Kanun gereğince tüketici, ayıplı malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Verilen kararın hak ve menfaatler dengesini aşırı ölçüde bozması halinde ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkının da değerlendirilmesi gerekecektir. Somut olayda ayıbın mahiyeti ve halihazırda onarımla giderilememiş herhangi bir arıza bulunmadığı tespiti dikkate alındığında mahkemenin yapılan onarım işlemlerinin araçta değer azalması oluşturup oluşturmayacağı da araştırılarak ayıp oranında hakkaniyet gereği bedel indirimi seçeneğini değerlendirmemesi usul ve yasaya aykırı olup hükmün bozulmasını gerektirir....
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, Yargıtay bozma kararı sonrası alınan 22/01/2016 tarihli heyet raporunda, bozma öncesi talimatla alınan ilk rapora davalı ... feri müdahil vekillerinin itirazlarının değerlendirildiği, araçtaki arızanın gizli ayıp olduğunun tüm dosya kapsamı ile sübut bulduğu, davalı ... feri müdahil vekillerinin itirazlarının yerinde görülmediği gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesine, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi yönünde fiili imkansızlık bulunması halinde araç bedeli olan 138.600,00 €'nun ödeme tarihi olan 11/11/2010 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanun'un 4/a maddesi uyarınca EURO cinsi paraya Devlet bankalarının uyguladığı faizle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, (misli ile değiştirilmesi halinde veya bedelinin davalı tarafından ödenmesi halinde değiştirilen aracın davalı Koluman adına trafiğe tesciline) karar verilmiş, hüküm davalı vekili...
Bu seçimlik haklarda tüketici; bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir. Aynı yasanın 11- (2) maddesinde, ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakkı ithalatçıya karşı da kullanılabilir. 6502 sayılı TKHK.'nın 11- (3) maddesi uyarınca ise; tüketici; ayıplı malın, ayıpsız misli ile değiştirilmesi; sözleşmeden dönerek bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme seçimlik haklarına sahiptir. Ancak; verilen kararın hak ve menfaatler dengesini aşırı ölçüde bozması halinde mahkemece ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkının da değerlendirilmesi gerekir....
Maddesinin somut olaya uygulanması gerektiği, Davacı maddenin a bendi gereğince sözleşmeden dönme ve ödediği bedelin iadesi seçimlik hakkını kullanmakta ise de yasa gereğince bu hakkın kullanılması satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği hususu dikkate alınmalıdır.Davacı taraf dava dilekçesinde aracın ayıpsız olanı ile değiştirilmesi aksi halde aracın iadesi ile bedel iadesi talep etmiş ise de yargılama sırasında sunduğu 13/06/2022 tarihli dilekçesi ile aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini aksi halde ayıp oranında bedel indirimi talep ettiği, ayrıca 24/02/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile de aracın ayıpsızı ile değiştirilmesi aksi halde bedel indirimi olarak 15.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır....
Maddesinin somut olaya uygulanması gerektiği, Davacı maddenin a bendi gereğince sözleşmeden dönme ve ödediği bedelin iadesi seçimlik hakkını kullanmakta ise de yasa gereğince bu hakkın kullanılması satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması halinde orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği hususu dikkate alınmalıdır.Davacı taraf dava dilekçesinde aracın ayıpsız olanı ile değiştirilmesi aksi halde aracın iadesi ile bedel iadesi talep etmiş ise de yargılama sırasında sunduğu 13/06/2022 tarihli dilekçesi ile aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini aksi halde ayıp oranında bedel indirimi talep ettiği, ayrıca 24/02/2022 tarihli ıslah dilekçesi ile de aracın ayıpsızı ile değiştirilmesi aksi halde bedel indirimi olarak 15.000,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesini talep ettiği anlaşılmıştır....
