GEREKÇE: Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin haklı sebeple feshi nedeniyle arsa maliki davacının yüklenici davalıdan menfi ve müspet zararlarının tazmini, cezai şart alacağının tahsili ile davacıya ait taşınmaz üzerine konulmuş arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi şerhinin kaldırılması talebine ilişkindir. TTK'nun 5.maddesine göre; Ticaret Mahkemeleri, aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir....
Arsa sahibinin, arsayı devretme, yüklenicinin ise eseri meydana getirme ve kararlaştırılan oranda bağımsız bölümü devretme edimi bulunmaktadır. Bu hususlar dikkate alındığında, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin hukuki niteliğini; ani edimli, karşılıklı, karma nitelikte bir sözleşme olarak kabul edebiliriz. Arsa sahibinin arsa paylarının satışını ve yüklenicinin de inşaat yapmayı taahhüt etmesi, arsanın tamamen yükleniciye devri, belirli arsa paylarının yükleniciye devri ve arsa paylarının inşaattaki aşamaya göre yükleniciye (veya göstereceği kişilere) devri şeklinde olmak üzere dört farklı uygulaması yaygın olarak kullanılmakta olup, her birinde karşılıklı edimlerin ifası farklılık arz etmektedir (Durak, Yasemin; Arsa Payı Karşılığı Kat Yapım Sözleşmesi, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, Cilt 1, yıl 2015, s. 214-215)....
tahakkuk etmiş bir kira kayıplarının bulunmadığı, arsa sahiplerinin sözleşmenin feshinden dolayı fırsatları kaçırdıklarına dair delil bulunmadığı, inşaat ruhsatının süresinde alınmadığı gerekçesiyle, birleşen davanın kısmen kabulü ile, davacıların sözleşmeyi haklı sebeple feshettiklerinin tespitine, menfi zarar taleplerinin reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi 22.04.2015 tarih, 2014/3973 Esas ve 2015/2836 Karar sayılı ilamında; davacılar vekili ve asli müdahil vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile inşaatın belirlenen seviyesine rağmen davacı tarafça sözleşmenin ileriye etkili feshi istenmiş olup mahkemece davacının talebi dışına çıkılarak sözleşmenin geriye etkili feshine karar verilmesinin taleple bağlılık ilkesine aykırı olduğu anlaşıldığından mahkemece sözleşmenin ileriye etkili feshi ile eksik ve ayıplı işler bedelinin karşılığı olan arsa payı belirlenerek, şayet daha önce yükleniciye arsa payları devredilmişse, bu bedelin karşılığı olan arsa payının iptali ile arsa sahibi adına tesciline, bu paylar devredilmemişse, arsa sahibi üzerinde bırakılmasına ve sözleşmenin tasfiyesine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle hükmün davacılar vekili ve asli müdahil yararına bozulmasına, davacılar vekili ve asli müdahil vekilinin müspet ve menfi zarar istemlerine yönelik temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 9.3.1999 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali tescil veya tazminat istenmesi üzerine bozmaya uyularak yapılan duruşma sonunda; tazminat isteminin kabulüne dair verilen 6.5.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve davalı ... İnşaat San. ve Tic.Ltd.Şti. vekili tarafından istenilmekle dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı, davalı arsa maliki ... ile yüklenici ...Limited Şirketi’nin 27.10.1998 tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi düzenlediklerini, yüklenici firmanın daha sonra ......
Dava, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün temlik alınması nedeniyle kişisel hakka dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükler. Öncelikle üzerine inşaat yapılacak arsayı yükleniciye teslim etmesi gereken arsa sahibi, yüklenicinin karşı edimini yerine getirmesinden sonra da yükleniciye sözleşmeye uygun arsa veya kurulmuşsa kat irtifak tapusunu devretmekle yükümlüdür. Yüklenicinin temel borcu ise eseri (binayı) meydana getirmektir. Bir bina inşasından maksat, o yapının sözleşmeye, fen kurallarına ve amacına uygun imal edilmesidir....
- KARAR - Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı şirket arasında 15.06.2001 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, davalı yüklenici şirketin sözleşmeye konu parselin diğer hissedarları ile anlaşma yapmaması nedeniyle inşaatın bir türlü başlamadığını, aradan 10 yıl geçmiş olmasına rağmen herhangi bir inşaat faaliyeti olmadığını, davalı şirketin, aynı zamanda taşınmazdaki bir miktar hissenin şirket yetkilisi diğer davalı ...’e devrini sağladığını, edimin ifa edilmemesi nedeniyle zarara uğrayan müvekkillerince fesih ihtarı gönderildiğini ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshinin tespitini, menfi ve müspet zararları için 100.000,00 TL’nin tahsilini, davalı ...’e devredilen arsa payının tapu kaydının iptali ile müvekilleri adına tescilini, olmazsa rayiç bedelinin tahsilini, sözleşme süresi boyunca davalı şirket adına ödenen 25.000,00 TL tutarındaki emlak vergisinin tahsilini talep ve dava etmiştir....
Dosyada yüklenici ile arsa sahipleri arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin sureti bulunmamakla birlikte dava dilekçesi içeriği, dosya kapsamı ve Erdemli Noterliği'nce düzenlenen 20.05.1997 tarih ve 5229 yevmiye nolu düzenleme şeklindeki rızai taksim sözleşmesinden davalı yüklenici şirket ile arsa payı karşılığı inşaatyapım sözleşmesinin davalı arsa sahibi ... ve dava dışı diğer arsa sahipleri arasında yapıldığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahiplerinin temel borcu, üzerine bina yapılacak arsayı hukuki ayıptan ari olarak yükleniciye teslim etmek, yüklenicinin temel borcu ise, arsa sahiplerine ait arazi üzerinde imara, tasdikli ruhsat ve projesine sözleşmeye ve fen ve sanat kurallarına uygun bir yapı meydana getirerek arsa sahiplerine teslim etmektir. Kuşkusuz teslimden sonra yüklenicinin borcu ayıba karşı tekeffül borcu olarak devam eder....
- K A R A R - Asıl ve birleşen davada davacı vekili, davacı yüklenci ile davalı arsa sahibi ... arasında 03.01.2014 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, ancak sözleşmenin davalı arsa sahibince haksız olarak feshedildiğini bu nedenle müvekkilinin müspet ve menfi zararları bulunduğunu ileri sürerek feshin haksız olduğunun tespiti ile sözleşmenin aynen devamına, bunun mümkün olmaması halinde 40.000,00 TL maddi 30.000,00 TL manevi tazminatın fesih tarihinden işleyecek ticari faiziyle tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; birleşen davada ise davalı arsa sahibi ile yapılan sözleşmeye konu 735 ada 26 ve 32 parsel sayılı taşınmazların davalı arsa sahibince sözleşmeden sonra davalı ...'...
deki taşınmaz konusunda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapılmasına aracılık yapacağı ve yine müvekkiline ait dairenin satışı ile satış bedelinden, üstlendikleri dava dışı üçüncü kişinin borcunun ödenerek, 25.000,00 TL komisyon bedelinin de mahsup edilmesi konusunda anlaştıklarını, davalıya düzenleme tarihi boş 132.000,00 TL senet verdiğini, ancak sözleşme konusu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin imzalanamadığını, davalının edimini yerine getirmemesine rağmen, söz konusu senedi tahrif ederek .... 7. icra Müdürlüğü'nün 2012/20208 sayılı dosyasında icra takibine konu ettiğini ileri sürerek, müvekillerinin anılan senet nedeniyle davalıya borçlu olmadığının tespitine ve icra takibinin durdurulmasına, %40 kötüniyet tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
