Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Davalıların vekilleri, davalıların dava konusu daireyi tapu siciline güvenerek, iyiniyetle iktisap ettiklerini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamına göre, davalıların dava konusu taşınmazı yükleniciden devralmadıkları, iktisaplarında iyiniyetli olduklarının kabulü gerektiği belirtilerek, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde sözleşme uyarınca yükleniciye veya onun gösterdiği kişilere arsa sahipleri tarafından devredilen tapu hisseleri avans mahiyetindedir. Bu satışların gerçek olabilmesi yüklenicinin edimlerini yerine getirmesine bağlıdır....
Mahkemece, davanın konusunun arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil olduğu, bu tür davalarda keşif delilinin ispat için olmazsa olmaz unsurlardan olduğu, verilen ihtarlı kesin süreye rağmen davacı tarafın keşif masraflarını yatırmadığı, bu haliyle keşif deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayıldığı ve dosyadaki diğer delillerin hüküm kurmaya yeterli olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine dair verilen karar, davacının temyiz istemi üzerine, Dairemizin 14.01.2014 tarih ve 2013/6671 Esas, 2014/91 Karar sayılı ilamıyla onanmıştır. Davacı, karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, HUMK'nın 440. maddesinde sayılan hallerden hiçbirisine uymayan karar düzeltme isteminin reddi gerekmiştir....
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda .../k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
a devredildiğini, adı geçenin iyiniyet iddiasında bulunamayacağını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı ... adına kayıtlı bulunan bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini, tapu iptal ve tescil mümkün olmadığı takdirde uğranılan zararların karşılığı olarak 700.000,00 TL'nin davalılardan tahsilini, ayrıca, 6.000 Euro kira tazminatı ile 100.000 Euro cezai şart bedelinin davalı kooperatiften tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı ..... vekili, taraflar arasındaki 25.11.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, davacıya verileceği taahhüt edilen 2519 ada 4,5,12,13 ve 14 nolu parseller üzerinde inşa edilen binanın zemin katındaki işyerinin, dava konusu 4389 ada 8 parselde kain zemin kat 17 ve 18 nolu dükkanlar ile ilgisinin bulunmadığını, yeni parsel numarasına göre, davacıya verileceği taahhüt edilen .../......
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez. Temlik, hatta borçlunun muhalefetine rağmen geçerli olarak doğar ve hükümlerin hasıl eder....
ARSA PAYI KARŞILIĞINA DAYALI TAPU İPTALİ VE TESCİLİ 634 S. KAT MÜLKİYETİ KANUNU [ Madde 10 ] "İçtihat Metni" Dava, yanlar arasında yapıldığı ileri sürülen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak açılmış olup; tapu iptâli ve tescili istemlerine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine dair verilen karar davacı vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasında yapılan ve Milas 2. Noterliği’nce doğrudan düzenlenen 05.12.1996 tarih ve 14758 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesini, davalı kooperatif yüklenici, davacı ise, arsa sahibi sıfatlarıyla imzalamışlardır....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, tapulu taşınmaz ya da tapulu taşınmaz payının temlikini içerdiğinden, Borçlar Kanunu'nun 213, Türk Medeni Kanunu'nun 706, Noter Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri hükümleri uyarınca, kural olarak resmi şekilde yapılmadıkça geçerli olmaz ve dolayısıyla taraflarını bağlamaz. Ancak, diğer ayrık hallerden birisi olan sözleşme konusu tapulu taşınmazın tamamen ya da belirli payının yükleniciye arsa sahibi tarafından kayden temliki halinde; TMK'nın 2. maddesi gereğince, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflarını bağlayıcı olur. Arsa sahibi tarafından yükleniciye yapılan tapulu taşınmaz ya da tapulu taşınmaz pay kaydının kayden temliki, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde yüklenmiş olduğu edimini ifası amacıyla yapılmaktadır. Yüklenici ise, yasa ve sözleşme koşullarına; fen ve sanat kurallarına uygun şekilde yüklendiği edimini ifa ederek inşaatı yapması halinde şahsi hak elde eder....
Dosya kapsamından ve Dairemizin 18.09.2014 tarihli geri çevirme kararı üzerine Tapu Müdürlüğü'nce dosyaya gönderilen tapu kaydı ve tapu kaydındaki şerhlerin dayanağı olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinden, muris M.K. ile dava dışı yükleniciler M. K. ve F. M. arasında düzenlenen 22.02.1994 tarih ve 9009 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile dava konusu taşınmazın da aralarında bulunduğu birçok taşınmaz üzerinde inşaat yapılması konusunda anlaşmaya varıldığı; 10.01.1996 tarih ve 01591 yevmiye numaralı devir sözleşmesi ile arsa maliki M. K.'un katılımıyla, yükleniciler M. K. ve F. M. tarafından 22.02.1994 tarihli sözleşmedeki yükümlülüklerin davalı V....Ltd Şti'ne devredildiği anlaşılmaktadır. 24.12.1998 tarihli ve 25889 yevmiye numaralı ek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesiyle de 10.01.1996 tarihli devir sözleşmesine atıf yapılarak M. K. mirasçıları ile davalı şirket arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir. M. K.'...
Kararı, davalı-karşı davacı vekili temyiz etmiştir. 1) Asıl dava yönünden; Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. TMK’nın 692. maddesi hükmünce; paylı malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi veya paylı malın tamamı üzerinde tasarruf işlemlerinin yapılması oybirliğiyle aksi kararlaştırılmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Sözleşme konusu taşınmaz üzerine arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılabilmesi ve yapılan sözleşmenin paydaşları ve yükleniciyi bağlayıcı olması için tüm paydaşlarca ya da yetkili temsilcilerince sözleşmenin imzalanmış olması veya yapılan sözleşmeye "onay" verilmesi zorunludur. Somut olayda, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici kooperatif arasında düzenlenen 14.07.1999 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, sözleşmeye konu parselin tüm paydaşlarının katılımı sağlanmadığından geçersizdir....
