Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir. Somut olayda, davacı arsa sahipleri ile yüklenici olan davalılardan ... A.Ş. ile 156 ada, 2 parsel sayılı taşınmazda 8 adet bağımsız bölümün yapımı karşılığı 156 ada 6 parseldeki taşınmazın devri konusunda 20.08.2014 tarihli düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmış, arsa sahiplerince şirket yetkililerine verilen taşınmaz satış yetkisini de içeren aynı tarihli vekaletname ile 156 ada, 6 parsel sayılı taşınmaz, arsa sahipleri adına vekaleten hareketle 05.09.2014 tarihli satış işlemi ile dava dışı ... Ltd. Şti'ye intikal etmiş, bu şirket tarafından ise 11.09.2014 tarihli satış işlemi ile davalı ... A.Ş. taşınmazın devredildiği anlaşılmıştır. Tapu kayıtlarındaki devir tarihi aralıkları ve resmi senetlerdeki düşük satış bedelleri dikkate alındığında, ticaret şirketi olan ve basiretli bir tacir gibi hareket etmesi gereken davalı ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. -K A R A R- Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olup davalı yüklenicilerin edimlerini yerine getirmedikleri iddiası ile sözleşmenin feshi, tapu iptal tescil ve tazminat istemine ilişkindir. Davalılar vekilleri, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davaya bakmaya ... Tüketici Mahkemesi'nin görevli olduğundan bahisle, davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Davalı şirket daha sonra uhdesinde bulunan hisselerin bir kısmını davalılar ..., ..., ... ve ...'ya devretmiş, hissenin 3300/8304'lük kısmı da cebri ... sonucu davalı ... adına tescil edilmiştir. Davalılar ... ve ... da devraldıkları bu hisseleri birleşen davada davalı ...'a devretmişlerdir. Asıl ve birleşen davada davacı arsa sahipleri, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile sözleşme uyarınca yükleniciye devredilen arsa paylarının adlarına tescilini talep etmişlerdir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, tapu iptal ve tescil isteminin reddine dair verilen 05.06.2008 tarihli ilk karar, 15. Hukuk Dairesinin 17.06.2010 tarihli ilamıyla bozulmuştur....
- K A R A R - Dava, adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin kısmen geriye etkili feshi, tapu iptali ve tescil ile müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. Davacı vekili, davalı yüklenici ... İnşaat..Ltd. Şti. ile davacı müvekkili ve dava dışı arsa sahibi ...’nın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, inşaatın 2008 yılı sonunda teslim edileceğinin öngörüldüğünü, davalı müteahhidin ...’a ait parseldeki inşaatı teslim ettiğini ancak müvekkiline düşen dairelerin bulunduğu binadaki inşaatı %30 seviyesinde terk ettiğini, dairelerden birini de müvekkilin rızası hilafında üçüncü kişiye devrettiğini ileri sürerek, sözleşmenin müvekkili ... yönünden geriye dönük feshi ile üçüncü kişilere satışı yapılan dairelerinin tapusunun iptali ile müvekkili adına tesciline, yüklenicinin inşaattan el çektirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; yüklenicinin temerrüdü nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili fesih şartlarının oluştuğu gerekçesiyle feshe yönelik davanın kabulü ile anılan sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, tapu iptali ve tescil talebi yönünden; davalı .....'ya yapılan 21 ve 24 nolu bağımsız bölümlerin 1/2'sine ilişkin pay devrinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olmayıp, arsa sahiplerince yapılan satışa dayalı olduğu gerekçesiyle, davalı ..... yönünden 21 ve 24 nolu bağımsız bölümlerle ilgili davanın reddine, davalılar adına yapılan diğer hisse devirlerinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olduğu ve iyiniyetin korunmayacağı gerekçesiyle 21 ve 24 nolu bağımsız bölümlerin 1/2 hissesi hariç diğer davalılar adına kayıtlı bağımsız bölüm hisseleri yönünden davanın kabulü ile, adlarına kayıtlı hisselerin iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi Taraflar arasındaki sözleşmenin feshi, tapu iptali ve tescil davalarının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, arsa sahibi müvekkili ile yükleniciler davalı ... ve dava dışı .... arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmeye dayalı olarak arsa hissesinin bir kısmının davalı kooperatife devredildiğini ve işi kooperatifin üstlendiğini, ancak bugüne kadar herhangi bir iş yapılmadığını ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile davalı kooperatif adına olan tapu kaydının iptaliyle müvekkilleri adına tescilini ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL kira bedelinin tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalılar, davanın reddini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi ve davalı yüklenici şirket ile 3. kişiler adına oluşturulan tapu kayıtlarının iptâl ve tescili istemlerine ilişkindir. Mahkemece ... ve ... aleyhine açılan davanın reddine, diğer davalılar hakkındaki davanın kabulüne dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Davalı ... ile ... kat karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olmayıp, davalı yükleniciden bağımsız bölüm satın alan 3. kişilerdir. Davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici arasındaki sözleşme geriye etkili olarak feshedilmiştir....
Eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olarak kurulabilmesi için TMK'nın 692. maddesi gereğince, sözleşmenin konusu olan taşınmazın tüm paydaşlarıyla sözleşme yapılması veya diğer paydaşların yapılmış olan sözleşmeye muvafakat etmiş olması gerekmektedir. Bu husus kamu düzenine ilişkin olup, mahkemece kendiliğinden gözetilir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davası da, olağanüstü tasarruf işlemleri ve önemli işlerden olduğundan, geçerli sözleşmenin varlığı halinde feshinin de tüm paydaşlarca talep ve dava edilmesi gerekir. Dosyada bulunan ve davaya dayanak yapılan sözleşmelerden olan Bornova 1. Noterliği’nin 20.03.2012 tarih 07883 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde arsa sahipleri arasında bulunan ...,..,..,... 1....
e satış yoluyla intikal ettiği ve en son 08.01.2016 tarihinde davalı ...'e devredildiği görülmektedir. Mahallinde yapılan keşifte davalı yüklenici tarafından sözleşme konusu arsada hiçbir inşaat faaliyeti yapılmadığı tespit edilmiştir. Sözleşmede inşaatın teslim süresi kararlaştırılmamıştır. Davacı tarafından arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin ifasını sağlamak üzere yükleniciye devredilen ve onun tarafından da 3. kişilere devredilen ve en son dava ... adına olan tapu kaydının iptâl ve tescili talep edildiğinden Dairemizin yerleşik içtihat ve uygulamalarında kabul edildiği gibi sözleşme nedeniyle devredilen tapu kaydının iptâl ve tescil istemi, sözleşmenin geriye etkili feshi talebini de kapsamaktadır. Tapu kaydının yükleniciye devrinden sonra dava dışı ... ve ...'...
Şti’nin inşaatı ve davacı arsa sahiplerine ait bağımsız bölümleri sözleşmede kararlaştırılan sürede tamamlayıp teslim etmediğinden arsa sahibi davacı tarafından davalı yüklenici aleyhine ... 2. Asliye Hukuk mahkemesi’nin 2008/201 esas sayılı dosyası ile açılan tapu iptal ve tescil davası sonucunda, yüklenici adına olan tapunun iptali ile arsa sahibi adına tescile karar verildiği, kararın temyizi üzerine Yargıtay 15. Hukuk Dairesi'nin onama kararında tapu iptal ve tescil isteminin feshi de içermesi nedeniyle mahkemece taraflar arasındaki 05.12.2007 tarihli arsa payı devir karşılığı inşaat sözleşmesinin de feshine karar verildiğinin belirtildiği anlaşılmakla, fesihte yüklenicinin kusurlu bulunduğu ve feshin geriye etkili sonuç doğuracak nitelikte olduğu anlaşılmaktadır. Geriye dönük feshin sonucunda taraflar aldıklarını geri vermekle yükümlüdür....
