Şti vekilleri temyiz etmiştir. 1)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalılardan ..., ... ve... İnşaat Ltd. Şti vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2) Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ve davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile tescili istemine ilişkindir. Mahkemece verilen tescil kararı infaz edilebilir nitelikte değildir. Şöyle ki, davaya konu edilen taşınmaz üzerinde kat irtifakı tesis edilerek davalılardan yüklenici adına isabet edecek bağımsız bölümler, arsa sahibi olan davalı ... dışındaki diğer davalılara satılarak adlarına tescil edilmiştir....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; dava konusu sözleşmenin davacı ve paydaş olan diğer arsa malikleri ile akdedildiğini, TMK'nın 692. maddesi gereği sözleşmenin feshi konusunda paydaşların tamamının rızası gerektiği, ... bu fesih davasında taraf olmayan arsa malikleri bulunduğu, diğer paydaşların davaya rızalarının alınması için verilen kesin süreye rağmen diğer maliklerin muvaffakatlarının alınamadığı gerekçesiyle, zorunlu dava arkadaşlarının davada yer almaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir. Karar, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ve yüklenici adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Davacı, ........2011 tarihli düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde imzası bulunan arsa maliklerinden yalnızca biridir. Sözleşme konusu taşınmaz, pay sahibi olan birden fazla malik adına kayıtlı iken dava konusu sözleşme tanzim edilmiştir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı sözleşmenin feshi ve alacak istemine ilişkindir. Somut olayda, taraflar arasında imzalanan 21.11.2012 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin akabinde davalı yüklenici tarafından taşınmaz üzerinde sadece temel çalışması yapılmış ve inşaat bu hali ile terk edilmiştir. Davacı arsa sahibinin davalı yükleniciye tapu devri yapmadığı kayıtlarla sabit olup, tanzim edilen sözleşme içeriğinde de avans niteliğinde tapu devri yapılacağına ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ifası için tapuda taşınmaz devri yapılması şart olmayıp fiilen inşaat faaliyetlerine hazır şekilde yer tesliminin yapılması yeterlidir. Kaldı ki davalı yüklenicinin sözleşmeyi, belirlenen süre geçmesine rağmen, ifa edeceğine dair beyanı da bulunmamaktadır....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında 31.08.1994 tarihinde düzenlenen sözleşmede (A) ve (B) blok olmak üzere iki adet blok inşa edileceğinin ve 24 ay içerisinde teslim edileceğinin kararlaştırıldığı yüklenicinin sadece (B) blok inşaatını tamamladığı, dava tarihi olan 2001 yılına kadar aradan çok uzun süre geçmiş olmasına rağmen işi tamamlamadığı, toplam imalat seviyesinin %47,66 olarak tespit edildiği, bu itibarla arsa sahiplerinin fesihte haklı olduğu gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Asıl dava, yüklenicinin temerrüdü nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmenin feshi, birleşen dava, aynı sözleşmeye dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
Dava ve sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 818 sayılı mülga BK'nın 355. ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri eser ve satış vaadi sözleşmelerinden oluşan karma nitelikli akitlerden olup, satış vaadini (arsa payının devrini) de içerdiğinden, tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün değildir. Dairemizin kararlılık gösteren içtihatlarında bu tip sözleşmelerin tarafların iradelerinin birleşmesi halinde ya da haklı sebeplerin bulunması durumunda mahkemenin vereceği fesih kararı ile sona ereceği kabul edilmektedir....
