İLK DERECE MAHKEMESİ KARAR ÖZETİ : İlk Derece Mahkemesi tarafından; davacı Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine istinaden tapu devir borcunu yerine getirmeyen davalının ilgili taşınmazı üçüncü kişiye sattığı ve bu surette ifadan kaçındığını iddia ederek tapu iptal ve tescil talebinde bulunmuştur. Dava terditli talep bulunmaksızın tapu iptal tescil talebine ilişkindir. Tapuya yazılan müzekkere cevaplarından davalıların dava tarihinde tapuda malik olmadığı görülmüştür. Bu durumda terditli talep de bulunmadığı için hukuki imkansızlık ve pasif husumet yokluğu nedeni ile tapu iptal tescile ilişkin davanın reddine karar verilmiştir....
den kaynaklanan tapu iptal ve tescil istemiyle açılmış , davalı vekili yüklenicinin edimlerini tam olarak yerine getirmediğini savunarak davanın reddini savunmuş, mahkemece davanın kabulü ile dava konusu C Blok ... ve ... no’lu, B Blok ... no’lu bağımsız bölümlerin davalı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tesciline, B Blok ... no'lu bağımsız bölümün davacının yapmış olduğu eksik işlerin bedeli olan 38.000,00 TL nedeni ile teminat olarak bırakılıp, bu bedel ödeninceye kadar davalı tarafa hapis hakkı tanınmasına, bu bedel ödendikten sonra B Blok ... no'lu bağımsız bölüm hakkında kurulan tapu iptali ve tescil kararının infazına karar verilmiştir. Karar, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. ...- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir....
Kararı, asıl davada davacı kooperatif vekili, asıl davada davalı-karşı davada davacı arsa sahipleri vekili, asıl davada asli müdahiller-birleşen davada davacılar vekili ve birleşen davada davalı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada asli müdahiller-birleşen davada bir kısım davacılar vekili ile birleşen davada davalı TOKİ vekilinin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Asıl davada davacı kooperatif vekilinin, tapu iptal ve tescil isteminin reddine ilişkin hükme yönelik temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede; Asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Davacı kooperatif ile davalı arsa sahipleri arasında 23.08.1989 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir....
Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir. Bu tür davalarda mahkemece öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki iskan koşulu (oturma izni) v.s. diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Bunun için de arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenicinin borçlarının neler olduğunun sözleşme hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Somut uyuşmazlıkta, davacı, davalı arsa maliki Mehmet ile yüklenici sıfatıyla kendisinin ve davalı ... arasında 10.06.2009 günü Beyoğlu 39....
Tapu kaydı incelendiğinde, dava konusu 29 parselin arsa vasfıyla tapuya kayıtlı olduğu, davacının taşınmazda 65/575 oranında hissedar olduğu ve davacının taşınmazı davalının kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığı Zekaya İnşaattan 09/12/2016 tarihi itibariyle satış suretiyle devraldığı ve taşınmazda hissedar olduğu, davacının davayı kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak yani şahsi hakka dayalı olarak açmadığı, bilakis taşınmazda hissedar olması nedeniyle mülkiyet hakkına dayalı olarak açtığı anlaşılmıştır. İddianın ileri sürülüş biçimine göre; dava tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı el atmanın önlenmesi ve haksız işgal tazminatı (ecrimisil) istemine ilişkindir....
Dosya kapsamında alınan 23.05.2014 tarihli bilirkişi heyet raporunda, taşınmazın bulunduğu bölgede yüklenicilerin, gecekondu sahiplerine giderek belirli bir oran karşılığı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptıkları, tapu tahsis belgesine dayalı olarak belediyeye harcı ödeyip taşınmazı devraldıkları, bölgedeki uygulamanın genel olarak bu şekilde olduğu, inşaat piyasası uygulaması, taraflar arasındaki sözleşme, davalı tarafından verilen 50.000 USD bedelli cezai şarta bağlanan senet ve davacılara bir dönem kira bedeli ödenmiş olması ve davalı tarafın ikrarları dikkate alındığında, dava konusu olayda, davacıların gerçek iradesinin satış vaadi sözleşmesi olmadığı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olduğu belirtilmiştir....
Davalı yüklenici davayı kabul etmiş, arsa maliki davalı davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir. Dava, davalılar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün kişisel hakkın temliki suretiyle edinilmesine dayalı tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Davadaki istemin dayanağını davalılar arasındaki 16.10.2000 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesidir. Anılan sözleşmede 3353 ada 3 sayılı parsel üzerinde yapılacak C blok, 3.kat, 5 numaralı bağımsız bölümün yükleniciye bırakılması kararlaştırılmıştır. Davalı yüklenici, kazanacağı kişisel hakkını 02.03.2007 günlü sözleşmeyle davacıya temlik etmiştir. Davada, bu temlik sözleşmesine dayanılmaktadır....
DAVA Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili ile davalı yüklenici şirket arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi müvekkiline zemin katta yapılacak dükkanların %25 hissesinin verileceğinin kararlaştırıldığını, davalı yüklenici şirketin, zemin katta yapılan dükkanın %25 hissesini diğer davalı ...'ye sattığını belirterek tapu iptâl ve tescil, olmazsa bedelinin tazminine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. II. CEVAP 1-Davalı ... Müh. Müş. San. ve Tic. Ltd....
Tüm bu açıklamalar ışığında; arsa sahibi tarafından yükleniciye karşı açılan fesih davasında; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshedildiği ve kararın kesinleştiği, bu durumda yükleniciden alacağın temliki yolu ile taşınmaz satın alan davacının arsa sahiplerinden tapu iptal ve tescil talebinde bulunamayacağı, zira ortada yürürlükte olan bir sözleşmenin olmadığı, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilmiş olması sebebiyle alacağın temlikinin de bir sonuç doğurmayacağı ve davacının davalı yükleniciden ödediği bedeli geri isteyebileceği kanaatine varılmakla; aşağıdaki şekilde davacının ödediği 260.000,00 TL'nin davalı yükleniciden alınarak, davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir. Dava dilekçesinin talep sonucuna bakıldığında tapu iptal ve tescil istemi arsa sahibinden talep edilmiş ve tapu iptal ve tescil istemine karar verilmemesi halinde arsa sahibi ve yükleniciden müteselsilen bedelin iadesi istenmiştir....
Hukuk Dairesinin 06.10.2020 tarih ve 2018/1770 Esas, 2020/985 Karar sayılı kararıyla, yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmemesi halinde ayni hak kazanmasının mümkün olmadığı, arsa sahibinin avans olarak verdiği tapuların iadesini isteyebileceği, bu durumda, yükleniciden bağımsız bölüm devralan üçüncü kişinin iyiniyet iddiasının dinlenmeyeceği gerekçesiyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm tesisi ile davanın kabulü ile dava konusu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmiştir. Kararı, davalı ... vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
