Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin kendi kusuruyla işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshi halinde, uyuşmazlığın kural olarak dava tarihinde yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanununun 106-108. maddeleri hükümleri çerçevesinde çözümlenmesi gerekir. Fesih akdî ilişkiyi ortadan kaldırmaya yönelik bozucu yenilik doğuran bir hak olup, fesih ile akdî ilişkinin geriye etkili sona ereceği kabul edilmekte ise de; inşaatın geldiği seviye itibariyle sözleşmenin geriye etkili feshinin adalet duygularını zedeleyeceği hallerde Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kurulunun 25.01.1984 günlü 3/1 sayılı kararı uyarınca feshin ileriye etkili sonuç doğuracağı kabul edilmektedir. Burada feshin geriye ve ileriye etkili olmasının sonuçları üzerinde durulmasında yarar vardır....
Mahkemece, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, iddia ve dosya kapsamına göre, davanın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve inşaat bedelinin tahsili istemine ilişkin olduğu, alacağın tahsiline yönelik tedbir kararı verilemeyeceği gerekçesiyle, ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir. İhtiyati tedbirin reddine dair ara karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün ONANMASINA, alınması gereken harç peşin yatırıldığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına, karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere 07.11.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Bu sözleşmelerde yüklenicinin asli edimi, arsa sahibinin arsası üzerinde sözleşme ve imara uygun olmak üzere finansmanı kendisi tarafından sağlanarak inşaat yapıp teslim etmek, arsa sahibinin borcu ise, bedel olarak kararlaştırılan bağımsız bölüm ya da arsa payının mülkiyetini yükleniciye devretmektir.Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yüklenicinin sözleşmede kararlaştırılan tapu kaydı ya da bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi inşaatı kusursuz ve eksiksiz tamamlayıp teslim etmesine bağlıdır. Sözleşmeden sonra ve inşaat süresince yükleniciye bir kısım payların devri avans niteliğindedir. Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu arsa payları talep halinde arsa sahibine geri döner. Yüklenici edimini ifa ettiği oranda şahsi hak elde edebilir ve elde ettiği hakkını üçüncü kişilere devredebilir. Bütün sözleşmelerde olduğu gibi kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde de taraflar sözleşmenin kendilerine yüklediği borçları belirlenen zaman ve biçimde ifa etmek zorundadır....
in henüz kat irtifakı ya da kat mülkiyeti kurulmadan, yükleniciden arsa payı satın aldığı, yüklenicinin sözleşme gereği kendisine devredilen arsa paylarına hak kazanabilmesi için edimini yerine getirmiş olması gerektiği, oysaki yüklenicinin edimini yerine getirmediği, binanın iskân ruhsatının alınmadığı ve halen kaçak nitelikte olduğu, bu haliyle yüklenicinin temerrüde düştüğü, davalı yüklenici taşınmazın mülkiyetini kazanamadığından, üçüncü kişilere yapılan devirlerin de hukuki bir geçerliliği bulunmadığı gerekçesiyle, davanın kabulü ile, 31.05.1999 ve 30.07.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine, davalı E.. G.. adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı E.. G.. temyiz etmiştir. 1)Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescil istemlerine ilişkindir. Dosya kapsamından, sözleşmelere konu taşınmazda davacı ile dava dışı M.. Ş..'...
Eser sözleşmelerinin bir türü olan "Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri" ise, bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun .... maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır....
-Dava, taraflar arasında imzalanan ........2013 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. TMK'nın 692. maddesi gereğince paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Bu itibarla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi tüm paydaşların muvafakatıyla mümkündür. Bu muvafakatin geçerli olmasının koşulu ise noter huzurunda veya mahkeme önünde tüm paydaşların katılımıdır. O halde mahkemece bu husus gözetilerek tüm paydaşların sözleşmenin feshi hususunda usulüne uygun muvafakatlari alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken usulüne uygun olmayan muvafakatnameyle karar verilmesi doğru görülmemiş hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir. ......
Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "Sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir....
Davalı vekili, dava konusu bağımsız bölümün davacıya ait olacağına dair sözleşmede düzenleme bulunmadığını, taşınmaz arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinden sonra dava dışı ... Şirketine devredildiğinden yolsuz tescil iddiasının gerçeği yansıtmadığını, vekilleri aynı olan ...’ın davalıya danışıklı olarak dava açtığını, müvekkilinin iyiniyetli olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir....
Mah. 6884 ada, 8 parsel sayılı taşınmazı satın aldığını, davacı şirket tarafından sözkonusu taşınmazın satın alınmadan önce arsa sahibi ... ile davalı yüklenici arasında .... Noterliğinden 09.06.2015 tarih ve ... yevmiye sayısı ile Düzenleme Şeklinde Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin tanzim edildiğini, yüklenicinin aynı şekilde ada bazında başka arsa sahipleri ile Düzenleme Şeklinde Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi yaptığını, sözleşme imzalandıktan sonra arsa sahibinin vefat ettiğini, arsa sahibin mirasçılarının sözkonusu sözleşme gereğince .......
Arsa sahiplerinin yükleniciye arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Sözleşmenin geriye etkili fesih halinde bu tapu payları 818 sayılı BK'nın 108/1. maddesi uyarınca talep halinde arsa sahibine geri döner. Yüklenici edimini yerine getirmediği takdirde arsa sahibine sözleşmenin feshi ve tapunun iptalini isteyebilme hakkı doğar. Hemen belirtmek gerekir ki, yüklenicinin hakkını temellük eden üçüncü kişi, onun halefi olacağından selefinin haiz olduğu hakkı arsa sahibine karşı ileri sürebilir. Öte yandan, arsa sahibi de, yüklenici sözleşmeden doğan edimini yerine getirmediği takdirde sözleşmenin feshi ile üçüncü kişi üzerine oluşan tapunun iptalini isteyebilir....
