. - 1994/182 K. sayılı kararı ile orman vasfı ile Hazine adına hükmen tescil edilmiş, davacı Orman Yönetimi orman olan taşınmazın üzerinde davalı ... lehine irtifak hakkı ve 1973 yılından bu yana davalı ...'ın kullanımında olduğu şerhlerinin bulunduğu, ormanlar üzerinde kişi ve kurumlar lehine hiç bir şekilde şerh konulamıyacağı iddia ederek, tapu kaydındaki davalı lehine bulunan irtifak hakkı ve 1973 yılından bu yana davalı ...'ın kullanımında olduğuna ilişkin şerhlerin iptali istemiyle dava açmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne; çekişmeli taşınmazın tapu kaydında "1973 yılından beri Hasan oğlu ...'ın kullanımındadır" şerhinin ve 07/04/1989 tarihinden itibaren 5 yıl süreyle Türkiye Taşkömürleri Kurumu lehine tesis edilen irtifak hakkının kaldırılmasına karar verilmiş, hüküm davalı ... vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmiştir Dava, tapulu taşınmaz üzerinde bulunan irtifak hakkı ve kullanım şerhinin terkini istemine ilişkindir....
mukabilinde irtifak hakkı şerhinin terkinine karar verilmesini talep etmiştir....
Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler de gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından karar tarihinden sonra tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639 E - 2009/12182 K, 2010/12314 E - 2010/19634 K, 2010/6215 E - 12195 K. sayılı kararlarındaki belirlemeler de gözönüne alındığında, taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde, irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin mahkemece tapu müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından karar tarihinden sonra tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
Yargıtay 5.HD'nin emsal niteliğindeki 2009/11639- 2009/12182 E-K, 2010/12314- 2010/19634 E-K, 2010/6215- 12195 E-K sayılı kararlarındaki belirlemeler de gözönüne alındığında taşınmazdan kamulaştırma yapılmaksızın geçirilen enerji nakil hattı nedeniyle davalı idare lehine irtifak hakkı tesis edilmesi halinde, tesis edilen irtifak hakkının tapuya tescil edilmesi yerine, Kamulaştırma Kanununun 31/b maddesi uyarınca satılamaz şerhinin konulması maddenin düzenleme amacına uygun düşmemektedir. Dava konusu taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma nedeniyle açılan tazminat davasının kabulü halinde irtifak tesis ve tesciline ilişkin hükmün özetinin mahkemece tapu sicil müdürlüğüne gönderilip tapu kaydına işleneceği, kararın kesinleşmesi sonrasında ise tesis edilen irtifak hakkı tapuya tescil edileceği halde, davalı idare tarafından karar tarihinden sonra tapuda 31/b şerhi tesis ettirilmesinin yasal dayanağı bulunmayıp, bu işlem davacının mülkiyet hakkının engellenmesi mahiyetindedir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/25 KARAR NO : 2022/357 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : MAHKEMESİ TARİHİ : 12/03/2020 NUMARASI : 2019/471 Esas - 2020/210 Karar DAVA KONUSU : Tapu Kaydındaki Kamulaştırma Şerhinin Terkini KARAR : Yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davaya konu taşınmazlar üzerinde davalı tarafından 1959 tarihinde irtifak hakkı tesis edildiğini, ancak söz konusu elektrik iletim hattı 2012 yılında yer altına alındığından ve irtifak hakkı da 49 yıllığına konulmuş olup aradan 57 yıl geçtiğinden ekonomik ömrü ve faydası kalmadığından bahisle irtifak hakkının tapu kaydından terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Dava konusu 7 sayılı parselin 216 metrekarelik kısmına 21.05.1974 tarihinde ÇEAŞ lehine irtifak hakkı şerhi konulmuş, taşınmaz imar çalışmaları sonucu ifraz ve tevhit edilerek 2010 ada 14 parsel numarasını almıştır.2010 ada 14 parsel sayılı taşınmaz 28.03.2003 tarihinde kamulaştırma nedeniyle ... adına tescil edilmiştir. Şerhin terkinini isteyen önceki malik davacılar tapuda malik değillerdir. Şerhin terkini istemli eldeki davayı açmakta hukuki yararları ve aktif dava ehliyetleri bulunmadığı düşünülmeden davanın kabul edilmesi doğru görülmemiş ve hükmün bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle usul ve yasaya aykırı hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 17.03.2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 14.05.2004 gününde verilen dilekçe ile intifa ve irtifak hakkı şerhlerinin kaldırılması ve irtifak hakkı şerhinin tescili istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 23.09.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı Hazine vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: _K A R A R_ Dava, 09.03.1998 tarihli görev verilmesine ilişkin imtiyaz sözleşmesine dayalı çekişmeli taşınmazlar tapu kaydında davalı şirket lehine mevcut irtifak hakkı ve istimlak şerhlerinin terkini ile Hazine adına yazılmasına, intifa hakkı şerhlerinin de kaldırılması istemiyle açılmıştır. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hükmü, davacı Hazine vekili temyiz etmiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/09/2021 NUMARASI : 2019/159 ESAS 2021/216 KARAR DAVA KONUSU : İrtifak Hakkının Kaldırılması KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ Davacı dava dilekçesinde özetle; Kocaeli ili, Gebze ilçesi, Eskihisar köyü, Harmanbayırı mevkii, 968 ada, 8 parsel nolu 255 m2 yüz ölçümlü ve aynı yer 6 parsel nolu 403 m2 yüzölçümlü arsa nitelikli taşınmazların maliki olduğunu, dava konusu her iki taşınmaz yönünden taşınmazlar üzerinde TEK lehine irtifak hakkı tesis edildiğini, çok uzun yıllardır fiilen irtifak hakkının kullanılmadığını, irtifak şerhinin terkini için davalı kuruma müracaat ettiğini, davalı kurum tarafından irtifak hakkının terkini için fahiş bedel talebinde bulunulduğunu, bu nedenle dava konusu gayrimenkul üzerinde davalı lehine bulunan irtifak hakkının terkini için mahkemeye başvurma zorunluluğunun doğduğunu, ayrıca dava konusu 968 ada, 8 parsel nolu taşınmaz içinde davalı kurum adına kayıtlı 29 parsel olarak 16 m2 alan bulunduğunu, söz...
Davacı taraf; "maliki olduğu taşınmaz üzerinde bulunan eski tarihli irtifak hakkının fiilen ortadan kalkması nedeniyle şerhin terkini için davalı kuruma başvurduğunu, ancak davalı kurumun terkin için kendisinden haksız bir şekilde terkin bedeli talep ettiğini" iddia etmektedir. Davalı taraf ise; "tesis edilen ancak sonra ihtiyaca lüzum kalmayan enerji nakil haklarına ilişkin irtifak haklarının kamulaştırma yasasının 22. maddesinde değerlendirildiğinden ancak bedelin mukabilinde ancak terk işleminin yapılacağını" savunmaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık "taşınmaz üzerinde fiilen yarar sağlamayıp ortadan kalktığı anlaşılan bir irtifak hakkının tapu kaydındaki şerhinin terkini için herhangi bir bedel ödenip ödenmeyeceği" noktasında toplanmaktadır....
