Asıl dava, taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kayıtlarının iptali ile tesciline ilişkindir. Bilindiği üzere, TMK'nun 692. maddesi gereğince, paylı taşınmaz malın özgülendiği amacın değiştirilmesi, korumanın veya olağan şekilde kullanmanın gerekli kıldığı ölçüyü aşan yapı işlerine girişilmesi olağanüstü tasarruflardan sayıldığından, oybirliği ile aksi kararlaştırılmış olmadıkça, bütün paydaşların kabulüne bağlıdır. Bu itibarla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerli olabilmesi için taşınmazın tüm paydaşlarıyla sözleşme imzalanması ya da yapılan sözleşmeye tüm paydaşların onay vermesi gerektiği gibi, aynı durum, sözleşmenin feshi talebi için de gereklidir....
Davalı arsa sahipleri ile dava dışı yüklenici ... arasında 14.12.1995 tarihinde adi yazılı olarak arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmıştır. Aynı tarihte davalı arsa sahipleri tarafından yüklenici ...’e satış yetkisini de içerir vekâletname verilmiştir. Dosya içerisinde bulunan 14.12.1995 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinin 5.maddesine göre, yapılacak binanın bodrum katının yükleniciye ait olması kararlaştırılmıştır. Dava dışı yüklenici .. de, bodrum kattaki dükkanı davacıya adi senetle satmıştır. Davalı arsa sahipleri ile dava dışı yüklenici... arasındaki arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinin Şişli 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1997/891 Esas, 1999/1218 Karar sayılı kararıyla iptâline karar verilmiş, bu karar Yargıtay denetiminden geçmek suretiyle kesinleşmiştir. Davacı bu davada satın aldığı dükkan nedeniyle ödediği bedelin tahsilini amaçlamaktadır....
-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. 05.....2006 tarihli düzenleme şeklindeki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin taraflarından ve arsa sahiplerinden olan İbrahim Karatepe, dosyaya sunulan veraset ilamına göre davadan önce ....04.2008 tarihinde vefat etmiştir. Bu durumda davada sözleşmenin feshi istenilmiş olmakla, çekişme konusu taşınmazla ilgili olarak yüklenici ile arsa payı karşılığı sözleşme imzalayan İbrahim Karatepe'nin tüm mirasçılarının davada yer alması zorunludur. Bir kısım mirasçılardan alınan vekalete dayanılarak muvafakat beyanı açıklanması yeterli değildir. Öte yandan, arsa maliklerinden ...sözleşmede yer almamaktadır. TMK m. 692 hükmüne göre arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçerli olabilmesi için tüm paydaşlar tarafından imzalanması gerekir. Arsa üstündeki binanın 2009/682 değişik ... sayılı tespit dosyasına sunulan bilirkişi raporuna göre %96 seviyesinde tamamlandığı tespit edilmiştir. Bu durumda...'...
Vd) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun 26. maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Öte yandan, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
sözleşmesi 05.09.2020 tarihinde imza altına alınan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin içinde düzenlenmiş olup, mahkemenin hatalı tespitleri sonucunda kanuna aykırı karar kurulduğunu, davaya konu 05.09.2020 tarihli Arsa Payı Karşılığ İnşaat Sözleşmesinin yerine getirilmemesi nedeniyle devredilen taşınmazların iadesi talebinde ana borcun taşınmazın iadesi olması nedeniyle taşınmazın bulunduğu yer Asliye Hukuk Mahkemesinin kesin yetki kuralı sebebiyle görevli ve yetkili olduğunu, (HMK md.12) burada uygulanacak kanun TTK değil HMK 12.md ve TMK 716.md ve devamı maddeleri olduğunu, huzurdaki davanın mutlak ticari dava olmadığını, mahkemenin bu yöndeki tespiti hatalı olup, kararın bu yönden de kaldırılması gerektiğini, bununla birlikte huzurdaki davaya konu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi kapsamında devredilen arsaların bir kısmının davacı T1 A.Ş.'...
Başka bir anlatımla yüklenici yönünden inşaat yapma yükümlülüğünü, arsa sahibi yönünden ise tapuda pay intikal ettirme yükümlülüğünü içeren kat karşılığı inşaat sözleşmesi, hem inşaat yapma hem de satış vaadi sözleşmesini bünyesinde birleştiren özel bir sözleşme türüdür. 18. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu, arsa sahibinin maliki olduğu arsa üzerine yapılacak bina inşaatıdır. Yüklenici, finansmanını sağlayarak, lüzumunda sanat, beceri ve emek sarfıyla bir bina (inşaat) meydana getirmeyi üstlenirken, arsa sahibi de buna karşılık arsa payı devri suretiyle bir bedel ödemeyi borçlanmaktadır. Bu sözleşmede ücret (bedel) arsa sahibi tarafından ayın olarak ödenmektedir. 19. Hukukumuzda egemen ilke “şekil serbestisi” olup, kural olarak eser sözleşmesi herhangi bir geçerlilik şartına tabi değildir. Yasada aksi öngörülmedikçe, sözlü veya yazılı yahut resmî biçimde yapılabilir....
Bu ihtara rağmen işe başlanmaması veya devam edilmemesi durumunda, ayrıca ihtar çekmeye gerek kalmaksızın otuz günlük sürenin bittiği tarih itibarıyla hak sahipleri ile müteahhit arasında imzalanmış olan gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri ilgililerinin muvafakati aranmaksızın resen feshedilmiş sayılır. Fesih sonrasında, taşınmazların siciline şerh edilmiş olan gayrimenkul satış vaadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri maliklerin veya Bakanlığın talebi üzerine terkin edilir. Fesih tarihine kadar yapılmış olan işler, devrolunan hisseler, yapılan ödemeler ve diğer hususlarda genel hukuk hükümleri uygulanır....
Noterliğinin 08/11/2017 tarih ve 12975 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Davacı arsa sahibi, davalı yüklenicidir. Yanlar arasında Datça Noterliği'nde düzenleme şeklinde yapılan 24.10.1997 tarih ve 4385 yevmiye numaralı "Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi" uyuşmazlık konusu değildir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
