Böylece, iş sözleşmesinin feshinde kullanılmayan yıllık ücretli izin hakkı izin alacağına dönüşür. Bu nedenle zamanaşımı da, iş sözleşmesinin feshinden itibaren işlemeye başlar. Yıllık izin hakkı anayasal temeli olan bir dinlenme hakkı olup, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında ücrete dönüşmez ve bu haktan vazgeçilemez. İşçinin iş sözleşmesinin devamı süresinde kullanmadığı yıllık izinlere ait ücreti istemesi mümkün değildir. Bu nedenle, işçinin iş sözleşmesinin devamı sırasında izin hakkının bulunduğunun tespitini istemesinde hukuki menfaati vardır. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 31. maddesinde, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup madde uyarınca, hakim uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve delil gösterilmesini isteyebileceği düzenlenmiştir....
İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 01/02/2018 NUMARASI : 2016/406- 2018/28 E/K DAVA KONUSU : Alacak (İşçi İle İşveren İlişkisinden Kaynaklanan) KARAR : İlk Derece Mahkemesince verilen karara karşı istinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olmakla, dosya incelendi; GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 08.02.2014 tarihinden 17.02.2016 tarihine kadar davalıya ait işyerinde en son aylık net 1.500 TL ücret alarak çalıştığını, ayrıca günlük 8,00 TL yemek fişi verildiğini, iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı ve geçerli bir neden olmaksızın 17.02.2016 tarihinde feshedildiğini, bildirim sürelerine uyulmadığını, ihbar ve kıdem tazminatının ödenmediğini, davacının Türkiye İş Kurumu İstanbul Çalışma ve İş Kurumu Şişli Hizmet Merkezi'ne yapmış olduğu başvuru sonrasında da kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı hususlarının tespit edildiğini beyan ederek, kıdem tazminatı...
İşçinin iş sözleşmesini ihlal edip etmediğinin tespitinde, sadece asli edim yükümlülükleri değil; kanundan veya dürüstlük kuralından doğan yan edim yükümlülükleri ile yan yükümlerin de dikkate alınması gerekir. Sadakat yükümü, sözleşmenin taraflarına sözleşme ilişkisinden doğan borçların ifasında, karşı tarafın şahsına, mülkiyetine ve hukuken korunan diğer varlıklarına zarar vermeme, keza sözleşme ilişkisinin kapsamı dışında sözleşme ile güdülen amacı tehlikeye sokacak özellikle karşılıklı duyulan güveni sarsacak her türlü davranıştan kaçınma yükümlülüğünü yüklemektedir. İşçinin iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerini kusurlu olarak ihlal ettiğini işveren ispat etmekle yükümlüdür. Yan yükümlere itaat borcu, günümüzde dürüstlük kuralından çıkarılmaktadır. Buna göre, iş görme edimi dürüstlük kuralının gerektirdiği şekilde ifa edilmelidir....
Davacının çalışma süresi içerisinde yıllık izne hak kazandığı, bunun bir kısmının kullandırıldığı ya da hizmet sözleşmesinin feshinden sonra izin ücretine dönüşen ücretin ödendiği olgusunun işveren tarafından ispat edilemediği, dolayısıyla davacının yıllık izin ücretine de hak kazandığı anlaşılmıştır....
Davacının çalışma süresi içerisinde yıllık izne hak kazandığı, bunun bir kısmının kullandırıldığı ya da hizmet sözleşmesinin feshinden sonra izin ücretine dönüşen ücretin ödendiği olgusunun işveren tarafından ispat edilemediği, dolayısıyla davacının yıllık izin ücretine de hak kazandığı anlaşılmıştır....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, kira sözleşmesinin haklı sebeple feshinden ötürü doğan davalı borçluya peşin ödenen 700,00 TL kira ücreti ile 300,00 TL lik taşıma ve 200,00 TL lik temizlik ücreti olmak üzere toplam 1.200,00 TL nin tahsili için yapılan takibe itirazın iptali talebine ilişkin olup dava kira ilişkisinden kaynaklanmakta olup 02/10/2019 tarihinde açıldığından görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Görev konusu kamu düzenine ilişkin olup mahkemece kendiliğinden (re’sen) gözetilmesi gerekir. Bu durumda mahkemece görevsizlik karara verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığından, davalı vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda izah edildiği üzere; Dosya kapsamına, toplanan delillere, Zonguldak 3....
