Dosya kapsamından ve Dairemizin 18.09.2014 tarihli geri çevirme kararı üzerine Tapu Müdürlüğü'nce dosyaya gönderilen tapu kaydı ve tapu kaydındaki şerhlerin dayanağı olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinden, muris M.K. ile dava dışı yükleniciler M. K. ve F. M. arasında düzenlenen 22.02.1994 tarih ve 9009 yevmiye numaralı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile dava konusu taşınmazın da aralarında bulunduğu birçok taşınmaz üzerinde inşaat yapılması konusunda anlaşmaya varıldığı; 10.01.1996 tarih ve 01591 yevmiye numaralı devir sözleşmesi ile arsa maliki M. K.'un katılımıyla, yükleniciler M. K. ve F. M. tarafından 22.02.1994 tarihli sözleşmedeki yükümlülüklerin davalı V....Ltd Şti'ne devredildiği anlaşılmaktadır. 24.12.1998 tarihli ve 25889 yevmiye numaralı ek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesiyle de 10.01.1996 tarihli devir sözleşmesine atıf yapılarak M. K. mirasçıları ile davalı şirket arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlenmiştir. M. K.'...
Yüklenici şirketler ile arsa sahipleri arasında düzenleme şeklinde yapılan 09.05.1997 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin arsa sahiplerince dava açılmadıkça, haklarında tapu iptâl ve tescili davası açılan davalılar ..., ... ve ... haklarındaki davaların yürütülmesi mümkün olmadığından bu davalılarla birlikte yüklenici şirketler hakkında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi davası açılması için arsa sahibi davacılara süre verilmesi ve davaların birlikte görülerek sonuçlandırılması gerekçesi ile mahkeme kararı bozulmuş ve bozma gereği olarak kararı temyiz eden davalılar ... ile ... ve ayrıca ... ile ... ..., yüklenici şirketler ile birlikte hasım gösterilerek haklarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin Ankara 10. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne 2008/411 Esas sayılı dava açılmıştır. Bu davada; davalı gerçek kişiler, bozma ilâmı gereğince zorunlu hasım olarak yer almışlardır....
Kuşkusuz yüklenicinin teslimden sonraki borcu ayıba karşı tekeffül borcu olarak devam edeceğinden, yüklenici eserdeki ayıp ve eksikliklerden ve koşulları yerinde ise arsa sahibinin ceza-i şart alacağı ile sözleşmedeki diğer alacaklarından ve ayrıca kanundan kaynaklanan alacaklarından da sorumludur. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin tarafı olan yüklenici edimlerini yerine getirdiğinde arsa sahibine karşı kazandığı kişisel hak sebebiyle arsa payı veya bağımsız bölüm tapusunun devrini ondan isteyebileceği gibi Borçlar Kanununun 162 ve devamı maddelerine dayanarak kişisel hakkını arsa sahibinin onayı gerekmeksizin üçüncü kişilere yazılı olmak koşuluyla devir ve temlik edebilir. Yüklenicinin kişisel hakkını temellük eden üçüncü kişi de bu hakkı yüklenicinin halefi olarak arsa sahibine karşı ileri sürme olanağına sahiptir....
Mahkemece, taraflar arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 14.10.1998 tarihinde imzalandığı, sözleşmeye göre, bu tarihten itibaren dört aylık sürede inşaat ruhsatı alınacağı, bundan sonra inşaatın 40 ayda teslim edileceği, bu tarihin 14.06.2002 tarihine tekabül ettiği, bu tarihten itibaren sekiz aylık gecikme için aylık 20.000 DEM ceza eklendiğinde 14.02.2003 tarihinde cezai şartın muaccel olacağı, dava tarihi itibariyle 5 yıllık zamanaşımı süresinin dolduğu gerekçesiyle davanın zamanaşımı nedeniyle reddine dair verilen karar, davacılar vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin 28.02.2012 tarih, 2012/13 E. 1471 K. sayılı ilamıyla, “sözleşmenin dördüncü maddesinde belirtilen cezai şart BK’nun 158/II.maddesinde düzenlenen ifaya ekli ceza niteliğinde olup ve zamanaşımı teslimle başlar. Mahkemenin zamanaşımı konusundaki değerlendirmesi yanılgılı olup, eksik incelemeye dayanmaktadır....
ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİTAHKİM USULÜ"İçtihat Metni" Dava, yanlar arasında yapıldığı bildirilen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı olarak açılmış olup; maddi tazminatın davalıdan tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, kesin tahkim şartı nedeniyle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiş ve verilen karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Antalya 2. Noterliği’nce doğrudan düzenlenen 16.04.1995 tarih, 12477 yevmiye numaralı ve “ “Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Daire Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” ”ni arsa payı sahiplerinden Mehmet Saraç'da imzalamıştır. Bu sözleşmeyi davalı şirketi temsilen ve kendi adına kefaleten N... A... Imzalamıştır. Davada ise davacı, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi uyarınca, yüklenici davalı şirketin “ “teslimde temerrüdün” ” gerçekleşmesi sebebiyle 20.000,00 TL gecikme tazminatının davalılardan tahsilini istemiştir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; sözleşme ile yapılacak inşaatın koşullarının belirlendiği ancak, tespit ve dava tarihine kadar arsa üzerinde herhangi bir inşaat çalışmasının olmadığının anlaşıldığı, davalı yüklenici tarafından sözleşme gereğince inşaatın yapılıp, tamamlanamadığı, sözleşmenin devamında hukuki yarar kalmadığı düşüncesi ile taraflar arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ve sözleşmeye dayanılarak 1146 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydına konulan arsa payı karşılığı inşaat şerhinin kaldırılmasına karar vermek gerektiği, davalı taraf sözleşmenin .... maddesinde sayılan mücbir sebebin mevcut olduğunu ve nazım imar planının Büyükşehir Belediyesince onaylanmaması nedeni ile ruhsatın alınamadığını savunsa da davalı yüklenicinin basiretli bir tacir gibi, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapmadan önce, yapılacak inşaatın imar durumunu araştırıp belirledikten sonra sözleşme ilişkisini kurması gerektiği, sözleşmenin yapıldığı...
Mahkemece iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; davacılar vekilinin birleşen dosyada sözleşmenin feshini talep ettiği, yüklenicinin inşaatı % 60 oranında tamamlandığı, inşaatın tamamlanma oranı dikkate alındığında sözleşmenin geriye doğru feshi talebinin kabulü gerektiği, bu davada davacıların maddi ve manevi zarara ilişkin delil sunmadıkları, Asıl dava bakımından ise arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi geriye etkili olarak feshedildiğinde arsa sahipleri Borçlar Kanunu'nun 108/.... maddesine göre yükleniciye veya onun halefi konumundaki kişilere vermiş oldukları tapuları geri isteyebilecekleri anlaşılmakla, birleşen dava bakımından 09.....2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaatsözleşmesinin feshine, asıl dava bakımından davalılar ... ve ...'e devri yapılan ...-...-... nolu dairelerin davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile sözleşme öncesi arsa sahiplerinin hisseleri oranında tapuya tesciline karar verilmiştir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri, 818 sayılı BK'nın 155 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/1-(k) maddesindeki tüketici tanımına uymadığı anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Kanunda tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
. - KARAR - Davacı arsa sahibi .. vekili, taraflar arasında düzenlenen ... Noterliği'nin 27.07.2004 tarih ve .... yevmiye no'lu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin davalının zorlaması ile imzalandığını, taşınmaz hissedarlarından bir kısmı ile halen sözleşme yapılamadığını, bu konuda ortaklığın giderilmesinin iptaline karar verildiğini, borcun ifasının mümkün olmadığını ileri sürerek, sözleşmenin feshine ve tapu kaydına konulan şerhin terkinine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilinin temyiz istemi üzerine, Dairemizin ... tarih ve ../.. E., ./. K. sayılı ilamıyla, TMK'nın 692. maddesi gereği diğer paydaşlar davaya dahil edilmeden karar verildiği gerekçesiyle bozulmuştur. Bu kez, davacı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve tapu kayıtları üzerindeki sözleşme şerhinin terkini istemine ilişkindir....
Karşı davada davacı vekili, halen yürürlükte olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine rağmen davalı birliğin, diğer davalı ... ile sözleşme imzaladığını, bu nedenle kötü niyetli olduğunu, davalı birliğin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini ifa etmek yerine üçüncü şahıslarla görüşmeler yaparak yeni sözleşme yaptığını, böylelikle geçerli sözleşmeye aykırı davrandığını, fesih sözleşmesinin 9. maddesi uyarınca henüz yürürlüğe girmeyen fesih sözleşmesi nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin halen yürürlükte olduğunu ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin aynen ifası ile müvekkili adına tekrar tapuda tescili ve şerhine, bu talepleri kabul görmediği takdirde sözleşmenin feshi ile yaklaşık 400.000.000,00 TL tutarındaki müspet zarar ve mahrum .../... S.2. kalınan kârın tespiti şimdilik 1.000.000,00 TL'nin davalı birlikten tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
