Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 15.09.2008 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil olmaz ise tazminat istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; tazminat isteminin reddine dair verilen 19.06.2012 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı ve bir kısım davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciden bağımsız bölüm temlik alan davacının tapu iptali ve tescil, mümkün olmadığı takdirde ikinci kademede ise tazminat taleplerine ilişkindir. Davalı arsa malikleri yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini süresinde ve gereği gibi yerine getirmediğini, davanın reddini savunmuşlardır....

Dava arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yüklenicinin ifada gecikmesi sebebiyle açılan kira tazminatı talebine ilişkindir. Arsa sahibi tarafından açılan sözleşmenin iptali davası ile yüklenici tarafından açılan tapu iptal ve tescil davalarının devamı sırasında taraflar arasındaki güven ilişkisi ve sözleşmenin akıbetinin belirsiz hale gelmesi durumunda yükleniciden inşaat devam etmesi beklenemez. Dolayısıyla mahkemenin kabulünün aksine, bu dava süreçlerine teslim sürelerinin de eklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve yanılgılı gerekçe ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün, davalı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz edene iadesine, kararın tebliğinden itibaren ... gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere ....06.2018 tarihinde oy birliği ile karar verdi....

-K A R A R- Davacılar vekili, müvekkilleri ile davalı şirket arasında imzalanan 14.02.2008 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği, tevhit işlemleri tamamlanıp, inşaat ruhsatı alındıktan sonra inşaata başlanacağı ve 24 ay içinde anahtar teslimi olarak dairelerin teslim edileceği, aksi halde daire başına 500,00 TL kira bedeli ödeneceğinin kararlaştırıldığını, fakat sözleşmenin imzalanmasının üzerinden yaklaşık 3 yıl geçmesine rağmen 7, 22, 23 ve 26 nolu parsel sahipleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin imzalanamadığını ve tevhit işlemlerinin yapılmadığını ileri sürerek, tapudaki sözleşme şerhinin kaldırılmasına ve cezai şart olarak şimdilik 16.662,00 TL'nin tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur....

Davalı, gerçekte bir satış olmadığını arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yapılan devir olduğunu savunmuştur. Dosyada mevcut 06.01.2012 tarihli "Düzenleme şeklinde kat karşılığı inşaat sözleşmesi" incelendiğinde; davalı Şirket ile dava dışı arsa sahipleri S.S ... ... Evleri Konut Yapı kooperatifi ve... ve ... arasında imzalandığı görülmüştür. Sözleşme içeriğine göre; yüklenici şirket tarafından 7208 ada 6 numaralı parsel üzerinde projeye uygun yapacağı inşattan arsa sahiplerine 42 adet daire teslimi taahhüt edilmiştir. Yüklenicinin bu edimine karşılık arsa sahiplerince tapu devrinin nasıl yapılacağı "Kesin Ferağın Verilmesi başlığını taşıyan" sözleşmenin 21. maddesinde gösterilmiştir. Buna göre, sözleşmenin imzalanmasına müteakip en geç bir ay içersinde arsa sahipleri sahibi bulundukları sözleşme konusu arsaların tamamını tapudan yüklenici üzerine devredecektir....

Davalı vekili, müvekkilinin edimini sözleşme uyarınca yerine getirdiğini, deprem sonucu yıkılan eski binanın yerine yapılan binanın yeni imar planına göre yapılması nedeniyle yapılarda farklılık oluştuğunu, ancak sözleşmede belirtilen miktarda yer teslim edildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre; yüklenicinin edimini, taraflar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümlerine göre yerine getirmediği, yüklenici tarafından yapılarak teslim edilen dükkanın cephe uzunluğunun önceki dükkanın cephe uzunluğundan ....35 metre eksik olması nedeniyle dükkanda %... oranında değer düşüklüğü meydana getirdiği, iptali istenen tapunun dava dışı kişiye ait olduğu gerekçesiyle tapu iptali ve tescil ile manevi tazminat isteminin reddine, maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile ....441,00 TL tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiştir. Kararı, davalı vekili temyiz etmiştir....

Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç kullanmak için konut edinmek değil arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir....

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. ...) Dava Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi nedeniyle açılan tazminat davasıdır. İnşaattaki eksikliklerin ortak alanlara ilişkin bulunması halinde arsa sahibi ancak kendi arsa payı oranında talepte bulunabilir. Somut olayda mahkemece alınan bilirkişi raporuna göre eksik ... bedeli talebinin kabulüne karar verilmişse de hükme esas alınan bilirkişi raporunun eksik bırakılan inşaat işleri başlıklı kısmında ortak alanlara ait eksikliklerin bulunduğu anlaşılmakta olduğu halde tazminat hesaplanırken davacıların arsa payı oranında hesap yapılmamıştır....

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; kat karşılığı inşaat sözleşmesi atipik bir satış sözleşmesi olduğunu, kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin, taşınmaz satış sözleşmesi ve eser sözleşmesi hükümlerini içermesi sebebiyle karma sözleşme niteliğinde olduğunu, tarafların ifa etmeleri gereken edimlerin farklı kanunî tipteki sözleşmelere ait olduğu için çift tipli ve karma bir sözleşme olduğunu, ayrıca kural olarak anî borç ilişkisi doğuracağını, yüklenicinin inşaat yapma borcuna karşılık arsa sahibinin de arsa payını devir borcunun olması sözleşmenin tam iki tarafa borç yüklediği anlamına geldiğini, kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin avans niteliğinde kabul edilmesindeki temel amaç yüklenici edimini yerine getirmediği takdirde güçsüz konumda olan arsa sahibinin sözleşmenin feshini ve tapunun iptalini isteyebilme hakkına haiz olabilmesi yani tapu sahibinin hakkının zayi olmasının engellenmesi amacını içerdiğini, yerel mahkemenin bu noktada...

ten bağımsız bölüm satın alan kat karşılığı inşaat yapım sözleşmesine göre üçüncü kişi, davalı ..., davacı ile hukuki ilişkisinde satıcı, diğer davalı kooperatif ile hukuki ilişkisinde arsa sahibi, davalı kooperatif ise arsa sahibi ile olan hukuki ilişkide yüklenici sıfatlarına haiz olup, davacı ... ile davalı kooperatif arasında imzalanan 14.11.2006 tarihli sözleşmenin başlığı kat karşılığı inşaat sözleşmesi olarak yazılmış ise de, içeriğine göre yüklenicinin arsa payı karşılığı inşaat yapmayı, bunun karşılığında da ...'ın arsa payı vermeyi taahhüt etmesi sözkonusu olmadığından, anılan sözleşme kat karşılığı inşaat sözleşmesi olmayıp, bu sözleşme ile davalı yüklenici davacının satın aldığı arsa payı ve bağımsız bölümle ilgili arsa sahibi ile yaptığı sözleşmedeki yükümlülüklerini yerine getirmeyi satın alan Abdullah'a karşı da taahhüt etmiştir....