- K A R A R - Davacılar vekili, müvekkilleri arsa malikleri ile davalı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesine göre teslimin 31.12.2009 tarihinde yapılması gerektiğini, ....parsellerdeki villa yapımına hiç başlanmadığını, diğerlerinde gecikme bulunduğunu ileri sürerek, sözleşmenin inşaat işine hiç başlanmayan parseller yönünden feshini, gecikme tazminatı ile cezayı aşan zararın tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalılar, davanın reddini istemişlerdir. Mahkemece, taraflar arasındaki sözleşmede 27576 ada 1 parselde çok katlı bloklar ile 27574 ada 1-14, 27575 ada 1-14 no'lu parsellerde 28 villanın inşaasına karar verildiği, davalıların 14 villa yönünden sözleşme hükümlerini yerine getirmedikleri, kusurlu oldukları gerekçesiyle, davalı ...'...
Yüklenici, finansmanını sağlayarak, lüzumunda sanat, beceri ve emek sarfıyla bir bina (inşaat) meydana getirmeyi üstlenirken, arsa sahibi de buna karşılık arsa payı devri suretiyle bir bedel ödemeyi borçlanmaktadır. Bu sözleşmede ücret (bedel) arsa sahibi tarafından ayın olarak ödenmektedir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinde yüklenici özen borcunun gereği olarak inşaatı sözleşme ve ekleri, tasdikli projesi, yapı ruhsatı ve imara uygun olarak yapıp süresi içinde teslim etmekle yükümlüdür. Yüklenicinin edimini zamanında, tam ve eksiksiz olarak ifa etmemesi hâlinde, arsa sahibi mülga BK’nın 106/2. (TBK m. 125) maddesine göre gecikme sebebiyle uğradığı zararlarına karşılık gecikme tazminatı isteyebilir. Gecikme tazminatı istenebilmesi için yüklenicinin borcunu ifada temerrüde düşmesi, arsa sahibinin ifanın gecikmesinden kaynaklanan zararının gerçekleşmesi ve zararın doğmasında yüklenicinin kusurlu olması gerekir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış, eksiklik nedeniyle mahalline iade edilen dosya ikmal edilerek gelmiş olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca gecikme tazminatı ve değer kaybı sebebiyle alacak istemlerine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasındaki uyuşmazlığın dayanağı olan sözleşme .... Bölge 161/1 pafta 2468 ada 8 parsel sayılı taşınmaz üzerinde inşaat yapımına ilişkin olup, davacılardan ... tarafından davalı yüklenici ... aleyhine arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi ile tapu iptâl ve tescil istemli Üsküdar 1....
Mahkemece, davalının gecikme tazminatı istemi yönünden de zamanaşımı def''inin diğer isteme ilişkin aynı yazılı gerekçe ile reddine karar verilmiştir. Oysa, kural olarak düzenlemesi 818 sayılı BK'nın 355. vd. maddelerinde yer alan eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, inşaatın kararlaştırılan tarihte tesliminin gerçekleştirilememesi durumunda yüklenici borçlu temerrüdüne düşer ve arsa sahibinin anılan yasanın 106/.... maddesince seçimlik hakkı doğar. Arsa sahibi bu seçimlik hakkını, geciken ifayı beklemek ve gecikme tazminatını istemek olarak kullanmış ise sözleşmeyi feshetmeden, ileride olası eksik-ayıplı işlere ilişkin alacağının muacceliyetini fiili teslime erteleyerek, gecikme tazminatı alacağını her ay sonu itibariyle talep veya dava ederek, eserin teslimini bekleyebilir. Başka bir anlatımla, bu alacaklarını talep veya dava etmek için eserin yüklenici tarafından teslimini beklemek zorunda değildir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve karşı dava, arsa payı karşığılı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, asıl dava gecikme tazminatı alacağının tahsili, karşı dava ise sözleşme dışı fazla imalât bedellerinin tahsili istemine ilişkindir....
Bu kere dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Asıl ve karşı dava arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanmakta olup, yüklenici tarafından açılan asıl dava hukuken geçerli bir fesih bildiriminin mevcut olmadığının tespiti, gecikme zararının tazmini, mahkemece hukuken geçerli bir fesih bildiriminin kabulü halinde ise fesih bildiriminin haksızlığının tespiti ile müspet zararın tazmini, maddi tazminatın tahsili, arsa sahipleri tarafından açılan karşı dava ise, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin geçerli bir şekilde feshedildiğinin tespiti, mahkemece geçerli bir fesih olmadığına karar verilirse, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olacak şekilde feshine karar verilmesi, menfi zararın tahsili, müdahalenin men'i ve müdahale sebebiyle uğranılan zararın tazmini ve manevi tazminatın tahsili istemlerine ilişkindir....
payı karşılığı inşaat sözleşmeleri hem satım sözleşmesine hem de eser sözleşmesine ilişkin hükümleri içermesi sebebiyle çift tipli karma sözleşmeler olduğunu, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri kanunda açıkça düzenlenmemesine rağmen öğretide, tarafların borçlarına bakıldığında ifanın niteliği taşınmaz devri olduğu için yani arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi aynı zamanda bilahare bir taşınmaz devri taahhüdü içerdiği için, noterlik Kanunun 60....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/300 Esas sayılı dava arsa sahiplerinden... tarafından açıldığından birleşen davaya konu olan bağımsız bölüm için hesaplanan gecikme tazminatının davacıların bu bağımsız bölümdeki tapu payları nispetinde hüküm altına alınması gerekirken ve birleşen davada 11.000,00 TL gecikme tazminatı talep edilmiş iken davacılar talebi de aşılmak suretiyle 11.600,00 TL gecikme tazminatına hükmedilmesi doğru olmamış, birleşen dava yönünden davacılar payı oranında 5.500,00 TL'nin hüküm altına alınması için kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulüyle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 900,00 TL duruşma vekâlet ücretinin birleşen davanın davacılarından alınarak davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2009/300 Esas sayılı dava arsa sahiplerinden ...tarafından açıldığından birleşen davaya konu olan bağımsız bölüm için hesaplanan gecikme tazminatının davacıların bu bağımsız bölümdeki tapu payları nispetinde hüküm altına alınması gerekirken ve birleşen davada 11.000,00 TL gecikme tazminatı talep edilmiş iken davacılar talebi de aşılmak suretiyle 11.600,00 TL gecikme tazminatına hükmedilmesi doğru olmamış, birleşen dava yönünden davacılar payı oranında 5.500,00 TL'nin hüküm altına alınması için kararın bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda 1. bentte yazılı nedenlerle davalının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulüyle hükmün temyiz eden davalı yararına BOZULMASINA, 900,00 TL duruşma vekâlet ücretinin birleşen davanın davacılarından alınarak davalıya verilmesine, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 23.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
(YİBGK, 1987/2 E. 1988/2 K. 30/09/1988 tarihli karar gerekçesi) Sözleşmenin geçersiz olduğu durumlarda üçüncü kişiler halefiyet gereğince arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin diğer tarafından herhangi bir talepte bulunamazlar. Yani sözleşmeye sonradan katılan üçüncü kişilerin hakları da sözleşmenin feshi halinde bu durumdan etkilenecektir. Geçersiz sözleşmeden ifa istenmesi mümkün olmayacağından taraflar ancak birbirlerine verdikleri şeyi sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre talep edebilirler. (Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde bağımsız bölüm alan üçüncü kişilerin hukuksal durumları adlı kitap Dr....
