Kat Karşılığı İnşaat sözleşmelerinde feshin geriye mi, ileriye mi etkili sonuç doğuracağı 25.01.1984 gün ve 3/1 Sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurul Kararında tartışılmıştır. Eser sözleşmeleri ani edimli sözleşmeler olup kural olarak kısmi ifadan sözedilemez. Eser sözleşmesinin feshi halinde feshin yine kural olarak geçmişe (geriye) etkili sonuç meydana getireceği kabul edilmiştir. Geriye etkili feshin tasfiyesi de sebepsiz zenginleşme kurallarına göre yapılacağından yüklenicinin alacağı özellikle arsa payı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa payı değil inşaatın getirildiği seviyenin yapım bedeli olacaktır. Ancak bazı somut uyuşmazlıklarda feshin geriye etkili uygulanması adalet duygularını zedeler niteliktedir....

Mahkemece işin seviyesi de dikkate alınarak ileriye etkili feshe karar verilmiş, davalı yanca bu şekilde feshe karşı çıkılmamıştır. 25.01.1984 gün ve 3/1 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ileriye etkili fesih, yüklenicinin yaptığı imalâtın oranına göre bedel alması anlamına gelmektedir. İnşaat yapılan arsa halen davacı üzerine kayıtlı olup kat irtifakı da tesis edilmemiş, mahkemece tasfiyeye yönelik inceleme yapılmamıştır. Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş; inşaatın tespit edilen fiziki oranının, inşaatın bitirilmiş olması durumunda yükleniciye verilmesi kararlaştırılan bağımsız bölümler veya arsa payına uygulanması suretiyle yükleniciye kalacak bağımsız bölümler, bunların yerleri ve kat irtifakına esas teşkil edecek arsa payları konusunda uzman bilirkişiden alınacak raporla belirlenerek infazı mümkün olacak ve tasfiyeyi de sağlayacak şekilde akdin ileriye etkili feshine karar vermek olmalıdır....

"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa pay karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye dönük feshi, bağımsız bölümlerin aidiyetinin tespiti ve gecikme tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir....

ESASTAN İNCELEME RAPOR SONUCU: Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshedilmesi nedeni ile davacı yüklenici tarafından yapılan imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan TBK 147. maddesi uyarınca eser sözleşmelerinde zamanaşımı süresi 5 yıldır. Yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre bu süre sözleşmenin feshinin kesinleştiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Davacı yüklenici, 26/11/2018 tarihinde, feshi kesinleşen sözleşmeye dayanarak imalat bedeli için iş bu davayı açmış, sözleşmenin feshi ise, dairemizin 30/01/2018 tarih, 2018/41 Esas, 2018/39 Karar sayılı kararıyla kesinleşmiştir. Buna göre dava, sözleşmenin feshinin kesinleşmesinden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi dolmadan, 26/11/2018 tarihinde açılmıştır. "Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilmesi nedeni ile davacı yüklenici tarafından yapılan imalat bedelinin tahsili istemine ilişkindir....

Asliye Hukuk Mahkemesinde 2015/288 Esas sayılı dosyada 31.08.2010 tarihli gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemiyle dava açıldığı belirtilmiş olduğundan bu konuda mahkemece yapılan inceleme ve araştırma yetersizdir. Bu durumda öncelikle HMK 165. maddesi uyarınca İstanbul Anadolu 25....

Temlikin konusu, yüklenicinin arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden kazanmadığı hakkı üçüncü kişiye temlik etmesinin arsa sahibi bakımından bir önemi bulunmamaktadır. Diğer taraftan, yüklenici arsa sahibine karşı edimini tamamen veya kısmen yerine getirmeden kazanacağı şahsi hakkı üçüncü kişiye (davacıya) temlik etmişse, üçüncü kişi (davacı) Türk Borçlar Kanununun 97. maddesi hükmünden yararlanma hakkı bulunan arsa sahibini ifaya zorlayamaz. Yapılan bu genel açıklamalardan sonra, somut olaya gelince; arsa sahipleri ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi için arsa sahipleri tarafından açılan dava sonucunda ... Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/359 Esas, 2011/546 Karar sayılı kararı ile sözleşmenin ileriye etkili şekilde feshi ile birlikte davacının, yükleniciden ......

Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tasfiyesi, tasfiye kapsamında dairelerin davacı adına tescili, eksik ve ayıplı ... bedeli ile kira tazminatının tasfiye de nazara alınması, olmazsa tahsili istemine ilişkindir. Davacı tarafça sözleşmenin feshi talep edildiğinden öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ayakta olup olmadığı değerlendirilmelidir.Ahde vefa ilkesi gereği kural olarak eser sözleşmesi, sözleşmedeki hak ve borçların karşılıklı olarak ve bütünüyle yerine getirilmesi sonucu sona erer. 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 355. vd. ( 6098 sayılı TBK'nın 470. Vd) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir....

İleriye etkili fesih talebinin kabulüne karar verilmesi gereken hallerde de sadece ileriye etkili fesih ile yetinilmesi yeni davalara neden olacağından uyuşmazlığın çözümlendiğinden söz edilemez. Kaldı ki yüklenicinin hak ettiği arsa payı ile arsa sahiplerine bırakılacak pay oranının belirlenmesi tarafların dava ve mahsup taleplerini karşılayacak infaz kabiliyeti olan hüküm kurulması gerekir. Somut olayda yapılan keşif ve aldırılan bilirkişi raporlarına göre inşaatın gerçekleşme seviyesinin dava konusu taşınmaz yönünden hemen hemen %100 seviyesinde olduğu anlaşılmıştır. Kaldı ki; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ileriye etkili feshinin talep edilerek dava açılması halinde, Yargıtay 15.H.D.'...

Noterliği 19/10/2016 Tarih 7753 Yevmiye numaralı Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşat Sözleşmesinin geriye etkili olarak FESHİNE, -Gölcük 3....

Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/282 Esas 2009/351 Karar sayılı sözleşmenin feshi davasında alınan rapora göre de, tamamlanma oranının % 80 olarak belirlendiği, bu duruma göre sözleşmenin geriye etkili olarak feshi hususunun kabul edilmesi gerektiği, geriye fesih halinde ise kira tazminatı talebinin mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasında eser sözleşmesinin kendisine özgü bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı arsa sahibi sözleşme hükümlerine göre, kendi payına isabet eden bağımsız bölümlerin süresi içinde teslim edilmediğinden bahisle gecikme tazminatı istemiştir. Davacı arsa sahibince daha önce açılan ... .......