Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi talep edildiği takdirde sözleşme uyarınca oluşacak bağımsız bölümlerin tapu kayıtlarının iptalini istemek mümkün değildir. Bu şekilde bir talep sözleşmeyi ayakta tutmak iradesini taşır. Sözleşme geriye etkili feshedildiği takdirde arsa sahibi sözleşme uyarınca tapu kaydı devretmiş ise bunun geri verilmesini talep eder. Yüklenici ise arsa sahibi yararına yaptığı imalat bedelini sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebilir. Sözleşmenin ileriye etkili fesih talebinde ise sözleşme hükümlerinin yerine getirildiği kabulünden haraketle tarafların birbirlerinden talep edebilecekleri bağımsız bölüm, eksik iş, kira teminatı, cezai şart gibi hususlar göz önünde bulundurularak sözleşmenin tasfiyesinin temin edilmesi gerekir....
Mahkemece, taraflar arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 14.10.1998 tarihinde imzalandığı, sözleşmeye göre, bu tarihten itibaren dört aylık sürede inşaat ruhsatı alınacağı, bundan sonra inşaatın 40 ayda teslim edileceği, bu tarihin 14.06.2002 tarihine tekabül ettiği, bu tarihten itibaren sekiz aylık gecikme için aylık 20.000 DEM ceza eklendiğinde 14.02.2003 tarihinde cezai şartın muaccel olacağı, dava tarihi itibariyle 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine dair verilen karar, davacılar vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 28.02.2012 tarih, 2012/13 E. 1471 K. sayılı ilamıyla, “sözleşmenin dördüncü maddesinde belirtilen cezai şart BK’nun 158/II.maddesinde düzenlenen ifaya ekli ceza niteliğinde olup ve zamanaşımı teslimle başlar. Mahkemenin zamanaşımı konusundaki değerlendirmesi yanılgılı olup, eksik incelemeye dayanmaktadır....
eksik ... ve cezai şart bedeli toplamının 77.268,00 TL olduğunun belirlendiğini, müvekkilerinin bu nedenle ....732,00 TL alacaklı olduklarını, bunun yanında istekleri üzerine davalılara düşen dairelere ekstra imalatlar yapıldığını ve müvekkiline düşen dairelerin tapu devrinin yapılmaması nedeniyle satılamadığını, bu nedenle faiz ile piyasaya borçlanıldığından zarara uğradığını ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre müvekkilerine verilmesi gereken ...,...,...,...,...,...,...,...,..., ve ... nolu bağımsız bölümlerinin tapu kayıtlarının iptali ile müvekkilleri adına tesciline, davalılara eksik ... ve cezai şart bedeli olarak ....09.2007 tarihinde yapılan fazla ödeme için şimdilik ....000,00 TL'nin ve davalıların dairelerine yapılan ekstra imalat bedelleri ile tapu devrinin geciktirilmesi nedeniyle uğranılan zarar için şimdilik ....000,00 TL'nin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, ekstra imalat bedeli ile ilgili talebini ıslah yoluyla ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen alacak davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 12.03.2015 gün ve 971 Esas, 1593 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı kooperatif arasında tarihsiz arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin 1. maddesine göre, inşaatın bitiş tarihinin 31.12.2003 olarak kararlaştırıldığını, sözleşmenin süresinde bitmeyeceğinin anlaşılması üzerine ek sözleşme hazırlandığını ve davalının inşaata devam ettiğini, murisin 08.05.2010 tarihinde vefat ettiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ek sözleşme ile tadil edildiği gibi devam ettiğini,... inşaatı ve teslim edilecek dairelerin iskân ruhsatı alınmış haliyle sözleşmeye uygun şekilde teslim edilmediğini, davalının yapması gerekirken müvekkillerinin murisi tarafından...
Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, geç teslimden kaynaklanan gecikme cezası (ifaya ekli cezai şartın) tahsili istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki 05.03.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 19. maddesine göre, yapı ruhsat tarihi işin başlama tarihi olup, işin bitirilme süresi, 18 no'lu parsel için 12, diğer parsellerdeki blok için 18 ay olarak kabul edilmiş, süre ihlâli halinde gecikme cezası günlük 75,00 TL olarak kararlaştırılmıştır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin edimini süresinde yerine getirmemesi halinde arsa sahibinin gecikmeden doğan tazminatı talep hakkı Kanundan doğan bir haktır....
