Dava, ayıp nedeni ile sözleşmeden dönme ve bedel iadesi istemine ilişkindir. Davacı tarafından devalı Teknosa ...A.Ş.'den satın aldığı televizyonun 4K yayınının çekmediği, bu nedenle ayıplı olduğunu, iade talebinin de davalı tarafından kabul edilmediği gerekçesi ile sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talebinde bulunmuştur. Davalı vekili ise üründe üretimden kaynaklı ayıp bulunmadığını, 4K yayınlarının henüz test aşamasında olduğunu, bu yayının çekmemesinin TRT'nin teknik çalışmalarından ve kodlamalarından kaynaklandığını, ürünün satışı sırasında tüketiciye gerekli bilgilendirmelerin yapıldığını belirterek davanın reddine karara verilmesini talep etmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş bu karara karşı davalı Teknosa A.Ş. vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur....

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI: Mahkemece; araçta gizli ayıp olduğunun tespit edilmiş olması nedeniyle, ayıp ihbarının süresinde olduğu ve sözleşmeden kaynaklanan on yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı, satıcının emtiayı ağır kusurlu imal edip sattığı, bu nedenle zamanaşımı savunmasında bulunamayacağı, davalıların satıcı konumunda olup zarardan müteselsilen sorumlu oldukları, davacının ayıplı mal ve hizmete ilişkin taleplerinin yerinde olduğu, ancak aracın motorundaki arıza nedeniyle aracın tamamının değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olmadığı, bu nedenle araç motorunun değiştirilmesinin uygun olduğu, hizmet ayıbı ve kazanç kaybına yönelik taleplerinde haklı olduğu, aracın kullanılamaması nedeniyle oluşan zarar kazanç kaybı, servis hizmetinde aracın değişimi yapılan parçaları nedeniyle uğranılan zarar da hizmet ayıbı olarak değerlendirilerek bedel artırım dilekçesinde belirtilen değerlere göre taleple bağlı kalındığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile davaya konu aracın motorunun, değiştirme...

- K A R A R - Davacı vekili, davacı şirketin davalıdan halı yıkama makinesi satın aldığını, satın alınan makinede ortaya çıkan gizli ayıp niteliğindeki eksik ve arızalar sebebiyle maldan yararlanmanın imkansız hale geldiğini ileri sürerek taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ile makine bedeli olan 61.422,90 TL’ nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davaya konu makinedeki ayıp iddiasına ilişkin olarak davacı tarafından süresinde bir ayıp ihbarı yapılmadığını, davacının iddia ettiği arızanın kullanım hatasından kaynaklanmış olabileceğini belirterek davanın reddini istemiştir....

Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda aracın sağ arka çamurluğunun alt uç kısmındaki boya dökülmesi olan kısmın 9.5 cm uzunluğunda ve en geniş kısmının 0.9 cm olduğu, boya soyulmasının üretimdeki bir kusur olup, gizli ayıp olduğu yönünde görüş bildirilmiş ve bu ayıp nedeniyle araçtaki değer kaybının 5.000,00 TL, aracın davacı elinde uğrağı kaza nedeniyle değer kaybının 1.000,00 TL olduğu tespitine yer verilmiştir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 4077 sayılı yasanın 4. maddesinin 2.fıkrasında, “ Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür... ” şeklindeki düzenlemeye göre, tüketici seçimlik haklarından herhangi birisini kullanabilecektir....

A.Ş. vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Davacı tarafından hak düşürücü nitelikteki ayıp ihbar yükümlülüğü süresine uyulmamış olduğu halde mahkeme tarafından bu hususun değerlendirilmediğini, Dava konusu taleplere ilişkin zamanaşımı ve garanti sürelerinin geçtiğini, Davanın müvekkili şirket yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini, araca ilişkin bedel iadesi kararının hakkaniyete uygun olmadığını, fakat aksinin kabul edildiğini, iş bu halde davacı tarafın araçtan elde ettiği faydaların mahsubu gerektiğini, Kaldı ki, 13 yıla yakın bir süredir kullanılmış bir araç için bedel iadesine hükmedilmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, zira Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği uyarınca binek otomobillerin kullanım ömrünün 10 yıl olarak belirlendiğini, dava konusu aracın davanın açıldığı tarihte dahi kullanım ömrünün sonuna gelmiş ve günümüz itibariyle de kullanım ömrünü halihazırda tamamlamış bir araç olması sebebiyle bedel iadesine hükmedilmiş olmasının...

