Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türü olup, sözleşmenin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin tüketici kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu amacın, 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknoloji gerektirmesi, kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; C Blok 13, 21 ve 29 nolu daireleri 17.08.2012 tarihli kat irtifakı tesisi işlemi ile davalı adına kayıtlı oludğu, sözleşme uyarınca davalının tüm hakkını daire olarak alması durumunda 41.340,90 TL tutarında fazla inşaat alanı almış olacağının tesbit edildiği 45,94 m2'lik fazla inşaat alanının ise 4594 daire hissesi olarak kabul edilerek davalı adına kayıtlı C Blok 13 nolu bağımsız bölümün 4594/7712 hisse oranında tapusunun iptali gerektiği gerekçesiyle, davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan arsa sahibinin fazla aldığı iddia edilen arsa payı tapusunun iptali ve tesciline ilişkindir. Somut olayda, arsa sahipleri tarafından yüklenici şirket müdürüne verilen vekaletnameye istinaden, bizzat yüklenici şirket tarafından 17.08.2012 tarihinde kat irtifakının kurulmuş olduğu anlaşılmaktadır....
Dava, arsa sahiplerinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan taahhüdünü yerine getirmemiş olması nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Taraflar arasındaki 24.06.2003 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine göre, 02.07.1996 tarihli inşaat sözleşmesinde yapımı kararlaştırılan A,B,C blokları yapılmayacak, yapılacak A bloktaki 1.2.3.5.7.11.13 ve 15 no’lu 9 adet daire arsa sahiplerine verilecektir. Dava konusu 23 ve 24 no’lu bağımsız bölümler taraflar arasındaki 24.06.2003 tarihli sözleşme eki krokide mevcut bulunmadığından fazla yapılan bağımsız bölüm olup, aynı sözleşmenin 6. maddesi uyarınca fazla yapılacak inşaatın yükleniciye ait olacağı açıkça kararlaştırılmıştır. Dosyadaki ... Tapu Sicil Müdürlüğü'nün 08.02.2010 tarih ve 372 sayılı yazısından bu bağımsız bölümlerin depo olarak tescil edilmesi gerektiği bildirilmiştir....
K.. vekili, davacının ortağı olduğu kooperatifin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, sözleme uyarınca üst birliğe ödemesi gereken aidat ve katılım paylarını ödenmediğini, yüklenicinin hak ettiği bağımsız bölümlerin tapularının devir edildiğini, yüklenici tarafından hak edilmeyen bağımsız bölümler yönünden ortağın da tescil isteme hakkının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir. Davalı, S.S. Yeni Hisarkent Yapı Kooperatifi, davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, iddia, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davalı S.S. P.... Yapı Kooperatifleri Birliği ile dava dışı Gürpınar Belediyesi arasındaki sözleşme gereği birliğe arsa satıldığı, birlik ile davalı T.H. S.. K.. arasındaki arsa tahsis sözleşmesi gereği bu kooperatife arsa tahsis edildiği, T.H. S.. K.. ile S.S. Y. H... Yapı Kooperatifi arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldığı, bu kooperatif ile dava dışı P....İnşaat Ltd. Şti....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak tapu iptali tescil, mümkün olmazsa bağımsız bölümün bedeli ile cezai şart ve kira kaybının tahsili istemlerine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi BK'nun 355 ve davamı maddelerinde düzenlenen ... sözleşmesinin bir türüdür. Bu sözleşme ile yükleniciye inşaat yapımı, arsa sahibine de yapılan iş karşılığı olarak taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri borcu yüklenmiştir. Somut olayda, davalı yüklenici, 15.01.2007 tarihli düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile davacının 59/115 payına sahip olduğu arsanın 65/100 payının davacı ve dava dışı ... tarafından devri karşılığında arsa üzerinde beş bağımsız bölümlü bina yapmayı taahhüt etmiş, davacı arsadaki 59/115 payını 06.07.2007 tarihinde yükleniciye tapuda devretmiştir....
