Başka bir deyişle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde ücret (bedel) arsa sahibi tarafından nakit olarak değil, ayın olarak ödenmektedir. Yine belirtilmelidir ki, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi iki tarafa hak ve borçlar yükler. Burada, biri diğerinden farklı iki ayrı hukuki müessese vardır. Bunlardan ilki, geçerliliği bir şekle bağlı olmayan inşaat sözleşmesi (eser sözleşmesi) "yüklenicinin borcu", diğeri ise kamu düzeni bakımından resmi şekilde yapılmadıkça hüküm doğurmayan taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri "arsa sahibinin borcu"dur. Aksine sözleşme hükmü bulunmadıkça yüklenici, Borçlar Kanunu'nun 364. maddesi gereğince bedele (arsa payı devrini talebe) eserin teslimi halinde hak kazanır. Ancak uygulamada, yükleniciye finans sağlamak amacıyla ve yine uygulamadaki deyimiyle "kademeli ferağ" şeklinde teslimden önce de bir kısım arsa payı avans biçiminde devredilmektedir. Hiç kuşkusuz, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında düzenlenen 03.08.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, işin teslim süresinin inşaat ruhsatından itibaren 36 ay olarak kararlaştırıldığı, aradan 5,5 yıl geçmesine rağmen henüz herhangi bir inşaat faaliyetinde bulunulmadığı, davacı arsa sahiplerinin fesih isteminde haklı oldukları gerekçesiyle, davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve tapudaki sözleşme şerhinin kaldırılmasına karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir. 1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kaydındaki sözleşme şerhinin terkini istemine ilişkindir....
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payıkarşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Davadaki istemin dayanağı, davalı ... ile dava dışı arsa sahipleri arasında yapılan 15.07.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacılara yaptığı muhtelif tarihli şahsi hakkın temlikine ilişkin temlik sözleşmeleridir. Burada öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin hüküm ve sonuçları üzerinde durulması gerekmektedir. Bir tanımlama yapmak gerekirse; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yüklenicinin finansını kendisi sağlayarak arsa maliklerine ait arsa üzerine bina yapım işini yükümlendiği, arsa malikinin ise bedel olarak binadaki bir kısım bağımsız bölüm mülkiyetini yükleniciye geçirmeyi vaat ettiği sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerde inşaat yapımı sebebiyle yükleniciye ödenmesi gereken ücret (bedel), arsa sahibi tarafından ayin olanak ödenmektedir. arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde ilk unsur “yüklenicinin bir inşaat (bina) meydana getirme borcu altına girmesidir.”...
b) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemine ilişkindir. 3194 sayılı İmar Yasası'nın 26. ve 27. maddesindeki istisnalar dışında, tüm yapılar için ruhsat alınması zorunludur. Buradaki ''ruhsat'' kavramını, arsa malikine taşınmaz üzerinde imar koşullarına uygun bir yapı yapabilmesi için yetkili mercin verdiği izin belgesi şeklinde anlamak gerekir. Bu hususta sözleşmede aksine bir hüküm yok ise, yapı ruhsatı alımı arsa sahibine aittir. Uygulamada arsa sahipleri tarafından yükleniciye vekalet verilmekte ve ruhsat yüklenici tarafından alınmaktadır. Somut olayda taraflar arasında imzalanan 23.09.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, yapı ruhsatının yüklenici tarafından alınacağına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığı gibi bu konuda arsa sahibi tarafından yükleniciye bir vekaletname verildiğine ilişkin savunma da bulunmadığından arsa sahibi tarafından yapı ruhsatı alınacağının kabulü gerekir....
İnşaat Limited Şirketi anılan payı tekrar davalı ...’e 10.05.2012 tarihinde sattığını belirterek davalı payının iptali ile müvekkili adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, müvekkili dava dışı ... İnşaat Limited Şirketi arasında ... Noterliğinin 03.04.2012 tarihli ve 2195 yevmiye nosu ile düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşme gereğince ertesi gün 04.04.2012 tarihinde dava konusu taşınmazda davalıya ait payın inşaat şirketine devredildiğini, daha sonra ise 10.05.2012 tarihinde anılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin karşılıklı olarak ... Notreliğinin 3051 yevmiye nolu işlemi ile feshedildiğini ve aynı gün anılan payın davalıya tapuda iade edildiğini, dava konusu olan ve tapuda satış olarak gözüken işlemin aslında gerçek bir satış olmayıp, arsa payı karşılığı sözleşmesi gereği yapılan bir devir olduğunu bu durumda önalım hakkının kullanılamayacağını belirterek davanın reddini savunmuştur....
nun 355 ve (TBK 470) vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin tüketici kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
- K A R A R - Davacı vekili, davacı arsa sahibi ile davalılardan yüklenici ... arasında 13.08.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşme tarihinden 10 yıl gibi bir süre geçmiş olmasına rağmen taşınmazlar üzerine hiçbir imalat yapılmadığını ve davacının verdiği vekalet kötüye kullanılarak davacı hisselerinin diğer davalılara devredildiğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescili talep ve dava etmiş, bilahare dava konusu 30 parsel sayılı taşınmazın mülkiyetinin idareye geçtiğini ve davalı ... tarafından açılan kamulaştırmasız el atma davasının kabulü neticesinde taşınmaz bedelinin bu davalıya ödendiğini belirterek, bu parsel yönünden yaptığı ıslah ile talebini 508.627,00 TL tazminatın tahsili olarak değiştirmiştir.Davalılar vekilleri, davanın reddini istemişlerdir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, mevcut maliyet bedelinin tespiti ile davalı iflas idaresine ödenmesi, tapudaki şerhin kaldırılması ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. 818 BK’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, ....01.1984 tarih ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi; ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa ( yapı ) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı, kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki tapu iptali tescil ve sözleşmenin iptali istemine ilişkin davada ... 3. Asliye Hukuk ve ... 2. Tüketici Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazların davalı yüklenici firma tarafından muvazaalı olarak davalı kooperatife devredilmesi nedeniyle açılan tapu iptali tescil sözleşmenin feshi ve tazminat istemine ilişkindir. ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesince uyuşmazlığın eser sözleşmesinden kaynaklandığı ve tüketici mahkemesinde çözülmesi gerektiği gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir. ... 2....
