Sözleşmenin feshinin haksız olduğunu, bu sebeple kar mahrumiyeti ve cezai şart talep haklarının bulunduğunu, ariyet konusu pompaların durumu gözetildiğinde aynen iade yerine bedeline hükmedilmesi gerektiğini, kararın usul ve kanuna aykırı bulunduğunu ileri sürerek; kararın düzeltilmesini ve Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, bayilik sözleşmesinden kaynaklı alacak ve ariyetlerin iadesi istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 440 ıncı ve 442 nci maddeleri. 3. Değerlendirme Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre, davacı vekilinin 1086 sayılı Kanun’un 440 ıncı maddesinde sayılan hallerden hiçbirisini ihtiva etmeyen karar düzeltme isteminin reddi gerekir. VI....
Davalılar vekili, bayilik sözleşmesi, ariyet sözleşmesi ve hibe sözleşmesinin davacı ile davalılardan ... arasında imzalandığını, diğer davalıların davacı ile herhangi bir hukuki ilişkisinin bulunmadığını, bu sebeple diğer davalılar yönünden davanın husumetten reddedilmesi gerektiğini, davacı ile davalı ... arasında imzalanan bayilik sözleşmesinden kaynaklanan bir hukuki ilişki olduğunu ve 01.11.2007 tarihli, 1 yıl süreli sözleşme içeriğinde dava konusu jeneratörün hibe olarak verildiğinin ve söz konusu anlaşma içeriğindeki demirbaşların mülkiyetinin sözleşmenin bitiminde davalıya ait olacağının açıkça kararlaştırıldığını, taraflar arasındaki sözleşmenin geçerli olduğunu, sözleşmeyi imzalayan ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü. K A R A R Davacı, davalıların murisi olan ... aracını ariyet olarak verdiğini, murisin bu aracı kullanırken kaza yaparak vefat ettiğini öne sürerek, araç bedeli olan 10.000.000.000 TL'nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Davalılar, davanın reddini savunmuşlardır. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, her iki tarafça temyiz edilmiştir. 1-Davacı, davalıların murisine ariyet olarak aracını verdiğini, murisin bu araçla giderken kaza yaptığını ve vefat ettiğini belirterek, araç bedelinin tahsili için bu davayı açmıştır. Davalı taraf ise, taraflar arasındaki ariyet sözleşmesini inkar etmiştir....
Birleşen davada davacı vekili, davacının bayilik sözleşmesinden doğacak borçlarına teminat olarak davalıya çekler verdiğini, sözleşmenin sona ermesine rağmen çeklerin iade edilmediğini ileri sürerek çekler nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine ve çeklerin iadesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Birleşen davada davalı vekili, bayilik sözleşmesi ve ariyet sözleşmesi gereğince davacıya temin edilen malzemeler hala teslim edilmediğinden teminat olarak verilen çeklerin iade edilemeyeceğini belirterek davanın reddini istemiştir....
Bu durumda 818. sayılı Borçlar Kanunu'nun 299. maddesinde “Ariyet, bir akittir ki onunla ariyet veren, bir şeyin bedava kullanılmasını ariyet alana bırakmak ve alan dahi o şeyi kullandıktan sonra geri vermekle mükellef olur” denilmiş olmasına, taraflar arasındaki emanet sözleşmesinde açıkça, davacının emanet olarak verilen soğutucuların davacı tarafından tam ve eksiksiz iade edileceğinin kararlaştırılmış olmasına, taraflar arasında açıkça iadenin davacı adresinde yapılacağının kararlaştırılmamış olmasına göre, dava konusu soğutucuların davacı tarafından davalıya tesliminin gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Bu durumda 818. sayılı Borçlar Kanunu'nun 299. maddesinde “Ariyet, bir akittir ki onunla ariyet veren, bir şeyin bedava kullanılmasını ariyet alana bırakmak ve alan dahi o şeyi kullandıktan sonra geri vermekle mükellef olur” denilmiş olmasına, taraflar arasındaki emanet sözleşmesinde açıkça, davacının emanet olarak verilen soğutucuların davacı tarafından tam ve eksiksiz iade edileceğinin kararlaştırılmış olmasına, taraflar arasında açıkça iadenin davacı adresinde yapılacağının kararlaştırılmamış olmasına göre, dava konusu soğutucuların davacı tarafından davalıya tesliminin gerektiği gözetilmeden yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün davalı yararına BOZULMASINA, bozma nedenine göre öteki temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin harcın istek halinde iadesine, 15.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2014/404 Esas KARAR NO : 2023/51 DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 16/09/2014 KARAR TARİHİ : 19/01/2023 Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ -İSTEM / Açıklama: (1) numaralı davalı - ... (2) numaralı davalı - ... Davacı vekili dava dilekçesinde ve özetle; müvekkili şirketin, sahip olduğu ... markası ve logosu altında akaryakıt ürünlerinin dağıtım ve pazarlamasını yurt çapında yayılmış bayileri vasıtasıyla yaptığını, müvekkili şirketin, tespit adresindeki akaryakıt istasyonunun müvekkili şirketin markası ve bayiliği altında işletilmesi amacıyla (2) nolu davalı ile Akaryakıt Bayiliği Sözleşmesini imzaladığını ve ... Mah. ......
