Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içinde malı incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Her tacirin iş ve işlemlerinde basiretli davranması gerekir. Davanın ve takibin dayanağı olan faturalar davalı tarafça 8 günlük süre içerisinde itiraz edilmeksizin kendi defterlerine kaydedilmiştir. Faturaya tebliğ tarihinden itibaren 8 gün içinde itiraz edilmemiş olması hali, faturanın miktar ve fiyat yönünden içeriğinin kabul edildiği anlamını taşıyacaktır. Davalı vekili bu davada "tonajda eksiklik olduğu ve müvekkiline bugüne kadar hatalı tartı ile evsafı eksik malzeme teslim edildiği" yönünde savunma geliştirmiştir. Davacı vekilinin de belirttiği şekilde; bir malın tartısı yani tonajı o malın en kolay kontrol edilebilir özelliğidir. Tonaj yönünden hata ihtimalinin düşünülmemiş olması hayatın olağan akışına uygun bulunmamıştır....
Maddi ayıp bir malda madden hata bulunmasıdır (örneğin malın yırtık, kırık, bozuk, lekeli olması gibi). Hukuki ayıp malın kullanımının hukuken sınırlandırılmış olmasıdır (malın üzerinde rehin, haciz, intifa hakkı gibi kısıtlamalar bulunması gibi). Ekonomik ayıp ise malın iktisadi vasıflarında eksiklik olmasıdır. Ayıba ilişkin diğer sınıflandırma, ayıbın açık ve gizli olup olmamasına göre yapılmaktadır. Açık ayıp hemen ilk bakışta ya da yüzeysel bir muayene ile tespit edilebilen ayıptır. Durumun gerekli kıldığı, muayene ile anlaşılamayan ayıplar, gizli ayıptır. Alıcı gizli ayıpları araştırmakla yükümlü değilse de ayıp meydana çıkar çıkmaz hemen ihbar etmelidir (Domaniç, H.: Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C.I, İstanbul 1988, s.155; Yavuz, N.: Ayıplı İfa, 2.b., Ankara 2010, s. 107; Karakaş, C.F.: Ticari Satımda Ayıp İhbarının Süresi ve Şekli, XXII. Ticaret Hukuku ve Yargıtay Kararları Sempozyumu, Ankar 2006, s.172)....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Hukuk Mahkemesi (Tüketici Mah.Sıfa) Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Davacı vekili, müvekkilinin ticari faaliyeti çerçevesinde davalının ithalatçısı olduğu 1 adet Simtel marka no frost buzdolabını dava dışı ... isimli tüketiciye sattığını satılan cihazın ayıplı olması nedeniyle garanti çerçevesinde muadili olan başka bir buzdolabı ile değiştirdiğini, ayıplı ürün teslimi nedeniyle müvekkilinin uğradığı zararın tazmin edilmediğini belirterek ayıplı malın dava tarihindeki değerinin reeskont faizi ile birlikte tahsilini talep ve dava etmiştir....
Davacı taraf ayıplı ifa nedenine dayalı olarak eldeki davayı açmıştır.Öğretide ayıp satılanda, hasarın geçtiği anda, vaad edilen nitelikleri bir diğer ifade ile bulunması gereken bir özelliğin bulunmaması ya da bulunmaması gereken bir kusurun ya da eksikliğin bulunması ya da dürüstlük kuralı gereğince ondan beklenen lüzumlu vasıfları taşımaması hali olarak tanımlanmakta ve maddi, hukuki ya da ekonomik ayıp şeklinde sınıflandırılmaktadır. Maddi ayıp bir malda madden hata bulunmasıdır (örneğin malın yırtık, kırık, bozuk, lekeli olması gibi). Hukuki ayıp malın kullanımının hukuken sınırlandırılmış olmasıdır (malın üzerinde rehin, haciz, intifa hakkı gibi kısıtlamalar bulunması gibi). Ekonomik ayıp ise malın iktisadi vasıflarında eksiklik olmasıdır(Yargıtay HGK'nın 24.05.2017 tarih, 2017/19-1633 E.- 2017/1013 K....
