ve arızaların gizli ayıp niteliğinde olduğu, araçtan faydalanmayı tamamen engelleyen bir arıza olmamakla birlikte kullanım konforunu azaltan 2....