Davacı tarafça, 24.03.1987 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca kendisine düşen bağımsız bölümün adına tescili istemiyle 26.08.1996 tarihinde açılan davada....Asliye Hukuk Mahkemesi'nin.... davacı yüklenicinin işi %57 seviyesinde bıraktığı, kalan işin arsa sahibince tamamlandığı, taraflar arasında adi yazılı şekilde yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğu, inşaatın geldiği seviye itibariyle de geçerlilik kazanmadığı, bu haliyle, yüklenicinin tapu iptali ve tescil isteminin yerinde olmadığı gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş, karar Yargıtay denetiminden geçerek 01.04.2009 tarihinde kesinleşmiştir. İşbu davada ise geçersiz sözleşmeye dayalı olarak arsa üzerine yüklenici tarafından yapılan imalatın bedelinin tahsili talep edilmiştir....
den temlik aldığını ileri sürerek bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, dava konusu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline ilişkin istemin reddine, bedel iadesi talebinin kabulüne 77.000,00 TL'nin ...'den tahsili ile davacıya verilmesine karar verilmiştir. Hükmü, taraf vekilleri temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici ile davalı ... ve dava dışı arsa sahibi arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir. Burada öncelikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve bu sözleşmenin hüküm ve sonuçları üzerinde durulması gerekmektedir....
Yukarıda belirtilen ilkeler ve yapılan açıklamaların ışığında somut olayın arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesine gelince; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin konusu inşaatın genel fiziki tamamlanma oranı %47 iken, yüklenicinin arsa sahibi ile aralarındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği edimini yerine getirdiğinin söylenemeyeceğinden davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir. VI. KARAR Açıklanan sebeplerle; Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA, Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene iadesine, Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 25.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
İnşaat Limited Şirketi ile hukuki ilişkisinin bulunmadığı, davanın Asmabahçe Konut Yapı Kooperatifi aleyhine açılması gerektiği gerekçesi ile davanın husumet yokluğundan, karşı davanın ise on günlük yasal sürede açılmadığından reddine karar verilmiş; hükmü, davacı- davalı ... temyiz etmiştir. Dava, kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Kişisel hakkın dayanağı ise davalı şirket ile davacının üyesi bulunduğu kooperatif arasında düzenlenen 13.8.1997 tarihli satış vaadi sözleşmesidir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin tarafı olan yüklenici sözleşmedeki edimlerini yerine getirdiğinde arsa sahibine karşı kazandığı kişisel hak sebebiyle arsa payı veya bağımsız bölümün tapusunu ondan isteyebileceği gibi Borçlar Kanunun 162 ve devamı maddelerine dayanarak kişisel hakkını arsa sahibinin onayına gerek kalmaksızın yazılı olmak ... ile üçüncü kişilere devir ve temlik edebilir....
Bozma ilamına uyalarak yapılan yargılama sonucunda, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, sözleşmeye konu taşınmazların davalı yükleniciye devredildiği, ancak davalının inşaat yapma edimini yerine getirmediği, arsa üzerine yapılan inşaatın % 0,... seviyesinde kaldığı, bu itibarla, davacı arsa sahiplerinin, sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescil isteminde haklı oldukları, ancak, yüklenicinin borcu nedeniyle üçüncü kişilere satıldığı tespit edilen taşınmazlar yönünden tapu iptal ve tescil isteminde bulunamayacakları gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile ....02.2007 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı adına kayıtlı bulunan 2998 ada ... ve 3020 ada ... no'lu parsellerin tapu kaydının iptali ile davacı ... adına tesciline, diğer taşınmazlara yönelik istemlerin reddine karar verilmiştir. ....
bölümün satın alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir....
Davalı yüklenici şirket davaya cevap vermemiş, diğer davalı arsa sahibi ... ... vekili davalı yüklenici şirketin arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediği, iskan ruhsatını almadığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili ile davalı ... ... vekili temyiz etmiştir. Davadaki istemin dayanağı, davalı yüklenici şirket ile davalı arsa sahibi ... ... arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve yüklenicinin davacıya şahsi hakkını devretmesine ilişkin “alacağın devri” (temlik) sözleşmesidir....
in de davalı yüklenici şirket ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığı, ancak dosyaya celbedilen devir senetlerinin hiçbirinde adına rastlanılmaması sebebiyle, işbu davacı yönünden açılan tapu iptali-tescil davasının reddinin gerektiği, davacı ... dışındaki diğer tüm davacıların davalı şirket ile yaptıkları arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca, yüklenici şirketin inşaat yapma edimini yerine getirmediği, kusurun davalı şirkete ait olduğu, davalı şirket edimini yerine getirmediğinden sözleşme gereğince davacıların, tapudaki paylarını ayni hak olarak değil, inşaat ediminin yerine getirilmesinin karşılığı olarak şahsi hakların devri mahiyetinde olduğu, bu itibarla da arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi nedeniyle yükleniciden taşınmaz satın alan 3. kişilerin bu tür devirlerde iyiniyetli olduklarına ilişkin iddianın dinlenemeyeceği gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. .../... S.2. Kararı, davalı .... vekili temyiz etmiştir....
Büyük Genel Kurulu'nun ....01.2013 tarih ve 2013/... sayılı Kararı'nın dayanağı olan 2797 sayılı ... Yasası'nın .... maddesini değiştiren 6110 sayılı Yasa'nın .... maddesinde, daireler arası ... bölümünün belirlenmesinde mahkeme kararındaki nitelendirmenin esas alınacağı öngörülmüştür. Mahkemenin nitelendirmesine göre, uyuşmazlık; davacı ile davalı ... İnş. Ltd. Şti. arasındaki inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup, ... Hukuk Daireleri ... bölümünün ortak hükümler kısmının .... maddesi uyarınca uyuşmazlığı doğuran asıl hukuki ilişki (eser sözleşmesi) esas alınarak, görevin belirlenmesi gerektiğinden ve davalı arsa sahipleri ile yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan bir uyuşmazlık bulunmadığından, hükmün temyiz incelemesi Dairemizin görevi dışındadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın temyiz incelemesini yapmakla görevli Yüksek .......
