Birleştirilen davada davacı ... vekili, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ve ek protokolleri gereğince yüklenicinin ödemesi gereken kira bedelinin 2009 Ocak ayına kadar ödendiğini, bu tarihten itibaren ödenmediğini, sözleşme süresince emlak vergisi ve harçların yüklenici tarafından ödenmesinin kararlaştırıldığı halde ödenmediğini, ....432,70 TL kira ve emlak vergisinin tahsili amacıyla başlattıkları takibin davalı yüklenicinin haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek, itirazın iptali ile takibin devamına ve ... inkar tazminatına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece, asıl ve birleşen davaların reddine, davalı-karşı davacının davasının kısmen kabulü ile ....05.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine, yüklenicinin menfi zararı olan ....835,00 TL'nin davacı-karşı davalı arsa sahibi ...'...
Şti. ve ... vekilleri ile ihbar olunan Sayılı İnş. Nak. Harf. Tic. San. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir. ...)Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye devredilen tapunun iptali ve tapu kaydına yüklenicinin borçları nedeniyle üçüncü kişiler lehine konulan takyidatların terkini istemlerine ilişkindir. HMK'nın 61. maddesine göre; "Taraflardan biri davayı kaybettiği takdirde, .... kişiye veya .... kişinin kendisine rücu edeceğini düşünüyorsa, tahkikat sonuçlanıncaya kadar davayı .... kişiye ihbar edebilir" Usul hükümlerine göre, davada taraf olmayan gerçek veya tüzel kişi lehine ya da aleyhine hüküm tesis edilmesi mümkün değildir. Bu kural uyarınca ihbar olunan kimse davada davalı sıfatını kazanmadığından lehine ve aleyhine hüküm kurulamaz. Bu durum kamu düzeniyle ilgili bulunduğundan mahkemece resen gözetilmesi gerekir....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının reddine, tazminat isteminin davalı yüklenici bakımından kabulüne karar verilmiştir. Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir. Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanununun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 08/05/2015 gününde verilen dilekçe ile yüklenici temlikine dayalı tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın yüklenici yönünden kabulüne, arsa sahibi yönünden reddine dair verilen 12/05/2016 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _ K A R A R _ Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciden temlik alınan bağımsız bölüme ilişkin tapu iptali ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Davacı vekili, davalı yüklenici ... İnş. Ltd....
Davalı Aydın Kalender vekili istinaf dilekçesinde özetle, davacı ile davalılardan Doğan Acar Yapı arasında 23/09/2016 tarihinde arsa Payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, söz konusu sözleşme ile satıcı Doğan Acar Yapı Sivas ili Merkez ilçesi Alibaba Mahallesi 1261 ada 22 parselde bulunan ana taşınmazın 1 nolu bağımsız bölümünü 14/08/2018 tarihinde satın aldığını, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bir tür inşaat sözleşmesi olup, TBK'nun 470 ve devamı maddelerinde düzenlendiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kural olarak yüklenici yapacağı inşaattan bir kısım bağımsız bölümü arsa sahibine vermeyi, arsa sahibi ise arsanın bir miktar hissesinin tapusunu yükleniciye devretmeyi üstleneceğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, edimin yerine getirilmesiyle borcun sona ermesi aynı anda gerçekleşeceğini, bu tür sözleşmelerde taşınmaz satımı ve eser sözleşmesinin bir arada bulunmakta olduğunu, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerden...
(TC: ...) ve ... hakkında açılan ... ....yevmiye nolu düzenleme şeklindeki taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin iptali ile 200.000,00 TL tazminat istemine ilişkin davanın yargılaması sonucunda Mahkemece davalı ...'in ortağı ve yetkilisi olduğu ... Sanat Yapıları Otomotiv İnşaat Nakliyat Maden Petrol Gıda Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi adına imzaladığı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilerek tarafların birbirlerini ibra ettikleri, şirket adına bu işlemleri yine ...'in gerçekleştirdiği, daha sonra ... 6. Noterliğinin 24/11/2015 tarihli düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yine davalı ... tarafından ve fakat bu kez şirket adına değil kendisi adına imzalandığı, yapılan ilk sözleşme doğrultusunda diğer davalı ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl ve birleşen kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanan tazminat, tapu iptal tescil ve sözleşmenin feshi davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde temyiz eden asıl davada davalı birleşen davada davacı ... Vek. Av. ... ile temyiz eden asıl davada davacı birleşen davada davalı ... Vek. Av. ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Asıl ve birleşen davalarda, arsa sahibi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini ve sözleşmenin zamanında tamamlanmaması nedeniyle uğradığı müsbet zararlarını talep etmiş, davacı yüklenici Kemal ise inşaatlarda yaptığı imalat nedeniyle hak ettiği taşınmazın tapu iptal ve tescilini olmazsa imalat bedelini talep etmiştir....
Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak, araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, sözleşmenin yüklenici olan tarafına kişisel hak sağlar. Ne var ki bu kişisel hak, arsa sahibine karşı olan tüm edimler yerine getirildiğinde hüküm ve sonuç doğurur. Borcun nakli, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayanılarak yapıldığından, eldeki davada sözleşmenin arsa sahibi olan tarafı ...’nin de taraf durumunu alması gerekir. Çünkü, bir bakıma sözleşmenin arsa sahibi olan tarafı ile diğer tarafı (yüklenici) arasında zorunlu dava arkadaşlığı vardır....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan sözleşmenin feshi ve tapu iptali tescil istemlerine ilişkindir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, temyiz eden davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2- Davacı arsa sahibi tarafından daha önce.... sayılı dosyası ile davalı yüklenici şirkete karşı açılan davada 02.12.1997 tarih ve ....karar sayılı kararı ile taraflar arasında düzenlenmiş olan Kuşadası 1. Noterliği'nin 13.06.1990 tarih ve 7666 yevmiye sayılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin .... feshine karar verilerek, kararın 05.11.2004 tarihinde kesinleşmiş olmasına rağmen, mahkemece bu davada da aynı sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmesi hatalı olmuştur. Dosya kapsamında asıl dava ve birleşen dava olmak üzere iki ayrı dava bulunmaktadır....
