"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık 11.12.1995 asıl ve 01.10.1996 tarihli kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmıştır. Davada istenen sözleşmede kararlaştırılan arsa payı karşılığı bedelin ödenmesidir. Davalı süresinde verdiği cevabında zamanaşımı definde bulunmuş, mahkemece BK’nın 125.maddesi uyarınca sözleşme tarihine göre 10 yıllık süresi dolmadan davanın açıldığı gerekçesiyle zamanaşımı def'i reddedilmiş ve uyuşmazlığın esası incelenerek hüküm tesis edilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1532 KARAR NO : 2023/1768 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇORUM 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/366 ESAS, 2023/42 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (Taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) KARAR : Çorum 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/366 esas, 2023/42 karar sayılı dava dosyasında verilen alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı yüklenici arasında Çorum İli, Merkez İlçesi, Ulukavak Mahallesinde kain olan 3091 ada, 18 parselde kayıtlı taşınmaz üzerine yapı inşa edilmesi için 27/07/2015 tarihinde Çorum 2....
Hukuk Dairesinin 2014/10958 esas 2016/3398 karar sayılı 02.06.2016 tarihli kararında arsa payı karşılığı yapım sözleşmesinin " ...'Arsa Payı Karşılığı İnşaat Yapım Sözleşmeleri'nin ise, arsa sahibi veya sahipleri ile yüklenici arasında yapılan ve eser sözleşmelerinin bir türü olan sözleşme tipidir. Bir tanım yapmak gerekirse; arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri; yüklenicinin finansı kendisi tarafından sağlanarak arsa malikinin arsası üzerine bina yapım işini üstlendiği, arsa malikinin ise, bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerin konusu, arsa sahibinin maliki olduğu arsa üzerine yapılacak bina inşaatıdır. İnşaat; maddi nitelikte eseri ifade eder. İnşaat yapım sözleşmelerinde yüklenicinin ana borçları; bir inşaat (eser) meydana getirme ve bu eseri iş sahibine teslim etme borçlarıdır....
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yükleniciden, sözleşmede ona bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümü temlik alan üçüncü kişinin arsa sahibini (borçluyu) ifaya zorlayabilmesi için bazı koşulların varlığı gerekir. Gerçekten, Borçlar Kanununun 167. maddesi gereğince; “Borçlu, temlike vakıf olduğu zaman; temlik edene karşı haiz olduğu defileri, temellük edene karşı dahi dermeyan edebilir.” Buna göre temliki öğrenen borçlu, temlik olmasaydı önceki alacaklıya karşı ne tür defiler ileri sürebilecekse, aynı defileri yeni alacaklıya (temlik alan üçüncü kişiye) karşı da ileri sürebilir. Temlikin konusu, yüklenicinin arsa payı karşılığı arsa sahibi ile yaptığı sözleşme uyarınca hak kazandığı gerçek alacak ne ise o olacağından, temlik eden yüklenicinin arsa sahibinden hak kazanmadığını üçüncü kişiye temlik etmesi arsa sahibi bakımından önemsizdir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri Borçlar kanununda düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k. maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Somut olayda, 334 ada 27 parsel üzerine yapılan inşaatla ilgili inşaat ruhsatı ve iskân ruhsatının davalılardan ... adına düzenlenmiş ve inşaatın bu şekilde bitirilmiş olduğu anlaşıldığından, artık davacı ile davalılardan ... arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğu ileri sürülemez. Bahsi geçen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, henüz işin başında yüklenicinin finansman ihtiyacını karşılamaya yardımcı olmak amacıyla yükleniciye ya da onun göstereceği kişiye taşınmazın/taşınmazların devredilmesi yükleniciye verilen avans niteliğinde, başka bir anlatımla kredi kullandırılması niteliğindedir. Yüklenici de arsa sahibince kendisine duyulan güvene karşı inşaatı zamanında tamamlayıp arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince borçlu bulunduğu arsa sahibine karşı edimlerini yerine getirmelidir....
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince incelenmesi gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 09.02.2018 gün 2018/1 sayılı işbölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan ve 01.07.2016 tarihinden sonra temyiz ya da karar düzeltme talepli olarak Yargıtay'a gelen dosyalardaki temyiz ya da karar düzeltme taleplerini incelemek görevi Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'ne verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir. Taraflar arasında düzenlenen 09.01.2009 ve 14.11.2011 tarihli, iki adet arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ilişkisinin mevcudiyeti, uyuşmazlık konusu değildir. Uyuşmazlık eserin tesliminde gecikme olup olmadığı, varsa gecikme tazminatının miktarına ilişkindir....
Dosyada yer alan bilgi ve belgelerden davalı şirketin yüklenici sıfatı ile hareket ederek dava dışı arsa sahibi ... ile 06.05.1998 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi düzenlediği, bu sözleşmeye göre tescili dava konusu yapılan yapının 5 numaralı bağımsız bölümünün davalı yükleniciye bırakılması kararlaştırıldığı, kurulan kat irtifakına göre dava konusu taşınmazın tapuda davalı adına tescil edildiği, yapının fiziki olarak tamamlandığı iskan (oturma) ruhsatının alındığı anlaşılmaktadır. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri yükleniciye kişisel hak sağlar. Yüklenici kazanacağı kişisel hakkını doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi bu hakkını üçüncü kişilere temlik edebilir. Yüklenicinin temliki üzerine üçüncü kişilere açacağı davada satış olgusunun yükleniciye şahsi hakkın kazanıldığı olgusunun ise arsa sahibine karşı kanıtlanması gerekir....
Davalı yüklenici, davanın reddini savunmuş, diğer davalı arsa sahibi edimlerin yerine getirilmediğini belirtmiştir. Mahkemece, davacının mülkiyet aktarımı istemi kabul edilmiştir. Hükmü, davalı arsa sahibi ... temyiz etmiştir. Davalılar arasındaki biçimine uygun düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre çekişme konusu 36 numaralı bağımsız bölüm yükleniciye bırakılması kararlaştırılan yerler içindedir. Kuşkusuz, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar. Yüklenici bu hakkını doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi Borçlar Kanununun 163. maddesi hükmünce yazılı olmak koşulu ile üçüncü kişilere de temlik edebilir. Davadaki istemin dayanağı 29.07.2002 tarihli temlik işlemidir. Kısaca bir tanımlama yapmak gerekirse temlik, borçlunun (arsa sahibinin) rızasını gerektirmeyen yazılı yapılması zorunlu hak sahibine (üçüncü kişiye) konusu olan hakkı talep yetkisi tanıyan rızai sözleşmelerdendir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, yanlar arasında düzenlenen arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca açılan tapu iptali, tescil ve alacak isteğine ilişkin bulunduğundan, 2797 sayılı Yargıtay K.nun 14.maddesi gereğince temyiz incelemesi 15.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Yukarıda belirtilen nedenle dosyanın görevli sözü edilen Yüksek Daire Başkanlığına gönderilmesine, 12.10.2006 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