DELİLLER VE GEREKÇE/ Dava, ayıplı aracın misli ile değiştirilmesi, bu mümkün olmadığı takdirde aracın davalılara iadesi ile ödenmiş olan bedelin ticari faizi ile birlikte tahsili ile tamir süresince araçtan yoksun kalınması nedeniyle oluşan maddi tazminatın tahsili davasıdır. Davacı vekili, aracın mevcut ve giderilemeyen arızası nedeniyle araçtan yararlanılmasının mümkün olmaması nedeniyle aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi veya aracın hali hazırdaki durumu ile davalılara iade edilmek suretiyle ödenen fatura bedeli olan 34.452,55 TL'nin ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili yönünde terditli talepte bulunmak dışında aracın tamirde geçirmiş olduğu süre nedeniyle araçtan yoksun kalmaları nedeniyle fazlaya ilişkin talep hakları saklı tutulmak kaydıyla şimdilik 6.000,00 TL'nin yine ticari faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir....
Hukuk Dairesi'nin 2021/918 E. 2021/1056 K. sayılı kararı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş olup; hüküm, bu kez davalılar vekillerince temyiz edilmiştir. Dava; ayıplı malın misli ile değiştirilmesi veya bedelinin iadesi talebine ilişkindir....
İLK DERECE MAHKEMESİNİN KARARI : İlk derece mahkemesince; "Davanın kabulü ile dava konusu Volkswagen Golf 1.6 TDI 115 PS Highline DSG marka ve paket 2018 model aracın davalıya iadesi ile ücretsiz olarak ayıpsız misli ile değiştirilmesine" şeklinde karar verildiği görülmüştür. DAVACI VEKİLİ TARAFINDAN İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : İlk derece mahkemesince verilen kararın yalnızca vekalet ücretine ilişkin kısmını istinaf ettiklerini, açılan davada davacının davasına kabul verildiğini ancak nispi olarak hesaplanması gereken vekalet ücretinin sehven maktu olarak hesaplandığını, AAÜT'ne göre görülmekte olan davanın konusunun para olması veya para ile ölçülebilmesi durumunda, vekalet ücretinin nisbi olarak hesaplanması gerektiğini, bu nedenlerle 100.813,49 TL bedelle alınan aracın ücretsiz ayıpsız misli ile değiştirilmesi kararında bu miktar üzerinden düzeltilmesine karar verilmesini istinaf yolu ile talep etmiştir....
Somut olayda anlaşmazlık konusunun; davalı tarafından 12.06.2020 tarihinde satılan ... plakalı, *...* şasi numaralı, ... motor numaralı, ... marka, ... tipi, 2020 model aracın gizli ayıplı olduğunun tespiti, ticari satıma konu aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi, aracın misli ile değiştirilmesinin mümkün olmaması halinde aracın satış bedeli üzerinden değil sıfır km misli fiyatı üzerinden bedel iadesi, gizli ayıp nedeni ile davacının uğradığı zarar kapsamında şimdilik 52.021,05 TL araç kiralama ve araç kiralama nedeni ile ödenen ek bedellerin davalıdan ticari işlerde uygulanan avans faizi ile birlikte tahsili, gizli ayıp ve davalının kusuru nedeni ile davacının uğradığı zarar kapsamında şimdilik 56.499,36 TL araç tamir bedelinin davalıdan ticari işlerde uygulanan avans faizi ile birlikte tahsili taleplerinin hukuki şartları taşıyıp taşımadığına ilişkin ayıbın nedeni ve niteliği noktasında toplandığı görülmüştür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki “aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesi” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İstanbul 3. Tüketici Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 26.01.2012 gün ve 2011/194 E., 2012/17 K. sayılı kararın incelenmesi davalılar vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 20.12.2012 gün ve 2012/20141 E., 2012/29215 K. sayılı ilamı ile; (...Davacı, 31.12.2009 tarihinde .... Otomotivden 2010 model Ford Transit ....tipi hususi aracı 28.750 TL ye satın aldığını, 26.11.2010 tarihinde sol arka çamurluğu davalıya incelettirdiğini, sonradan boyandığının tespit edildiği ve 5000 TL bedel teklif edildiğini ancak kabul etmediğini bildirerek aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesini talep etmiştir. Davalılar davanın reddini dilemişlerdir....
