Ayıp halinde alıcının hakları 6098 sayılı TBK'nın 227-(1) maddesinde; "Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme, Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme, Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme, İmkan varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme" olarak sayılmıştır. Alıcının genel hükümlere göre tazminat hakkının saklı olduğu da hüküm altına alınmıştır (m.227/1). Davacının açıkça bedelde indirim istediği ve isteğin yukarıda sayılan ayıptan kaynaklı seçimlik haklar içerisinde düzenlendiği görülmektedir....
Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı mal satışı iddiasına dayalı ayıp oranında indirim bedeli, maddi ve manevi tazminat istemlidir. Davacı vekili; dava konusu aracın gizli ayıplı olarak davalı şirket tarafından davacıya satıldığını, davacının ailesi ile birlikte tatile çıktığı esnada yolda kaldığını iddia ederek 10.000,00 TL ayıp oranında indirim bedeli ile ayıp sebebiyle uğranılan 1.000,00 TL maddi tazminat ve 15.000,00 TL manevi tazminatın yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı araç satışı iddiasına dayalı ayıp oranında indirim bedeli taleplidir. Davacı vekili; davacının, davalıdan 14/11/2017 tarihinde 48.000,00 TL bedel mukabilinde araç satın aldığını, sonradan aracın kmsiyle oynandığını öğrendiğini ileri sürerek şimdilik 1.000,00 TL ayıp oranında indirim bedelinin davalıdan tahsilini talep ve dava etmiş, yargılama sırasında davasını ıslah ederek dava değerini 8.000,00 TL olarak belirlemiştir. Davalı; aracın km'siyle oynamadığını, bu yüzden ayıptan sorumlu tutulamayacağını savunarak davanın reddini dilemiştir....
Ancak davacı tapuda yapılan satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve iddiasını tanık dahil her türlü delille kanıtlayabilir. Davacı 487 parsel sayılı taşınmazda 24.10.2011 tarihli resmi senette satış bedelinin tapuda çok yüksek gösterildiğini, gerçek satış bedelinin tespit edilerek davalılar adına olan payların iptali ile adına tescilini istemiştir. Tapudaki satış işleminin tarafı olmayan davacı bedelde muvazaa iddiasını her türlü delil ile ispat edebilir. Mahkemece mahallinde üç kez keşif yapılmıştır. Keşifler sonucu belirlenen farklı bedellere ilişkin raporlar muvazaa iddiasını ispata yeterli değildir. Ancak diğer delillerin tamamlayıcısı durumundadır. Bu nedenle bedelde muvazaa iddiasına ilişkin olarak davacının ve varsa davalının delilleri toplanmalı, tanıkları dinlenmeli, gerekirse davacı vekilinin delil listesinde yer alan yemin teklif etme hakkı hatırlatılarak sonucuna göre bir karar verilmelidir....
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın zamanaşımı ve hak düşümü sürelerinin geçirildiğini, ayıp ihbarının zamanında yapılmadığını, aracın dış kaporta boyasında kısmi boya hasarının 'imalata dayalı' gizli ayıp olduğu iddiasının doğru olmadığını, satışı yapılan araçların davacıya gerekli tüm kontroller yapılarak teslim edildiğini, aracın boyasında gerçekleşen olumsuzluğun küçük bir maliyetle ve kısa sürede giderilecek boyutta olduğunu beyanla davanın reddini dilemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; "Davacının dava konusu aracın ayıpsız misli ile değişim talebinin reddine, dava konusu aracın ayıp oranında indirim bedelinin tahsili talebinin kabulü ile 17.777,77 TL'nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" dair karar verildiği anlaşılmıştır....
Taraflar arasındaki ihtilaf dava konusu kumaşların ayıplı olup olmadığı, ayıbın gizli mi açık mı ayıp olduğu, ayıp ihbarının süresinde yapılıp yapılmadığı, ayıp sebebiyle davacı birleşen dosya davalının zararının oluşup oluşmadığı, bu zararın miktarı, bedelde indirim talebinin yerinde olup olmadığı, davalı birleşen dosya davacının alacak miktarının ne kadar olduğu hususlarındadır. 6098 Sayılı TBK'nun 219. maddesinde "Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur....
Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı araç satışı iddiasına dayalı, araçtaki ayıbın giderilmesi amacıyla yapılmış giderlerin tahsili istemlidir....
Maddesi uyarınca yapılan inceleme sonucunda; Dava, ayıplı araç satışı iddiasına dayalı ayıpsız misli ile değişim, olmadığı takdirde ayıp oranında indirim bedelinin davalıdan tahsili taleplidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava; ticari araç satım sözleşmesinden kaynaklanan ayıp iddiasına dayalı tazminat istemine ilişkin olup, Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin bozma ilamı mevcuttur. Davanın bu niteliğine göre, inceleme görevi Yargıtay 11. Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yargıtay 11. Hukuk Dairesine gönderilmesine 14/09/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Satıcı, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. (3) Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin satıcı için orantısız güçlükleri beraberinde getirecek olması hâlinde tüketici, sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim haklarından birini kullanabilir. Orantısızlığın tayininde malın ayıpsız değeri, ayıbın önemi ve diğer seçimlik haklara başvurmanın tüketici açısından sorun teşkil edip etmeyeceği gibi hususlar dikkate alınır... (5) Tüketicinin sözleşmeden dönme veya ayıp oranında bedelden indirim hakkını seçtiği durumlarda, ödemiş olduğu bedelin tümü veya bedelden yapılan indirim tutarı derhâl tüketiciye iade edilir..." Hükmüne yer verilmiştir....
