- KARAR - Davacı vekili asıl davada, davalı yüklenici şirketin, taraflar arasında düzenlenen 20.02.2013 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediğini, şirket yetkilisi ...’ın, müvekkilinden aldığı vekaletname ile kötüniyetli olarak sözleşmeye konu parselin bir kısım hissesini, akrabası olan ...’a tapu devrettiğini, sözleşmenin uygulanma ihtimalinin kalmadığını ileri sürerek, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini talep ve dava etmiş, davalılar ... ve ... aleyhine açtığı birleşen davada ise anılan hissenin tapu kaydının iptali ile müvekkili adına tescilini talep ve dava etmiştir. Asıl ve birleşen davalarda davalılar, davaların reddini istemişlerdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki asıl ve birleşen kat karşılığı inşaat sözleşmesine dayanan tazminat, tapu iptal tescil ve sözleşmenin feshi davasının bozma kararına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde temyiz eden asıl davada davalı birleşen davada davacı ... Vek. Av. ... ile temyiz eden asıl davada davacı birleşen davada davalı ... Vek. Av. ... vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Asıl ve birleşen davalarda, arsa sahibi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini ve sözleşmenin zamanında tamamlanmaması nedeniyle uğradığı müsbet zararlarını talep etmiş, davacı yüklenici Kemal ise inşaatlarda yaptığı imalat nedeniyle hak ettiği taşınmazın tapu iptal ve tescilini olmazsa imalat bedelini talep etmiştir....
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmaz ise rayiç hisse bedelinin tahsili, mümkün olmaz ise eksik iş bedelinin ve gecikme tazminatının tahsili istemine ilişkindir. HMK'nın 111. maddesinde belirlendiği gibi, davacı bir davada birden fazla isteği aslilik ve ferilik ilişkisi içinde bir davalıdan talep edebilir. Hakim asli talebi reddetmeden feri talep hakkında karar veremez. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Bu tür sözleşmelerin feshi ya taraf iradelerinin birleşmesi ya da mahkeme kararı ile mümkündür. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca devredilen tapu kayıtlarının iadesinin talep edilmesi sözleşmenin feshi gerçekleşmeden mümkün olamayacağı için tapu iptalinin talep edilmesi halinde sözleşmenin feshininde bu talep içinde olduğunun kabulü gerekir....
-K A R A R- Davacı vekili, davalı şirket temsilcisi ile müvekkili arasında bağıtlanan ....07.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat ve gayrimenkul satış vaadi sözleşmesiyle müvekkiline ait 66 parsel sayılı taşınmazda arsa payı karşılığı bina yapılmasının kararlaştırıldığını, sözleşmeye göre işin ... ayda bitirilmesi gerekirken, bugüne kadar bitirilmediğinden davalının temerrüde düştüğünü ileri sürerek, sözleşmenin geriye etkili biçimde feshine, varlığı halinde taşınmaz kayıtları üzerine konulan inşaat şerhinin terkinine ve arsa devir sözleşmelerinin iptaline, şimdilik ....500,00 TL menfi zararlarının temerrüt tarihinden itibaren hesaplanacak ticari reeskont faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Dönmenin haklı olup olmadığı, ayrıca açılacak tazminat davasında (eda davası) tartışılır. Eser sözleşmelerinin bir türü olan “Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri” uygulamadaki adıyla “Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri” bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden TMK’nın 706, Borçlar Kanunu’nun 213, Noterlik Kanunu’nun 60 ve Tapu Kanunu’nun 26.maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde “düzenleme” şeklinde yapılmasına bağlıdır. Dolayısıyla, bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı “sözleşmenin feshi” davası sonunda fesih (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar....
Birleşen davada davacılar vekili, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin dava açtıklarını, sözleşme kurulması aşamasında noter, harç, proje, ruhsat ve malzeme giderleri yaptıklarını, ayrıca kira bedeli ödediklerini, daha elverişli başka bir sözleşme yapma imkanından yoksun kaldıklarını, olumsuz zarara uğradıklarını ileri sürerek, sözleşmenin feshi nedeniyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL olumsuz zararın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalılar, davaya cevap vermemişlerdir....