LPG/Otogaz bedeli 148.640,58-TL. akaryakıt için verilen ariyet(kullanım ödüncü) bedeli alacağı, 49.728,0-TL. ------/------- için verilen ariyet(kullanım ödüncü) bedeli alacağı ve 25.000,0-TL. eksik akaryakıt alımından kaynaklanan cezai şart ile 25.000,0-TL. eksik------ /------- alımından kaynaklanan cezai şart ve 5.848,07-TL. faiz olmak üzere toplam 371.757,90- TL. lik borca ve yetkiye itirazının iptali ile takibin devamına, 20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatının yargılama giderleri ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. CEVAP: Davalılar tarafından cevap dilekçesi sunulmadığı görülmüştür. İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, bayilik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle gayri maddi hak bedeli, cezai şart bedeli ve ariyet malzeme bedelinin tahsili amacıyla başlatılan ilamsız icra takibine karşı itirazın İİK'nın 67. maddesi uyarınca iptali istemine ilişkindir....
Ariyet ve demirbaşların aynen iadesi olmadığı takdirde bedelinin tahsili istemine gelince taraflar arasındaki ariyet sözleşmesi hükümleri gereğince sözleşmenin herhangi bir nedenle son bulması halinde bayi'nin teslim edilen tüm malzemeleri davacı ariyet veren şirkete geri teslim etmekle mükelleftir. Bu konuda kuşku olmamasına rağmen davalı taraf, davacıya çektiği fesih ihtarnamesinde ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren 5 gün içinde ariyet ve demirbaşların istasyondan alınmasını davacı şirkete ihtar etmiş ve kendi üzerine düşen yükümlülüğü yerine getirmiş fakat davacı taraf ariyet ve demirbaşları teslim almamış olup kusurludur. Kusurlu olan davacının dava açarak bunların iadesini veya bedelini talep edemeyeceği hukuken ortada olup bu talep yönünden açılan davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Taraflarca imzalanan bayilik sözleşmesinin 32/b maddesi gereğince davacı bayi, sözleşmenin sona ermesi halinde ariyet olarak kendisine teslim edilen tüm ekipmanları iade etmeyi, aksi halde fesih tarihindeki rayiç bedellerini ödemeyi taahhüt ettiği; ariyet sözleşmesinin 2. maddesi gereğince ariyet verenin ariyet malzeme ve teçhizatını ariyet alana teslim ettiği, aynı sözleşmenin 20 ve 21. maddeleri gereğince ise, davacı bayiinin fesih ihbarının tebliğinden itibaren 15 gün içinde kendisine teslim edilmiş olan tüm ekipmanları iade edeceği, aksi halde oluşacak zararı ve masrafları ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği hüküm altına alınmıştır. Ariyet listesinde teslim alan davacının imzası yok ise de ,ariyet sözleşmesinde imzası bulunan davacı listedeki emtiayı teslim aldığı yazılı bulunduğundan listenin ayrıca imzalanmaması sonuca etkili görülmemiştir....