Dava; Kıdem ve ihbar tazminatı alacağının tahsili talebine ilişkindir. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesi işverene, işçinin davranışlarından ve yeterliliğinden kaynaklanan nedenlerle iş sözleşmesini feshetme yetkisi vermiştir. İşçinin davranışlarından kaynaklanan fesihte takip edilen amaç, işçinin daha önce işlediği iş sözleşmesine aykırı davranışları cezalandırmak veya yaptırıma bağlamak değil; onun sözleşmesel yükümlülükleri ihlale devam etmesi, tekrarlaması rizikosundan kaçınmaktır. İşçinin davranışları nedeniyle iş sözleşmesinin feshedilebilmesi için, işçinin iş sözleşmesine aykırı, sözleşmeyi ihlal eden bir davranışının varlığı gerekir. İşçinin kusurlu davranışı ile sözleşmeye aykırı davranmış ve bunun sonucunda iş ilişkisi olumsuz bir şekilde etkilenmişse işçinin davranışından kaynaklanan geçerli bir fesih söz konusu olur....
Yıllık izin ücreti bakımından uygulanması gereken faiz konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. 4857 sayılı İş Kanununun 59 uncu maddesinde, iş sözleşmesinin feshi halinde kullanılmayan izin sürelerine ait ücretlerin, son ücret üzerinden ödenmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. Ancak, Yasada izin ücreti için kesin bir ödeme günü belirlenmiş değildir. İş sözleşmesinin feshedildiği tarihte izin ücreti muaccel olur. Bununla birlikte, faiz başlangıcı bakımından işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekir. Dairemizce, iş sözleşmesinin feshinde ödenmesi gereken izin ücreti, geniş anlamda ücret içinde değerlendirilmemiş ve 4857 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde sözü edilen bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilemeyeceği kabul edilmiştir O halde, izin ücreti için uygulanması gereken faiz, yasal faiz olmalıdır....
Yıllık izin ücreti bakımından uygulanması gereken faiz konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır. 4857 sayılı İş Kanununun 59 uncu maddesinde, iş sözleşmesinin feshi halinde kullanılmayan izin sürelerine ait ücretlerin, son ücret üzerinden ödenmesi gerektiği kurala bağlanmıştır. Ancak, Yasada izin ücreti için kesin bir ödeme günü belirlenmiş değildir. İş sözleşmesinin feshedildiği tarihte izin ücreti muaccel olur. Bununla birlikte, faiz başlangıcı bakımından işverenin ayrıca temerrüde düşürülmesi gerekir. Dairemizce, iş sözleşmesinin feshinde ödenmesi gereken izin ücreti, geniş anlamda ücret içinde değerlendirilmemiş ve 4857 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde sözü edilen bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize karar verilemeyeceği kabul edilmiştir O halde, izin ücreti için uygulanması gereken faiz, yasal faiz olmalıdır....
Taraflar arasında davanın belirsiz alacak davası olarak açılıp açılmayacağı, zamanaşımı, davacının fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacakları bulunup bulunmadığı konularında uyuşmazlık bulunmaktadır. Her ne kadar dava dilekçesinde, fark ücret alacağı kısmi dava, diğer alacaklar (fark ilave tediye ve ikramiye alacakları) belirsiz alacak davası olarak talep edilmiş ise de, mahkemece bütün alacaklar kısmi alacak olarak karara bağlanmıştır. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 25.10.2017 tarihinde yürürlüğe giren 15. maddesi ile 4857 sayılı İş Kanun’a eklenen ek 3. maddede, “İş sözleşmesinden kaynaklanmak kaydıyla hangi kanuna tabi olursa olsun, yıllık izin ücreti ve aşağıda belirtilen tazminatların zamanaşımı süresi beş yıldır. a) Kıdem tazminatı. b) İş sözleşmesinin bildirim şartına uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat. c) Kötüniyet tazminatı. d) İş sözleşmesinin eşit davranma ilkesine uyulmaksızın feshinden kaynaklanan tazminat.” hükmü öngörülmüştür....
