. - KARAR - Davacı arsa sahibi .. vekili, taraflar arasında düzenlenen ... Noterliği'nin 27.07.2004 tarih ve .... yevmiye no'lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalının zorlaması ile imzalandığını, taşınmaz hissedarlarından bir kısmı ile halen sözleşme yapılamadığını, bu konuda ortaklığın giderilmesinin iptaline karar verildiğini, borcun ifasının mümkün olmadığını ileri sürerek, sözleşmenin feshine ve tapu kaydına konulan şerhin terkinine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin ... tarih ve ../.. E., ./. K. sayılı ilamıyla, TMK'nın 692. maddesi gereği diğer paydaşlar davaya dahil edilmeden karar verildiği gerekçesiyle bozulmuştur. Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kayıtları üzerindeki sözleşme şerhinin terkini istemine ilişkindir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacılar vekilinin birleşen dosyada sözleşmenin feshini talep ettiği, yüklenicinin inşaatı % 60 oranında tamamlandığı, inşaatın tamamlanma oranı dikkate alındığında sözleşmenin geriye doğru feshi talebinin kabulü gerektiği, bu davada davacıların maddi ve manevi zarara ilişkin delil sunmadıkları, Asıl dava bakımından ise arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili olarak feshedildiğinde arsa sahipleri Borçlar Kanunu'nun 108/.... maddesine göre yükleniciye veya onun halefi konumundaki kişilere vermiş oldukları tapuları geri isteyebilecekleri anlaşılmakla, birleşen dava bakımından 09.....2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaatsözleşmesinin feshine, asıl dava bakımından davalılar ... ve ...'e devri yapılan ...-...-... nolu dairelerin davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile sözleşme öncesi arsa sahiplerinin hisseleri oranında tapuya tesciline karar verilmiştir....
Karşı davada davacı vekili, halen yürürlükte olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine rağmen davalı birliğin, diğer davalı ... ile sözleşme imzaladığını, bu nedenle kötü niyetli olduğunu, davalı birliğin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini ifa etmek yerine üçüncü şahıslarla görüşmeler yaparak yeni sözleşme yaptığını, böylelikle geçerli sözleşmeye aykırı davrandığını, fesih sözleşmesinin 9. maddesi uyarınca henüz yürürlüğe girmeyen fesih sözleşmesi nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin halen yürürlükte olduğunu ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin aynen ifası ile müvekkili adına tekrar tapuda tescili ve şerhine, bu talepleri kabul görmediği takdirde sözleşmenin feshi ile yaklaşık 400.000.000,00 TL tutarındaki müspet zarar ve mahrum .../... S.2. kalınan kârın tespiti şimdilik 1.000.000,00 TL'nin davalı birlikten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
e resmi senetle satış suretiyle devrettikleri, davacı arsa sahiplerinin dayanağı sözleşmenin resmi şekilde yapılmadığı ve geçersiz olduğu, davacı tarafça teklif edilen yeminin de davalı ... tarafından eda edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili temyiz etmiştir. Taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin TBK’nın 29 ve 237, TMK’nın 706, Tapu Kanunu’nun 26, Noterlik Kanunu’nun 60. maddeleri gereğince resmi şekilde yapılması zorunlu ise de, davacı arsa sahiplerinin sözleşme konusu taşınmazdaki paylarının mülkiyetini davalı yükleniciye intikal ettirdiğinden 25.01.1984 tarihli İçtihatı Birleştirme gereğince arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersizliği iddiasında bulunulamaz....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile feshine yönelik davalar da “olağanüstü tasarruf” niteliğinde olduğu gibi, müşterek malın tümüne ilişkin bölünmeyen bir taleple açılacak davanın da müşterek maliklerin tümünün haklarını etkileyeceğinden, bütün paydaşlar tarafından birlikte açılması ya da açılan davaya diğer paydaşların onay vermeleri zorunludur. Yüklenici tarafından açılan sözleşmenin feshi davasında da, az yukarıda açıklanan sebeplerle sözleşmenin tarafı olan arsa sahipleri arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunduğundan müşterek paydaşların tamamı hakkında dava açılması zorunludur. Bu hukuksal nedenle, mahkemece dava dışı müşterek paydaş ...’nun davacı tarafından davaya dahil edilmesi gerektiği gözetilmeden ve dolayısıyla taraf teşkili sağlanmadan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verilmesi doğru olmadığından kararın bu sebeple bozulması gerekmiştir....
Mahkemece, tapu iptali ve tescil istemi hüküm altına alınmış; karar, davalı arsa maliki tarafından temyiz edilmiştir. Yargılamalar sırasında arsa maliki ... ve yüklenici olduğu ileri sürülen ....aralarında arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi bulunmadığını savunmuşlar, davacı tarafça da dosyaya buna ilişkin bir belge ibraz edilmemiştir. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde arsa sahibi taşınmazdaki bir bölüm mülkiyeti yükleniciye geçirmek zorunda olduğundan, sözleşmenin Tapu Sicil Müdürlüğü’nde veya noterce düzenleme şeklinde yapılması, sözleşmenin geçerliği ( sıhhati ) için şarttır. Emredici kural gereği, resmi şekle uyulmadan yapılan sözleşmeler ise geçersizdir. Ancak, şekil şartına uygun olmadığı için geçersiz olan arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesine bazı durumların varlığı halinde sonradan geçerlilik tanınmaktadır....
Mahkemece, iddia, savunma ve dosya kapsamına göre; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde davalı tarafa arsa bedelinin verildiği yazılı ise de, teamüllere göre bu tür sözleşmelerde arsa sahiplerine para verilmeyip yapılacak inşaattan daire verildiği, kaldı ki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin karşılıklı olarak feshedildiği ve birbirlerini sorumlu tutmayacaklarının belirtildiği, bu durumda davalının davacıdan arsa bedelini almadığının sübut bulduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir....
Şti. arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine konu taşınmazlara yönelik yapılan imar uygulaması sonucu inşaatın yapılacağı 776 ve 777 nolu parsellerin 1005, 1006, 1007 ve 1008 sayılı imar parseline dönüştürülmesi ve bu şekilde tapuya tescil edilmesi neticesinde yanlar arasında 18.03.1993 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin eki sayılmak üzere 28.09.1995 tarihli sözleşme imzalanmıştır. 30. Davacı kooperatif ile davalı...İnş. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. arasında 18.03.1993 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin eki olarak adi yazılı şekilde 01.08.1996 tarihli sözleşme imzalanmıştır....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık arsa karşılığı inşaat sözleşmesinin ifa edilmemesi nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri Türk Medeni Kanunu m. 706, Türk Borçlar Kanunu m. 237, Tapu Kanunu m. ... ve Noterlik Kanunu m. 60 uyarınca resmi şekilde yapılması zorunludur. Ancak resmi şekilde aktedilmeyen sözleşmenin ifa edilmesi karşısında, geçersizliğini iddia etmek dürüstlük kuralıyla bağdaşmayacaktır. Somut olayda tapu devirlerinin yapıldığı nazara alındığında, taraflar arasındaki sözleşmelerin geçersizliği ileri sürülemeyecektir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra sözleşmeye konu taşınmazın tapuda satılarak yüklenici veya onun gösterdiği kişiye devredilmesi halinde bu satımın gerçek bir satım olmadığı sözleşmenin ifası maksadıyla tapu devri niteliğinde olduğu Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır....