Somut olayda, davalı arsa sahibi şirket tarafından temyiz aşamasında 15.10.2007 tarihli adi yazılı temlikname örneği sunulmuştur. "Taraflardan ...i ile yapmış olduğu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle elde ettiği haklarından 33 adet daireyi ... satış yoluyla devretmiştir....adet daire ile sınırlı olmak üzere arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan ve doğacak alacak haklarını da ...'ye temlik etmiştir." şeklinde düzenleme içeren, asıl ve birleşen ... lehine olan bu temlikname geçerli olup, borçlu yüklenicinin kabulüne de bağlı değildir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesindeki edimlerin kıyas yoluyla satım ya da trampa sayılması ve bu kapsamda vergiye tâbi olduklarının düşünülmesi de doğru değildir. Açıklamalar çerçevesinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu edimlerin katma değer vergisi doğurması söz konusu olamayacağından davacının bu çerçevede bu verginin doğduğunu ileri sürmesi yasal dayanaktan yoksundur. Diğer taraftan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin götürü bedelli sözleşme olduğu tartışmasız bulunduğuna göre yükleniciye ait bir edimin, sözleşme ile dahi olsa arsa maliklerine devrine de yasal olanak bulunmamaktadır. Bu şekilde sözleşmenin 9 uncu maddesinde yapılan düzenlemenin yazılmamış sayılması gerektiği kabul edilmelidir. Sırf bu şekilde sözleşmeye derc edilen vergi yükümlülüğü, zaten doğmamış bir vergi alacağının ödenmesi mükellefiyeti de getirmez....
DELİLLER VE GEREKÇE; Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, davacı temlik alan, davalılar ise yüklenici ile arsa sahibi mirasçılarıdır. Davacı davasında; davalı arsa sahibi mirasçısı ... ile davalı yüklenici ... İnşaat ve Ticaret Yayıncılık AŞ arasında .... nolu parsel üzerinde ....yevmiye numaralı Kat Karşılığı İnşaat ve Gayrimenkul Satış Vaadi Sözleşmesi, davalı yüklenici ile de davacı arasında ise Yenimahalle 22. Noterliği'nce resen düzenlenen 22.07.2015 tarihli temlik sözleşmesi ile yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tüm hak ve yetkileri devrettiğine dair sözleşme akdedildiğini, davacının 2015 yılında inşaata başlamak için hazırlık yaptığını ancak davalı yüklenicinin inşaata başlanılabilmesi için arsa sahiplerinden vekaletname getiremediğini, yüklenici ile arsa sahiplerinin taraf oluğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iptaline ilişkin açılan Ankara .......
-K A R A R- Uyuşmazlık, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan davalı arsa sahibinin yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle ortak yerlere el atmanın önlenmesi istemine ilişkin olup, davalı vekili sözleşmeye aykırı davrananın davacı taraf olduğunu savunarak, davanın reddini istemiş; mahkemece, 634 Sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan doğan uyuşmazlıklar açısından Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiştir. Karar, davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Davanın, taraflar arasında imzalanan ....03.2006 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak açıldığı ve iskan ruhsatının alınmadığı taraflar arasında uyuşmazlık konusu bulunmadığına ve iskan ruhsatı alınmadan kat mülkiyeti kurulamayacağı, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun .../a. maddesi gereği olduğundan, davanın taraflar arasında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamına göre çözümleneceği hususu gözardı edilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1532 KARAR NO : 2023/1768 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÇORUM 5.ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2021/366 ESAS, 2023/42 KARAR DAVA KONUSU : Alacak (Taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) KARAR : Çorum 5.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/366 esas, 2023/42 karar sayılı dava dosyasında verilen alacak (taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan) talebinin kabulüne karşı, davalı vekili tarafından istinaf yoluna başvurması üzerine, dosyanın yapılan inceleme sonucunda; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ : İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile davalı yüklenici arasında Çorum İli, Merkez İlçesi, Ulukavak Mahallesinde kain olan 3091 ada, 18 parselde kayıtlı taşınmaz üzerine yapı inşa edilmesi için 27/07/2015 tarihinde Çorum 2....