Davacı taraf ayıplı ifa nedenine dayalı olarak eldeki davayı açmıştır. Öğretide ayıp satılanda, hasarın geçtiği anda, vaad edilen nitelikleri bir diğer ifade ile bulunması gereken bir özelliğin bulunmaması ya da bulunmaması gereken bir kusurun ya da eksikliğin bulunması ya da dürüstlük kuralı gereğince ondan beklenen lüzumlu vasıfları taşımaması hali olarak tanımlanmakta ve maddi, hukuki ya da ekonomik ayıp şeklinde sınıflandırılmaktadır. Maddi ayıp bir malda madden hata bulunmasıdır (örneğin malın yırtık, kırık, bozuk, lekeli olması gibi). Hukuki ayıp malın kullanımının hukuken sınırlandırılmış olmasıdır (malın üzerinde rehin, haciz, intifa hakkı gibi kısıtlamalar bulunması gibi). Ekonomik ayıp ise malın iktisadi vasıflarında eksiklik olmasıdır(Yargıtay HGK'nın 24.05.2017 tarih, 2017/19- 1633 E.- 2017/1013 K....
ayıplı olduğunu iddia ederek müvekkiline ihtar çekildiğini, davaya konu faturanın 16.03.2022 tarihinde düzenlendiğini, satışa konu malın da 16.03.2022 tarihinde teslim edildiğini, davalı tarafından faturaya itirazın süresinde ileri sürülmediğini, ayıplı mal iddia ve itirazlarının da aleyhine icra takibi yapılıncaya kadar ileri sürülmediğini, Mart ayında teslim edilen malın iddia edildiği gibi ayıplı veya hatalı olması ihtimalinde de 30.05.2022 tarihinde yapılan bildirimin de geçerli bir bildirim olmadığının aşikar olduğunu, davalı tarafından sırf kötü niyetli olarak icra takibine itiraz edilerek takibin durmasına sebebiyet verildiğini iddia ederek, davalı tarafından ------- sayılı icra dosyasına yapılan vaki itirazın 61.700,00 TL üzerinden iptaline, asıl alacağın % 20'sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, dava harç ve masrafları ile vekalet ücretinin davalı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Tüketici Mahkemesi Taraflar arasındaki ayıplı malın yenisi ile değiştirilmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın görev yönünden reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. - K A R A R - Dava, davacı şirket adına satın alınan cep telefonunun ayıplı olduğu iddiasına dayalı misli ile değiştirilmesi talebine ilişkindir. Mahkemece, davacının davalı ...Ş'nin kurumsal abonesi olduğu, bu abonelik ilişkisi çerçevesinde cep telefonu satın alındığı, ticari şirket olan davacının tüm işlemlerinin ticari olmasının asıl olduğu taraflar arasındaki ilişkinin ticari olması nedeniyle davaya bakmanın Asliye Ticaret Mahkemesinin görevi dahilinde bulunduğu gerekçeleriyle davanın görev yönünden reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili temyiz etmiştir....
Uyuşmazlık, ayıp nedeniyle onarım hakkının kullanılmasını müteakip, malın garanti süresi içinde tekrar arızalanması veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması ya da tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, sözleşmeden dönme seçimlik hakkının ithalatçı firmaya yönetilip yöneltilemeyeğine ilişkindir. 6502 Sayılı Tüketici'nin Korunması Hakkındaki Kanun'un 11/1. maddesinde, tüketicinin malın ayıplı olduğunun anlaşılması halinde kullanabileceği seçimlik hakları sıralanmış ve tüketicinin bu seçimlik haklarından birini kullanabileceği, satıcının ise tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlü olduğu kabul edilmiştir. 11/2. maddesinde ise; "Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur." denilerek üretici ve ithalatçıya karşı kullanılabilecek seçimlik haklar gösterilmiştir....
- K A R A R - Davacı vekili, müvekkili ile davalı arasında bayilik sözleşmesi bulunduğunu, müvekkilinin davalının ürünlerini sattığını, davalıdan temin edilen malın ayıplı çıkması üzerine dava dışı tüketici tarafından müvekkili aleyhine dava açıldığını, yargılama sonunda satım bedelinin müvekkilinden tahsil edildiğini, ayıplı malın da davalıya iade edildiğini, müvekkilince yapılan ödemenin rücu için girişilen icra takibine davalının itiraz ettiğini belirterek, itirazın iptaline, takibin devamına, % 20 tazminata karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, müvekkiline atfedilecek bir kusur bulunmadığını, satıma konu maldaki ayıp ve zararın giderildiğini, malın davacı tarafından teslim alınmadığını bildirerek, davanın reddini istemiştir. Mahkemece, davalı tarafından satılan oturma grubunun .... 1....
Davacının davalıdan talep edebileceği alacak miktarı, davacının davalıya makine satışı nedeniyle ödediği miktar olması gerekirken, mahkemece bu husus gözetilmeden, davacının kendi kusuruyla sebep olduğu zarar miktarını da kapsayacak şekilde alacağın tahsiline karar verilmesi isabetsiz olduğu gibi, kabul şekline göre de, davacının dava dışı 3. kişiye ödediği ayıplı mal bedelinin tahsiline karar verildiğine göre, birlikte ifa kuralı gereğince ayıplı malın davalıya iadesi konusunda da bir karar verilmesi gerekirken, bu konuda olumlu olumsuz bir karar verilmemiş olması da bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı şirket yetkilisinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 22.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....