Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre taşınmazın tamamlanma oranı, eksik işler ve projeye aykırılıkların ekonomik bir değerinin olmayışı, taşınmazın hali hazırda kullanılıyor olmasına göre, davacının sözleşmenin feshi ve bununla birlikte davalılar adına olan tapunun iptali talebinin reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı arsa sahibi ... vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi ve tapu iptali tescil isteğine ilişkindir. Davacı arsa sahibi ile dava dışı yüklenici... arasında ... 19. Noterliği'nin 26.04.2006 tarih ve 20948 yevmiye sayılı düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir. Arsa sahibi tarafından açılan dava ile, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile birlikte, yüklenicinin taşınmazdan tapuda bağımsız bölüm devri yaptığı üçüncü kişiler üzerindeki tapuların iptali ile adına tescili talep edilmektedir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; feshi istenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini mal sahipleri olarak Ş.. K.. ve C.. K.. ile yüklenici olarak İ.. T..'ın imzaladığı, sözleşmenin feshi için sadece Ş.. K..'nın dava açtığı, C.. K..'nın sözleşmenin feshi yönünde davasının bulunmadığı, bu nedenle de sözleşmenin feshi davası ile ilgili aktif husumetin gerçekleşmediği gerekçesiyle, davanın aktif husumet eksikliği nedeni ile reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; sözleşme ile yapılacak inşaatın koşullarının belirlendiği ancak, tespit ve dava tarihine kadar arsa üzerinde herhangi bir inşaat çalışmasının olmadığının anlaşıldığı, davalı yüklenici tarafından sözleşme gereğince inşaatın yapılıp, tamamlanamadığı, sözleşmenin devamında hukuki yarar kalmadığı düşüncesi ile taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve sözleşmeye dayanılarak 1146 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan arsa payı karşılığı inşaat şerhinin kaldırılmasına karar vermek gerektiği, davalı taraf sözleşmenin .... maddesinde sayılan mücbir sebebin mevcut olduğunu ve nazım imar planının Büyükşehir Belediyesince onaylanmaması nedeni ile ruhsatın alınamadığını savunsa da davalı yüklenicinin basiretli bir tacir gibi, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapmadan önce, yapılacak inşaatın imar durumunu araştırıp belirledikten sonra sözleşme ilişkisini kurması gerektiği, sözleşmenin yapıldığı...
Karşı davada davacı vekili, halen yürürlükte olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine rağmen davalı birliğin, diğer davalı ... ile sözleşme imzaladığını, bu nedenle kötü niyetli olduğunu, davalı birliğin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini ifa etmek yerine üçüncü şahıslarla görüşmeler yaparak yeni sözleşme yaptığını, böylelikle geçerli sözleşmeye aykırı davrandığını, fesih sözleşmesinin 9. maddesi uyarınca henüz yürürlüğe girmeyen fesih sözleşmesi nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin halen yürürlükte olduğunu ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin aynen ifası ile müvekkili adına tekrar tapuda tescili ve şerhine, bu talepleri kabul görmediği takdirde sözleşmenin feshi ile yaklaşık 400.000.000,00 TL tutarındaki müspet zarar ve mahrum .../... S.2. kalınan kârın tespiti şimdilik 1.000.000,00 TL'nin davalı birlikten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Yüklenici şirketler ile arsa sahipleri arasında düzenleme şeklinde yapılan 09.05.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin arsa sahiplerince dava açılmadıkça, haklarında tapu iptâl ve tescili davası açılan davalılar ..., ... ve ... haklarındaki davaların yürütülmesi mümkün olmadığından bu davalılarla birlikte yüklenici şirketler hakkında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davası açılması için arsa sahibi davacılara süre verilmesi ve davaların birlikte görülerek sonuçlandırılması gerekçesi ile mahkeme kararı bozulmuş ve bozma gereği olarak kararı temyiz eden davalılar ... ile ... ve ayrıca ... ile ... ..., yüklenici şirketler ile birlikte hasım gösterilerek haklarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin Ankara 10. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne 2008/411 Esas sayılı dava açılmıştır. Bu davada; davalı gerçek kişiler, bozma ilâmı gereğince zorunlu hasım olarak yer almışlardır....
- K A R A R - Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı ... arasında ....08.2010 tarihinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, işin teslimi için kararlaştırılan sürenin sona erdiğini, davalı yüklenicinin sadece yapı ruhsatını aldığını ve kat irtifakını tesis ettirdiğini ve ayrıca edimlerini yerine getirmemiş olmasına rağmen kendisine düşen dairelerden iki tanesini diğer davalılara tapuda devrettiğini ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile davalılar ... ve ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekilleri adına tescilini talep ve dava etmiştir. Davalı ..., dava konusu daireyi, yüklenicinin babasından olan alacağına karşılık, tapuda iyi niyetli olarak devraldığını, aslı kusurun davacılara ait bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir....
Birleşen davada davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı yükleniciler arasında ... tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca tevhit işlemi yapıldıktan sonra üç ay içerisinde ruhsata müracaat etmeleri ve temel üstü ruhsat tarihinden itibaren ...ay içerisinde inşaatın tamamlanması gerektiğini, sözleşmenin imzalanmasından itibaren yedi yıl geçmesine rağmen davalıların hiçbir işlem yapmadığını ileri sürerek, ... tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin müvekkilleri yönünden iptalini talep ve dava etmiştir. Asıl ve birleşen davada davalı ...vekili ile davalı ..., davanın reddini istemiştir....
Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, TBK'nın 237, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir....
Mahkemece, davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davacı yönünden geriye etkili olarak kısmen feshine, davalılar adına kayıtlı bağımsız bölüm tapularının iptali ile davacı adına kayıt ve tesciline, davalı ... İnşaat..Ltd. Şti.’nin inşaattan el çektirilmesine dair verilen kararın, davacı vekili ile davalılardan ... ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 23. Hukuk Dairesinin 05.03.2019 tarihli, 2016/2880 Esas ve 2019/837 Karar sayılı ilamı ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iki ayrı parsel hakkında düzenlendiği, sözleşmenin feshi talep edilmiş olmakla verilecek fesih kararının diğer parsel sahiplerinin haklarını da etkileyeceği gerekçesiyle dava dışı diğer arsa sahibinin davaya dahil edilmesi için hükmün bozulmasına karar verilmiştir....
