"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacılar vekili tarafından, davalı aleyhine 29.06.2004 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 31.10.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Davacılar, davalı arsa maliki ile dava dışı yüklenici arasında düzenlenen arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılan bağımsız bölümü ondan taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ile satın aldıklarını belirterek, tapu iptali tescil, olmadığı takdirde tazminat isteğinde bulunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup, hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir....
Birleştirilen dosya davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 1462 ada 1 parsel sayılı taşınmaza bina yapılması konusunda davalı arsa sahipleriyle davalı yüklenicinin 15.03.2005 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını yüklenicinin kendisine düşen N Blok 1 nolu dükkanın 1/2 hissesini kendisine 22.03.2006 tarihli satış vaadi sözleşmesiyle satmayı vaadettiğini belirterek tapu iptali ve tescil talep etmiştir. Davalı arsa sahipleri, duruşmadaki beyanlarında kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereği inşaatın tam olarak yapılıp bitirilmediğini, yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğini belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalı yüklenici davaya cevap vermemiştir. Mahkemece, asıl dava yönünden tapu iptali ve tescil talebinin reddine, 15.000 TL cezai şart alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Yapı Ltd. Şti'den tahsili ile davacı ...'ye ödenmesine, birleştirilen dava yönünden tapu iptali ve tescil talebinin reddine karar verilmiştir....
Hukuk Dairesi MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 6723 sayılı Kanunun 21. maddesi ile değişik 60/3. maddesi gereğince, Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun Hukuk Dairelerinin işbölümünü düzenleyen 02/07/2021 tarihli ve 2021/211 sayılı Kararına ve davanın açıklanan niteliğine göre temyiz inceleme görevi Yargıtay 6. Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda belirtilen nedenlerle dosyanın sözü edilen görevli Yüksek Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 22/11/2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
Bir bakıma denilebilir ki, temlik işleminin öğrenildiği ana kadar temlik sözleşmesinin dışında olan ve işlemin tarafı olmayan arsa sahibi temlik işleminden haberdar olunca işlemin tarafı olur ve arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan haklarını ona karşı (üçüncü kişiye) ileri sürer hale gelir ve ifa isteğini reddedebilir. Örneğin; karşılıklı borç yükleyen eser sözleşmesinden kaynaklanan borç kısmen veya tamamen yüklenici tarafından yerine getirilmeden yüklenici şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmiş ve üçüncü kişi ifa istemişse arsa sahibi yüklenicinin öncelikli borcunu bildirerek üçüncü kişinin temlik yoluyla kazandığı hakkını ifadan kaçınabilir....
UYUŞMAZLIK KONUSU OLAN HUSUSLAR: Taraflar arasındaki uyuşmazlık, yerel mahkeme kararında usul ve yasaya aykırılık bulunup bulunmadığı, kararın eksik incelemeye ve/veya yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktalarında toplanmaktadır. DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Yüklenicinin açtığı dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklı tapu iptali ve tescil talebine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı HMK'nın 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek duruşmasız olarak yapılmıştır. Mahkemece yüklenici tarafından açılan davanın yüklenicinin sözleşmeden kaynaklı edimlerini yerine getirmediği gerekçesiyle reddine dair verilen karara karşı yüklenici vekilince istinaf yasa yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. Dosya kapsamından, davacı yüklenici ile davalı arsa sahibi ve dava dışı arsa sahibi Zühal Demirci arasında Gölcük 3....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 19.12.2011 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın husumet nedeni ile reddine dair verilen 03.04.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Davacı yüklenici, 21.06.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile payına düşen 11 ve 12 numaralı bağımsız bölümleri davalı ...’a temlik ettiğini ve taşınmazların tapudan intikalini sağladığını, davalının bedeli ödemediği gibi taşınmazı muvazaalı olarak diğer davalı ...’a tapuda devrettiğini belirterek tapu iptali ve tescil isteminde bulunmuştur. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın aktif husumet yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Taraflar 3.4.1994 günlü arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin arsa sahipleridir. Davacı bu sözleşme uyarınca adına tescil edilmesi gereken bağımsız bölümün davalı adına tescil edildiğini ileri sürerek mülkiyet hakkına dayalı tapu iptali ve tescil isteminde bulunduğundan hükme yöneltilen temyiz itirazlarının inceleme görevi Yüksek 1.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Ne var ki, anılan dairece de görevsizlik kararı verildiğinden ortaya çıkan görev uyuşmazlığı giderilmek üzere dosyanın Yüksek Birinci Başkanlığa gönderilmesine, 30.3.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Zira önalımda, önalım hakkını kullanan kişinin payı satın alana ödemekle yükümlü olduğu bedel, yani bir miktar para, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinde mevcut olmayıp, payın bedeli eser meydana getirmek suretiyle ödenmektedir. 6. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, arsa sahibi veya sahipleri ile yüklenici arasında yapılan ve eser sözleşmelerinin bir türü olup, yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını sağlayarak yapacağı bu binaya karşılık arsa sahibi de ona kararlaştırılan arsa payı mülkiyetini geçirmektedir. Bu niteliği itibariyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri iki tipli karma bir sözleşmedir. Burada, eser sözleşmesinin konusu olan inşaat yapma edimi ile taşınmaz satım sözleşmesindeki mülkiyet nakli edimi bir araya gelmiştir....
DELİLLER : Tapu kaydı, Keşif, Bilirkişi raporu, Delil listesi sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı, DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, gayrimenkul satış vaadi ve inşaat yapım sözleşmesinden ve gayrimenkul inşaat sözleşmesi devri protokolünden kaynaklanan tapu iptali ve her türlü ipotek ve sair takyidattan ari tescil, olmadığı taktirde rayiç bedelin tahsili istemine ilişkindir. Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
Davacı kooperatif, kendi payına isabet eden parseldeki inşaatı tamamlamış, arsa sahiplerinin inşaat ruhsatı alınmadığından bahisle 24 nolu parselde, bir kısım imalâtı ruhsatsız yapmış, mevcut hali ile bırakmıştır. Taraflarca imzalanan 22.09.2000 tarihli ek sözleşmede, ruhsatla ilgili sorumluluğun arsa sahibine ait olduğu, mevcut imalâtın yıkılması halinde tüm maliyetin ve yıkılan blokun inşaat bedelinin arsa sahibi tarafından kooperatife ödeneceği kabul edilmiştir. Kural olarak eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, yüklenicinin bedele hak kazanabilmesi için, eseri (inşaatı) sözleşmesine ve amacına uygun tamamlayıp teslim etmesi zorunludur (BK. 364. md.). Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi karşılıklı edimleri içerdiğinden, yüklenici kendi edimini yerine getirmeden inşaat bedeli karşılığı verilmesi gereken tapu payının devrini isteyemez....