Eser sözleşmelerinin bir türü olan "Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri" ise, bedel olarak taşınmaz mal mülkiyetinin geçirimi borcunu içerdiğinden, TMK'nın 706, Borçlar Kanunu'nun 213, Noterlik Kanunu'nun 60 ve Tapu Kanunu'nun .... maddeleri uyarınca resmi şekle bağlı tutulmuştur. Başka bir anlatımla, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin geçerliliği, bu sözleşmelerin noterde "düzenleme" şeklinde yapılmasına bağlıdır. Dolayısıyla bu sözleşmelerden dönmek isteyen tarafın, eğer karşı taraf dönmeyi kabul etmiyor ve karşı çıkıyorsa, hakimin kararına ihtiyacı vardır, yani mahkemede açacağı "sözleşmenin feshi" davası sonunda feshi (dönme) kararı ile sözleşmeden dönebilir. Mahkeme, önce fesih isteyenin haklı olup olmadığını tartışır; haklı ise feshe karar verir, aksi halde davayı reddederek sözleşmeyi yürürlükte tutar. Bir başka anlatımla, arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi, taraf iradeleri fesihte birleşmediği sürece ancak mahkeme kararı ile mümkün olmaktadır....
Belli günde davalı ... vekili Av. ... ... ile davalı şirket vekili Av. ... gelmiş, davacılar tarafından gelen olmadığından, onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - KARAR - Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ile davalı şirket arasında 20.07.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi olduğunu, müvekkillerinin murisinin yaşlılık ve hastalığından yararlanarak, ... Ltd. Şti. ile aralarındaki 20.07.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin şartları yerine getirilmediği halde sözleşmede belirlenen taşınmazın davalı şirketin sözleşme dışı ortaklarından ...'e devrettirildiği ileri sürülerek, tapu iptali ve tescil, sözleşme şartlarının yerine getirilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshini talep ve dava etmiştir....
Şti arasında düzenlenen 02.12.2009 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile 25.02.2010 tarihli ek sözleşme ve 13.01.2010 tarihli düzenleme şeklinde gayrimenkul satış vaadi içerikli daire karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin mevcut olduğunu, davalı yüklenicinin kendisine isabet eden daireleri davalılara ve dava dışı kişilere sattığını ancak inşaatı tamamlamadan işi terkettiğini, yüklenici ile davacılar arasındaki sözleşmenin ileriye dönük olarak feshi ve davalı yüklenici ile diğer davalılar arasındaki alım satım sözleşmelerinin yüklenicinin henüz haketmediği daireler gözönüne alınarak feshi ile davalılar ..., ..., ..., ... ve ... adına olan tapu kayıtlarının iptali ile bağımsız bölümlerin davacılar adına tesciline ayrıca sözleşmenin ileriye dönük olarak feshi nedeni ile davacıların uğradığı zararlar karşılığı fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 5.000,00 TL'nin faizi ile birlikte davalı müteahhit şirketten tahsiline ve davalıların 13 ve 15 no.lu bağımsız bölümü satın alırken ....
(1-2-3 parsel) hak kaybı yaşanmasına sebebiyet verdiğini, 1-2 ve 3 nolu parsel sahipleri ile yapılmış olunan Düzenleme şeklinde Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesine göre imar mevzuatında m² artış ve azalış oranları arsa sahiplerinin alacağı m² ye de etki edeceğini, hak kaybını önlemek için davalının 6 kat olarak planlamış olduğu inşaatı yönetmelik değişikliği sebebiyle 7 kata çıkarmayı planladığını, m2 farkını bu şekilde telafi etme yoluna gitmeyi düşündüğünü, davalının gerek 1-2 ve 3 parsel sahiplerinin haklarını korumak, gerekse de bu projeden zarar etmemek için Kâğıthane Belediyesine proje değişikliği için başvuruda bulunduğunu, fakat proje değişiklik talebi vekâletnamede “EK PROTOKOL” (yeni bir Düzenleme şeklinde Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi) yapmaya yetkisi olmadığından bahisle kabul edilmediğini, davacılardan, Düzenleme şeklinde Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesinde değişiklik yapılması amacıyla “ek protokol” yapma yetkisi...
