Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2007/282 Esas 2009/351 Karar sayılı sözleşmenin feshi davasında alınan rapora göre de, tamamlanma oranının % 80 olarak belirlendiği, bu duruma göre sözleşmenin geriye etkili olarak feshi hususunun kabul edilmesi gerektiği, geriye fesih halinde ise kira tazminatı talebinin mümkün olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Taraflar arasında eser sözleşmesinin kendisine özgü bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı arsa sahibi sözleşme hükümlerine göre, kendi payına isabet eden bağımsız bölümlerin süresi içinde teslim edilmediğinden bahisle gecikme tazminatı istemiştir. Davacı arsa sahibince daha önce açılan ... .......
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, bünyesinde gayrimenkul satış vaadi ve eser sözleşmesini barındıran bir sözleşmedir. Bu sözleşmede arsa sahibi, sözleşmeye uygun koşullarda arsasını yükleniciye teslim etmek; yüklenici kendisine karşı edimini yerine getirdiğinde ise yükleniciye bırakılan bağımsız bölümlerin tapusunu ona devretmek ile yükümlüdür. Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler....
TMK’nın 692. maddesi uyarınca, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi davasında sözleşmede imzaları bulunan gerçek ve tüzel kişilerin davanın tarafı olması veya davaya muvafakat bildirmesi zorunludur. Dosyada bulunan 14.05.1997 tarihli daire karşılığı inşaat sözleşmesini arsa sahibi olarak davacı dışında ..., ... ve ... ...’da imzalamıştır. Dosyada bulunan Şişli 4. Sulh Hukuk Mahkemesi’nin 06.01.2000 tarihli veraset belgesinden sözleşmeyi imzalayanlardan ... ile ...’in vefat ettikleri, tek mirasçılarının davacı olduğu anlaşılmaktadır. Ancak sözleşmeyi arsa sahibi olarak imzalayan ... ... davanın tarafı olmadığı gibi, davaya muvafakatı da sağlanmamıştır. Bir davada, işin esasının incelenebilmesi için taraf teşkili yapılması zorunludur. Taraf teşkili yapılması kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce resen dikkate alınması gerekir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Eser sözleşmelerinin bir türü olan “Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri” uygulamadaki adıyla “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri” bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden TMK’nın 706, Borçlar Kanunu’nun 213, Noterlik Kanunu’nun 60 ve Tapu Kanunu’nun 26.maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde “düzenleme” şeklinde yapılmasına bağlıdır. Dolayısıyla, bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı “sözleşmenin feshi” davası sonunda fesih (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, tapulu taşınmazın ya da tapulu taşınmaz payının temlikini içerdiğinden, Türk Medeni Kanunu'nun 706, Türk Borçlar Kanunu'nun 237 ve Tapu Kanunu'nun .... maddeleri ile Noter Kanunu'nun 60. maddeleri hükümleri gereğince, kural olarak zorunlu şekil koşuluna uygun şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz. Ancak, adi yazılı şekilde yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu olan inşaatın yasal koşullarına uygun olarak büyük oranda tamamlanmış olması veya arsa sahiplerinin yükleniciye tapulu taşınmazın ya da paylarının kayden temlik etmesi gibi durumlarda TMK'nın .... maddesi hükmü gereğince, adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, yanları bağlayıcı olur. Somut olayda, taraflar arasında, 04.07.1996, ....06.1998 ve ........2000 tarihli adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve eki niteliğindeki sözleşmeler düzenlenmiştir. Sözleşmeler gereği yapılması gereken inşaat, temel seviyesinde kalmış ve uzun süre ifa beklenmiştir....
Arsa sahiplerinin yükleniciye arsa payı karşılığı sözleşme gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu tapu payları 818 sayılı BK'nın 108/1. maddesi uyarınca talep halinde arsa sahibine geri döner. Yüklenici edimini yerine getirmediği takdirde arsa sahibine sözleşmenin feshi ve tapunun iptalini isteyebilme hakkı doğar. Hemen belirtmek gerekir ki, yüklenicinin hakkını temellük eden üçüncü kişi, onun halefi olacağından selefinin haiz olduğu hakkı arsa sahibine karşı ileri sürebilir. Öte yandan, arsa sahibi de, yüklenici sözleşmeden doğan edimini yerine getirmediği takdirde sözleşmenin feshi ile üçüncü kişi üzerine oluşan tapunun iptalini isteyebilir....
Noterliği’nce doğrudan düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklendiği edimini davalı yerine getirmediğinden “borçlu temerrüdüne” düştüğünü ileri sürerek; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geriye etkili olarak feshine karar verilmesini istemiştir. 02.09.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu, 20, 2 ve 10 numaralı parsellerdir. 01.11.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu ise, sadece 20 numaralı parseldir. Bu sözleşmede 02.09.2004 tarihli sözleşmedeki şartların geçerli olacağı açıklanmış ise de; 2 ve 10 numaralı parseller hakkındaki 02.09.2004 tarihli ilk sözleşme arsa sahibi ... ile yüklenici ... tarafından fesih olunmuştur. Davacılar, arsa sahibi ...’in mirasçıları olup; tüm mirasçılar ile yüklenici ... arasında ... 4. Noterliği’nce doğrudan düzenlenen 18.07.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sadece 20 numaralı parsel üzerine sözleşmedeki koşullarla inşaat yapılması için imzalanmıştır....
Şirketi ile akdetmiş olduğu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine karar vermek gerekmiştir. Dava konusu olan taşınmaz arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra davalı şirkete devredilmiş olup 02.07.2012 tarihinde taşınmaz davalı şirket tarafından davalı Cengiz Dilek'e devredilmiştir. Yargıtay'ın, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinde, sözleşmeden dönülmesinden sonra sonuçların ayni etkili olduğu yönünde kararları vardır. Bu görüş çerçevesinde, iş sahibinin sözleşmeden dönmesi ile yükleniciye devredilen arsa paylarının mülkiyeti kendiliğinden iş sahibine döndüğünden , yüklenici üzerindeki tescil de yolsuz hale gelmektedir....
Mah, 25 pafta, 73 ada, 5 parselde kayıtlı taşınmaz üzerinde ... 30 Noterliği'nin 09/12/2011 tarih 40296 yevmiye, 13/02/2012 tarih 05453 yevmiye ve 23/02/2012 tarih ve 06596 yevmiye numaralı olmak üzere 3 ayrı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin imzalandığını dava konusu yerlerin davalıya boş olarak tesliminin gerçekleştirildiğini, uzunca süre geçmesine rağmen davalının inşaata başlamadığını ve davacıları zarara uğrattığını ileri sürerek taraflar arasında akdedilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshine karar verilmesini talep etmiştir. II. CEVAP Davalı vekili cevap dilekçesinde; aynı sebeple ... 2 Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/304 Esas sayılı dosyasında sözleşmenin feshi talepli dava açıldığı, davanın rededildiğini, ve kararın kesinleştiğini, ayrıca davacılara çekilen ihtarname ile evleri tahliye etmeleri ve tahliye ettiklerine dair muhtarlığı haber vermeleri gerektiği ile ......