Taraflar arasında 04...2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalanmış, ancak, sözleşme tarihinde ve halen tapuda paydaş bulunan ...’le o tarihte sözleşme yapılmadığı anlaşılmış, ... .... Hukuk Dairesinin 04.06.2012 tarih ve 2011/2509 E, 2012/4151 K sayılı bozma ilamında da bu hususa işaret edilerek, TMK’nın 692. maddesi şartlarının somut olayda oluşmadığından, sözleşmenin geçerli olmadığı kabul edilmiştir. Ne var ki, bozma sonrası yapılan yargılama sırasında yüklenici ile davacı dışındaki diğer paydaş ... arasında yapılan ....09.2012 tarihli resmi şekle uygun arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi dosyaya ibraz edilmiş ve böylece TMK’nın 692. maddesi yönünden gerekli yasal koşullar oluştuğu anlaşılmakla sözleşme geçerli hale gelmiştir. Bunun yanında, sözleşmenin yapıldığı 04...2008 tarihinden sonra, 04.05.2009 tarihinde eldeki mevcut sözleşmenin feshi ile tapu iptal ve tescili davasının açıldığı görülmüştür....
DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE GEREKÇE: Dairemizce HMK'nın 355. maddesi kapsamında istinaf dilekçesinde belirtilen hususlarla sınırlı olmak üzere ve kamu düzenine ilişkin hususlar re'sen dikkate alınarak yapılan inceleme neticesinde; Dava; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. 6100 Sayılı HMK'nın "Hukukun uygulanması" başlıklı 33. maddesinde "Hakim, Türk hukukunu resen uygular." düzenlemesine yer verilmiş olup madde gereğince olayları anlatmak taraflara, hukuki niteleme mahkemeye aittir....
Davacı arsa sahibi ... ile davalı yüklenici şirket arasındaki 07.02.2008 tarihli sözleşme uyarınca, davacı yüklenici şirkete ait olacağı kararlaştırılan B blok 10 no'lu bağımsız bölüm, yüklenici şirket tarafından, davalı ...'a satılarak tapuda devredilmiş olup, davacı arsa sahibi, eldeki davada, hem yüklenici ile aralarındaki harici satış sözleşmesine ve hem de yüklenicinin edimlerini yerine getirmediğinden bahisle, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi nedenine dayalı olarak bu bağımsız bölümün tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir. Mahkemece, isabetli olarak, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi gerekçesine dayalı olarak talebin kabulüne, harici olarak yapılan taşınmaz satış sözleşmesinin geçerli olmadığı gerekçesine dayalı olarak da reddine karar verilmiştir....
Davalı vekili, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra davacılar ile ek sözleşme yapıldığını ve 48 aylık ek süre verildiğini, sözleşmenin feshi koşullarının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir. Mahkemece tespit davasında akdin feshi uyuşmazlığının incelenemeyeceği gerekçesiyle dava reddedilmiş ve verilen karar davacılar vekilince temyiz edilmiştir. Yanlar arasında yapıldığı ileri sürülen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin İzmir 16.Noterliğince “ “doğrudan" düzenlenmiş olduğu bildirilmiş ise de; dosya kapsamındaki sözleşme metni incelendiğinde anılan noterlikçe düzenlemeyi gösterir metin ya da metinlerin sözleşmeye ekli olmadığı anlaşılmıştır. Bilindiği üzere, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, Borçlar Yasasının 355.maddesi hükmünde tanımlanan eser sözleşmesinin bir türü olup, taraflara karşılıklı olarak haklar sağlayan ve borçlar yükleyen iki taraflı sözleşmelerdendir....
Davacı arsa sahibi ile davalı yükleniciler ... ve ... arasında Kadıköy 22 Noterliği'nde imzalanan 04.12.2008 gün ve 37136 yevmiye nolu Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile davalı yükleniciler ... ilçesi ... mahallesi ... Çiftiği mevkii 2424 ve 2425 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde kat karşılığı inşaat yapımını üstlenmiştir. Sözleşmede arsa sahibi olarak sadece davacı yer almaktadır. Dosya kapsamındaki tapu kayıtlarından inşaatın yapılacağı arsalardan 2424 parsel sayılı taşınmazda sözleşmenin yapıldığı tarih itibariyle dava dışı...'in 447/567 oranında pay sahibi olduğu anlaşılmaktadır....