“Davacı, davalıdan aldığı aracın gizli ayıplı olduğundan bahisle bedel iadesi istemiştir. Ancak dosya kapsamı incelendiğinde, davacı tanıklarından ... verdiği ifadesinde, aracın satın alındıktan 1 ay sonra içine su aldığını belirtmiştir. Buna rağmen davacı tarafından derhal ayıp ihbarında bulunulmadığı, ilk olarak bu şikayetle 12.5.2011 tarihinde servise gelindiği anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca, ayıbın süresinde ihbar edilmemesi nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir”. Bozma kararımızda da ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu konusunda bir tespit yapılmış ve süresinde ihbar yapılmaması nedeniyle davanın reddi gerektiği vurgulanmıştır. Kararımızın hiçbir yerinde ayıbın “açık ayıp” olduğu konusunda bir saptama bulunmamaktadır. Davalı taraf, bu karara karşı karar düzeltme yoluna başvurmadığından, diğer bir deyişle “ayıp açık ayıptır. gizli değildir.”...

Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi veya ayıp oranında bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarına sahiptir. Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür” hükmünü getirmiştir. Somut olayda davacının 2.8.2005 tarihinde satın aldığı kameranın arızalanması üzerine davacının 25.8.2006 tarihinde servise başvurduğunda, kameranın lens motorunda arıza olduğu kendisine söylenip,tamirinin davacı tarafından talep edilmediği, dava dilekçesi ve tarafların beyanları ile dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Yaptırılan bilirkişi incelemesi sonucu verilen dosyadaki bilirkişi raporunda,kameradaki bu arızanın üretimden kaynaklı gizli ayıp olduğu ve bu haliyle kullanılmasının mümkün olmadığı belirtilmiştir. Bilirkişinin bu açıklamalarından kameranın, 4077 sayılı kanunun 4/1 maddesindeki anlamda ayıplı mal olduğu anlaşılmaktadır....

Somut uyuşmazlıkta; davacı, davalı şirketten 13.10.2021 tarihinde Apple Iphone 12 Pro Max 128GB marka-model bir akıllı telefon satın aldığını, telefonun ayıplı olduğunu ileri sürerek sözleşmeden dönme ve bedel iadesi talep etmiştir. Yerel mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar davalı tarafından istinaf edilmiştir....

Satışın 2016 yılında gerçekleştiği ve garanti belgesi yönetmeliğine göre asgari iki yıl garanti süresi bulunan otomobillerin garanti süresi dolmadan ayıp nedeniyle servise götürüldüğü toplanan delillerden anlaşıldığından ve servise müracaatın aynı zamanda ayıp ihbarı olduğu ve zaman aşımı süresi içerisinde ayıptan kaynaklanan hakların kullanılması anlamına geldiği mahkememizce değerlendirildiğinden davacının hakkının zaman aşımı süresi dolmadan ve hak düşürücü süre tamamlanmadan öne sürdüğü mahkememizce kabul edilmiştir. Yargıtay 19. Hukuk Dairesi'nin 2018/2890 Esas, 2020/39 Karar sayılı 23/01/2020 tarihli ilamında; "Azami tamir süresini aşan kısım için zarar hesabı yapılır" tespiti bulunmakla birlikte mahkememizce bu tespite katılınmamıştır. Zira araçlardaki arıza üretimden kaynaklı ayıp nedeniyle olup davacının herhangi bir kusuru söz konusu değildir. Garanti belgesi kapsamında zararın bir kısmı olan tamir bedelinin üstlenilmesi TBK 112 ve TBK 49....

Hukuk Dairesi’nin 11.02.2020 tarih, 2016/25174 E. 2020/1844 K. sayılı kararında da;“Hal böyle olunca mahkemece, davacının seçimlik haklarından bedel iadesini içeren sözleşmeden dönme hakkını kullanmasının TMK’nın 2. ve TBK’nın 227/3 maddeleri uyarınca hakkaniyete ve taraflar arasındaki hak ve menfaatler dengesine aykırı olacağından, araçtaki ayıp nedeniyle seçimlik hakkından bedel indirim uygulanmasının uygun olacağı değerlendirilerek sonucuna göre hüküm tesisi gerekirken, yazılı şekilde ayıpsız misli ile değişimine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirir” denilmektedir. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin 26.06.2013 tarih, 2013/3122 E. 2013/17663 K. sayılı kararında da; "Kanun gereğince tüketici, ayıplı malın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, bedel iadesi, ayıp oranında bedel indirimi veya ücretsiz onarım isteme hakkına sahiptir....