Dolarının karşı dava tarihi olan 29.03.2005 tarihindeki karşılığı dikkate alınarak hesaplama yapıldığı gerekçesiyle asıl davanın kabulüne karşı davanın da kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı – karşı davacılar vekili temyiz etmiştir. 1-Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca tapu iptali tescil, karşı dava gecikme nedeniyle cezai şart tahsiline ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde edimin zamanında ifa edilmemesi halinde arsa sahibi sözleşmenin feshini talep edebileceği gibi, fesihten vazgeçerek ifa talep edebilir. Somut olayda sözleşmede belirlenen bu üç aylık süre fesih öncesi yükleniciye tanınan süredir. Arsa sahibi fesihten vazgeçtiğine göre ifanın tamamlandığı tarihe kadar cezai şart talebinde bulunabilir....
katılım ve kar payı alacağı ile sözleşmede belirtilen 50.000,00TL cezai şartın davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, bilahare ıslah talebi ile bilirkişi raporu doğrultusunda müvekkili lehine tespit edilen tasfiye payı olan 8.705,00- TL bedele göre 3.705,00- TL arttırarak 8.705,00- TL olarak ıslah etmiştir....
Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Taraflar arasındaki 07.12.2011 günlü arsa payı karşılığı inşaat ek sözleşmesinin cezai şart- fesih ve tasfiye koşullarını düzenleyen IV. maddesinde, yükleniciye verilen sürede arsa sahiplerine ait bağımsız bölümlerin teslim edilmemesi halinde, arsa sahiplerinin sözleşmeyi feshedebileceği ve fesih halinde dahi yüklenici tarafından 18.06.2005 tarihinden itibaren aylık rayiç bedellerine göre kira tazminatının ödeneceği, bu tazminattan, yüklenici tarafından yapılan faydalı imalatların bedelinin mahsup edileceği kararlaştırılmıştır....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arsa sahibi arasında imzalanan 18.08.2011 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalı tarafından gönderilen 26.10.2011 tarihli ihtarnameler ile müvekkilinin çalışanına verilen vekaletten azledilerek, sözleşmenin haksız şekilde feshedildiğini, sözleşmenin 14. maddesinde arsa sahiplerinden birinin sözleşmeden cayması halinde yükleniciye 20.000,00 Euro cezai şart ödemesinin kararlaştırıldığını ileri sürerek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla cezai şart alacağının 1.000,00 Euro'luk kısmı ile davalının fesihte haksız ve kötüniyetli olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiş, 04.04.2012 tarihli cevaba cevap dilekçesi ile açılan davanın kısmi değil tam dava olduğunu, ancak harca esas değerin noksan bildirildiğini, HMK'nın 141. maddesi uyarınca talep sonucunu değiştirerek, 19.000,00 Euro üzerinden eksik harcı tamamlamak istediklerini, 19.12.2012 tarihli celsede ise cezai şarta ilişkin taleplerini 20.000,00...
Mahkemece, davacı yüklenicinin BK’nın 325. maddesine göre talep edebileceği kâr kaybının 20.763,00 TL olduğu, davacı tarafça talep edilen masrafların kâr kaybı talebi içerisinde değerlendirildiği, bu hususta ayrıca talepte bulunulamayacağı, sözleşme nedeniyle kaçırdığı fırsatlara ilişkin tazminat talebinin de dosya kapsamı ile örtüşmediği, taraflar arasında akdedilen sözleşmede, sözleşmeden dönülmesi halinde arsa bedelinin cezai şart olarak ödeneceği kararlaştırılmış ise de sözleşmenin feshi tarihi olarak kabul edilen 2007 yılı itibarıyla arsa değerinin 115.500,00 TL olduğu, sözleşmeden dönülmesi halinde arsa bedelinin cezai şart olarak ödenmesine ilişkin düzenleme davalı arsa sahibinin yıkımına ve mahvına neden olacak kadar ağır ve yüksek olduğundan BK’nın 20. maddesi uyarınca adap ve ahlaka aykırı olduğu, bu itibarla cezai şart talebinin de yerinde olmadığından bahisle, davanın kısmen kabulü ile 20.763,00 TL kâr kaybının 5.000,00 TL'sinin dava tarihinden itibaren, bakiye 15.763,00...
