İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Davacı, arsa sahibinden bağımsız bölüm satın alan üçüncü kişi, davalılar ise arsa sahibi ve yüklenicidir. Dava, davacının arsa sahibi ile yapmış olduğu satış sözleşmesi ve arsa sahibinin yüklenici ile yapmış olduğu arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayalı alacak istemine ilişkindir. Davalı arsa sahibi T4 ile yüklenici Örnek Emlak Ltd. Şti. arasında 10.12.2014 imzalanan düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılı inşaat sözleşmesinde Melikgazi İlçesi 443 ada 3 ve 4 nolu parseller üzerine yapılacak 100 bağımsız bölümün 29 tanesinin arsa sahine, 71 tanesinin yükleniciye ait olacağı, işin 30.03.2017 tarihinde bitirileceği kararlaştırılmıştır....
Oysa davalılar ile dava dışı arsa malikleri arasında yapılan arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmesinde taşınmaz karşılığı 7 daire teslimi öngörülmüştür. Öte yandan 24.09.2013 tarihli duruşma tutanağına geçen açıklamalar ve davalılar vekilinin 23.10.2013 tarihli yazılı beyanından davalılar vekili tarafından ibraz edildiği bildirilen ancak temyiz aşamasında dosya da bulunmayan 05.04.2012 tarihli harici protokol içeriğine göre, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yüklenici tarafından arsa sahiplerine dairelerin teslim edildiği ve yüklenicinin edimini yerine getirdiği anlaşılmaktadır. Dosyada mevcut iddia ve savunma, tapu kaydı ve arsa payı karşılığı inşaat sözlemesine göre ortada gerçek bir satış işlemi bulunmamaktadır. Akit tablosunda yer alan satış bedeli sözleşmede yer alan 7 adet bağımsız bölümü karşılar miktarda değildir. Yapılan satış ve devirin gerçek amacı arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca avans niteliğinde yapılan bir devirdir....
GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK'nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek inceleme yapılmıştır. Dava, taraflar arasında imzalanan Karşıyaka 2. Noterliği'nin 08.03.2016 tarih ve 7246 yevmiye numaralı "Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi"nden kaynaklanan maddi tazminat isteğine ilişkindir. Davacılar arsa sahibi, davalı ise yüklenicidir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; karara karşı davalı vekili tarafından yukarıda belirtilen gerekçelerle istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesi eser sözleşmesinin bir türüdür. Eser sözleşmesi ile taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklenmektedir. Yüklenicinin borcu inşaat yapımı, arsa sahibinin borcu da yapılan iş karşılığı olarak taşınmaz malda pay mülkiyetinin devri borcudur....
Noterliği 20.02.2017 tarihli 02068 Yevmiye numaralı "düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ile üstlendiği bu işi ilişkin tüm hak ve yetkilerini, davalılar ile yaptıkları 21.06.2017 tarihli "ortaklık sözleşmesi"ne istinaden davalılar ile ortak karar alıp İnegöl 5. Noterliği 30.11.2017 Tarih ve 14162 Yevmiye Numaralı "düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve arsa payı karşılığı inşaat devri sözleşmesi" ile ... İnşaat Tekstil Gıda Sanayi ve Ticaret Limites Şirketi'ne devrettiğini, böylece işlerin ......
Ancak kanunun sistematiği nazara alındığında kanunda zikredilen eser sözleşmelerinden kastın; ticari ve mesleki olmayan amaçlarla, salt kişisel ihtiyaçları için kullanma ve tüketme amacıyla gerçek ve tüzel kişi ile tüketici arasında yapılan eser sözleşmeleri olduğu anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri 818 sayılı Mülga Borçlar Kanunu'nun 355 vd. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmelerinin kendine özgü bir türüdür. Bu sözleşmelerin bir tarafı arsa sahibi diğer tarafı yüklenicidir. Bu tür sözleşmelerde arsa sahibinin Tüketici Kanununda 3/k maddesindeki tüketici tanımına uymadığı açıktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde arsa sahibi açısından güdülen amaç, arsasını değerlendirmektir. Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır....
