Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra sözleşmeye konu taşınmazın tapuda satılarak yüklenici veya onun gösterdiği kişiye devredilmesi halinde bu satımın gerçek bir satım olmadığı sözleşmenin ifası maksadıyla tapu devri niteliğinde olduğu Dairemizin yerleşmiş içtihatlarındandır. Bu nedenledir ki sözleşmeden sonra tapu devirlerinin yapılmış olması, işbu devirlerin bir satım değil, arsa payı kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ifası amacıyla yapıldığını gösterir. Hâl böyle olunca, mahkemece taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine ve ek sözleşmelere değer verilerek, tarafların sözleşmelerde kaynaklanan ve üzerlerine düşen edimleri ifa edip etmedikleri belirlenip, davacının iddiaları somutlaştırıldıktan sonra yeterli incelemenin yapılması ve hâsıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamıştır....
Bünyesinde taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmesi olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasının değerlenmesini sağlayacak yapının arsa üzerine yapılması ve edinilecek daireleri satma veyahut kiraya verme sureti ile değerlendirmektir. Bu nedenle, arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü işbu saikin, 6502 sayılı Yasa'da tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı vekilinin yerinde olmayan tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. 2-Davalı vekilinin imalat bedeline ilişkin temyiz itirazları yönünden; Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tazminat istemine ilişkindir. TBK'nın 470. vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir....
K A R A R Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkili arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, yüklenicinin sözleşmedeki edimlerini yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmenin feshedildiğinin ihtarname ile yükleniciye bildirildiğini, buna rağmen yüklenicinin tapuya şerh koyduğunu, usulsüz tevhid işlemi yaptığını ileri sürerek sözleşmesinin fesihinin haklı olduğunun tespitine, tapuya konulan arsa payı karşılığı şerhinin terkinine, usulsüz bir şekilde tapuda yapılan tevhid işleminin düzeltilerek tapunun işlemden önceki haline getirilmesini, fesih nedeni ile davacının maruz kaldığı zararlar saptanarak davalıdan tahsilini, davalının inşaata müdahalesinin önlenmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili yüklenicinin edimlerini yerine getirdiğini savunarak davanın reddini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonucunda verilen hükmün bozulmasına ilişkin Dairemizin 21.12.2015 gün ve 2015/869 Esas, 2015/8319 Karar sayılı ilamının karar düzeltme yoluyla incelenmesi davacılar vekilince istenilmekle, dosya incelendi, gereği görüşüldü. - KARAR - Dava, davacı arsa sahibi ile davalı yüklenici şirket arasında imzalanan arsa payı kaşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve sözleşme uyarınca davalı yüklenici şirket ve diğer davalı 3. kişilere devredilen hisselerin iptali ile davacı arsa sahipleri adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; yüklenicinin temerrüdü nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili fesih şartlarının oluştuğu gerekçesiyle feshe yönelik davanın kabulü ile anılan sözleşmenin geriye etkili olarak feshine, tapu iptali ve tescil talebi yönünden; davalı ...'...
- KARAR - Davacı vekili, taraflar arasında 18.10.2011 tarihinde Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi imzalandığını, müvekkilinin arsa üzerinde kendi kiracısı bulunduğunu, kiracısına 30.000 TL ödeyerek arsadan erken tahliye ettiğini, davalı şirketin dava tarihi itibariyle sözleşme konusu yerde inşaata başlamadığını ileri sürerek, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'nin feshi ile müvekkilinin mahrum kaldığı kira bedeli olan 18.000 TL ve kiracısına ödediği 30.000 TL'nin yasal faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir....
İnşaat A.Ş. ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yaptırdığını, müvekkilinin daire farkı nedeniyle arsa payı devri yanında 33.000,00 TL ödemeyi kabul ederek bono verdiğini, sözleşme öncesi görüşmelerin yüklenici adına davalılar ... ve ... ile yapıldığını, davalıların kendilerini dava dışı yüklenicinin yetkilileri olarak tanıttıklarını ve sözleşmenin yüklenici adına vekaletten davalı ... tarafından imzalandığını, anılan kişilerin aynı zamanda davalı şirketin temsilcisi ve ortakları olduklarını, daha sonra müvekkilinin borçlu olduğu 33.000,00 TL den mahsup edilmek üzere ....plakalı aracın ....500,00 TL bedel ile davalı şirkete devredildiğini, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa maliki ile yükleniciler arasında yapılan sözleşmeyle feshedilerek tarafların birbirini ibra ettiğini, verilen bonoların geri alındığını, diğer şirketlere verilen araçların iadesinin kararlaştırıldığını, ihtara rağmen araç bedelinin iade edilmediğini ileri sürerek, araç bedeli olan ....500,00 TL'nin faiziyle...
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, feshi talep edilen sözleşmenin taraflarının arsa sahibi ... ve yüklenici ... olduğu, davalı anonim şirketin tam olarak unvanının yazılmadığı ve davalı şirket adına ve davalı şirketi temsilen sözleşmenin ... tarafından düzenlenip imzalandığının açıkça yazılı olmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davalı şirket aleyhine açılan davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmiştir. Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşlığı inşaat sözleşmesinin feshi ve menfi zarar tazmini istemine ilişkindir. Dosyanın incelenmesinde feshi istenen sözleşmenin arsa sahibi ... ile yüklenici ... ... arasında imzalandığı, davanın ... Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve ... davalı gösterilerek açıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, mahkemece ... San. Tic. A.Ş.'nin ticaret sicil kaydı getirtilerek, kuruluşu ve şahıs firmasını devralıp devralmadığı araştırılmadan ve sözleşmeyi şahıs firması adına imzalayan ...'...
Hukuk Dairesince, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yükleniciye devredilen taşınmazın avans niteliğinde olduğu ve bunu 3.kişilerin bilmesi gerektiğinden TMK'nın 1023.maddesindeki iyiniyet karinesine dayanamayacakları,davalının henüz inşaat aşamasındaki binadan sözleşmeye göre özgülenen bağımsız bölümü satın almak amacıyla pay aldığı, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilidiği ve davalının da dava dışı yükleniciden bağımsız bölüm satın alan 3.kişi olduğu, kararın usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir....
-Birleşen davada davacı arsa sahibi arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili şekilde feshi ile tazminat isteminde bulunmuştur. Dosya kapsamındaki tespitlere göre inşaatın tamamlanarak iskan edilir hale geldiği anlaşılmaktadır. Mahkemece birleşen davada davalılar tarafından açılan karşı davada arsa sahibine ödenen bedelin geri istendiği ve dönme cezası talep edildiği, bu itibarla taraf iradelerinin sözleşmenin feshi hususunda birleştiğinden bahisle fesih talebinin kabulüne karar verilmiştir....
