Davalı vekili, davaya konu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin mahkeme kararıyla feshedildiğini ve kesinleştiğini, ayrıca kendisi adına tapu kaydı olmadığından husumet tevcih edilemeyeceğini öne sürerek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; taraflar arasında imzalanan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshedildiği, dava konusu bağımsız bölümler hakkında verilmiş kesin hüküm bulunduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Kararı davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Davacı tarafından 14 adet bağımsız bölüm tapularının iptali ile tescil talep edildiğinden, bu taşınmazların tüm maliklerinin davada bulunması, bu şekilde taraf teşkili sağlandıktan sonra davaya devam edilmesi gerekir....
Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2019/133 esas sayılı dosyasında sözleşmeye konu 9166 ada 5 parsel sayılı henüz üzerinde inşaata başlanmamış arsanın iadesi istemiyle açılan dava aynı zamanda taraflar arasındaki adi yazılı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi isteğini de zımnen içermektedir. Bilindiği üzere arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde tarafların birbirlerine verdiklerini geri istemleri mümkün iken ileri etkili fesih halinde inşaatın tamamlanma seviyesine göre sözleşmenin tasfiyesi söz konusu olacaktır. Ancak mahkemece tüm parseller üzerindeki mevcut inşaat seviyesi projenin bütününe göre belirlenip sözleşme feshedilmeden eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi mümkün değildir....
Kaldı ki, 05/03/2008 tarihli arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesini kendi adına asaleten, ... adına vekaleten ... imzalamış olup, ... asıl davanın davacısı, ... ise birleşen davanın davacısıdır. Sözleşmeyi arsa sahibi olarak imzalayan ... birleşen davada fesih isteminin kabulüne karar verildiği halde, diğer arsa sahibi ...’un aynı sözleşmeye dayalı olarak asıl davadaki sözleşmenin feshi isteminin reddine karar verilmiş olması doğru olmamıştır. Bu durumda mahkemece asıl davada davacı arsa sahibinin sözleşmenin fesih istemi yönünden de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yasa ve sözleşme hükümlerinin yorumunda yanılgıya düşülerek reddine karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması gerekmiştir....
Kararı, asıl davada davalı vekili temyiz etmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, asıl davada davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Dava, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi sebebiyle imalat bedeli ve kazanç kaybının tahsili istemine ilişkindir. Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan BK'nın 355. (TBK'nın 470. vd.) maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir....
Karar, taraf vekilleri tarafından temiz edilmiştir. ...)Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve tedbirin kaldırılmasına yönelik talebin mahkemece değerlendirilmesi gerektiğine göre, taraflar vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir. ...)Yüklenici tarafından açılan asıl dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile sözleşmenin tasfiyesine yönelik imalat bedeli; arsa maliki tarafından açılan birleşen davalar ise sözleşmenin ayakta kalmasına bağlı olarak talep edilen tazminat istemlerine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen ....08.2002 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, sözleşmenin tek taraflı olarak feshedilmesi halinde, bu iradeyi kullanan tarafın diğer tarafa 50.000 ABD doları tazminat ödeyeceği kararlaştırılmıştır. Anılan bu hüküm TBK 179/son ( BK 158/son ) maddesi gereğince dönme cezası niteliğindedir....
Borçlar Kanunu'nun 162. ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca; yüklenici hak ettiği oranda alacak haklarını üçüncü kişilere temlik edebilir. Arsa sahiplerinin yükleniciye kat karşılığı sözleşme gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Sözleşmenin geriye etkili fesih halinde bu tapu payları 818 sayılı BK'nın 108/.... maddesi uyarınca talep halinde arsa sahibine geri döner. Yüklenici edimini yerine getirmediği takdirde arsa sahibine sözleşmenin feshi ve tapunun iptalini isteyebilme hakkı doğar. Hemen belirtmek gerekir ki, yüklenicinin hakkını temellük eden üçüncü kişi, onun halefi olacağından selefinin haiz olduğu hakkı arsa sahibine karşı ileri sürebilir....
Noterliğinde 11.07.2002 tarih 18566 yevmiye nolu “Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi İçerikli Villa Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” düzenlenmiştir. Davalı arsa sahibi, davacı yüklenicinin temerrüde düştüğü iddiasıyla Ankara 16. Noterliğinin 12.11.2007 gün 33638 yevmiye nolu ihtarnameyle sözleşmeyi feshetmiş ise de kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin tek taraflı irade beyanı ile feshi mümkün olmayıp fesih iradeleri davacı tarafından eldeki davanın açıldığı 26.02.2008 tarihinde birleşmiştir. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinin feshi halinde taraflar sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre verdiklerini geri isteyebilirler....
- KARAR - Davacı vekili, müvekkili yüklenici ile davalı arsa sahibi arasında düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiğini, tarafların, davacıya verilecek 60/100 taşınmaz pay devrinin sözleşmeden itibaren bir ay içinde yapılacağı konusunda anlaştıklarını, müvekkilinin kurumlara başvuru ve proje çizdirme için harcamada bulunduğunu, ancak bir aylık müddetin geçmesine rağmen taşınmaz hisse devrinin yapılmadığını, bunun üzerine gönderilen ihtarnameye karşı sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiğini ileri sürerek, sözleşmenin feshi nedeniyle yapılan masraflar ile kâr kaybına ilişkin alacak isteminde bulunmuştur. Davalı vekili, davanın reddini istemiştir....
Şti. arasında düzenlenen 10.11.2010 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde kararlaştırılan sürede müvekkiline isabet eden dairelerin teslim edilmediğini, yüklenicinin inşaatı yarım bırakarak terk ettiğini, bunun üzerine müvekkilinin sözleşmeyi feshettiğine dair ihtarname gönderdiğini, davalı yüklenicinin diğer davalılara bağımsız bölüm satışları yaptığını ileri sürerek arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi ile davalılar adına olan tapu kayıtlarının iptali ile müvekkili adına tescilini, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 25.000,00 TL eksik iş bedeli ve 10.000,00 TL kira bedelinin tahsilini talep ve dava etmiştir. Bir kısım davalılar, davanın reddini istemiştir....
tanzim tarihli arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesi düzenlendiği, adi yazılı şekilde düzenlenmiş bu sözleşmenin 22.05.1990 tarihinde yapılan tapu devri ile geçerli hale geldiği, Enez Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 1996/54 Esas 1998/15 Karar sayılı ilâmı ile Dairemizin 2004/6133 Esas 2005/4601 Karar sayılı bozma ilâmı gerekçesiyle sabit olmuştur....