Arsa sahibi ile aralarında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi bulunan yüklenicinin şahsi hakkını üçüncü kişiye temlik etmesi halinde üçüncü kişinin ifa talep edip edemeyeceğinin saptanmasında öncelikle yüklenicinin edimini (eseri meydana getirme ve teslim borcunu) yerine getirip getirmediğinin, ardından sözleşme hükümlerindeki diğer borçlarını ifa edip etmediğinin açıklığa kavuşturulması zorunludur. Davaya konu olayın, temlik işleminin hukuki niteliği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin borçlarının neler olduğu ve arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi hükümleri çerçevesinde incelenip değerlendirilmesi gerekmektedir. Alacağın temliki ve borcun nakli Borçlar Kanunu'nun 162 ila 181. maddelerinde düzenlenmiştir. Temlik, alacağın ona bağlı bütün (yan ve öncelik) hakları ile birlikte devralana geçmesini sağlar ve bu işlem yapılırken borçlunun rızası alınması gerekmez. Temlik, hatta borçlunun muhalefetine rağmen geçerli olarak doğar ve hükümlerini hasıl eder....
Bu nedenle arsa sahibinin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalarken güttüğü saikin 6502 sayılı Yasada tanımlanan tüketicinin saikinden farklı olduğu gözden kaçırılmamalıdır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerine konu işin üst düzey teknolojiyi gerektirmesi, sözleşme kapsamında taşınmaz satış vaadi ve inşaat sözleşmelerinin de bulunduğu nazara alındığında 6502 sayılı Kanunda kanun koyucunun salt kullanma ve tüketme amacına yönelik mutfak, dolap yaptırmak araç tamiri yapmak gibi dar kapsamlı eser sözleşmelerini kastettiği, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinin ise bu kapsamda olmadığının kabulü gerekir. Bu durumda, eldeki davada uyuşmazlığın 6502 sayılı Kanuna göre Tüketici Mahkemelerinde değil genel hükümlere göre Asliye Hukuk Mahkemesinde çözümlenmesi gerekirken, yanılgılı gerekçe ile dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir....
Taraflar arasındaki taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklı alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacılar vekili, davacı yüklenici ile davalı arsa sahipleri arasında düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin.......Esas sayılı dosyasından verilen kararla feshedildiğini, sözleşmeye konu taşınmazın %50’sinin davacı yüklenici tarafından inşa edilmiş olduğunu ve davalıların sebepsiz zenginleştiğini öne sürerek 150.000,00 TL tazminatın tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalılar vekili davanın zamanaşımına uğradığını ayrıca taşınmazın ekonomik değeri bulunmadığını öne sürerek reddini savunmuştur....
Noterliği'nin 27/04/2015 tarihli ''Düzenleme Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi ve Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi'' uyarınca davacı yüklenici tarafından davalı arsa sahibine karşı açılan sözleşmenin 8.maddesi uyarınca davacı yüklenici tarafından davalı arsa sahibine verilmesi gereken bağımsız bölümlerin usulüne uygun olarak inşa edilerek teslim edilmiş olması sebebiyle ödenmesi gereken KDV bedellerinden davalı arsa sahibinin sorumlu olduğu gerekçesiyle bu bağımsız bölümlerin davalı arsa sahibine teslimi nedeniyle doğmuş bulunan ve yüklenici davacı tarafından ödenen ve faturalara bağlanan KDV tutarlarının tahsili için davalı hakkında başlatılan icra takibine davalının yaptığı itirazın iptali isteğine ilişkindir....
Davacı ile davalılardan ... arasında düzenlenen 01.12.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden sonra, arsa sahibi davalılardan ... sözleşmeye konu taşınmazı vekili aracılığıyla davalılardan ...’a satmıştır. Davacı dava dilekçesinde davalılardan ...’ın vekili aracılığıyla yaptığı satış işleminin iptalini talep etmiş ise de, davacı 01.12.2004 tarihli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan haklarını talep edebilir. Davacı dava dilekçesinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinden doğan haklarını talep etmediğine göre, taşınmazın satış işleminin iptali ile taşınmazın tapusunun davalılardan ... adına tesciline karar verilmesini talep edemeyeceği gözetilerek, davanın reddi yerine, kabulüne karar verilmesi doğru olmamıştır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalılardan ... ile asli müdahil... Bankası A.Ş. vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcın istek halinde davalı ...'...
