İSTİNAF SEBEPLERİ İstinaf kanun yoluna başvuran davacı vekili; Davanın kambiyo senetlerinden kaynaklı sebepsiz zenginleşme davası olup kambiyo senetlerinden kaynaklı sebepsiz zenginleşme davası bononun kambiyo senedini yitirdikten sonra bir yıllık zamanaşımı süresine tabi olduğu borçlu hakkında 03.01.2017 tarihinde icra takibi başlatılarak zamanaşımı süresinin kesildiği, davalı borçlunun sebepsiz zenginleşmediğini ispatlamakla yükümlü olmasına rağmen ilk derece mahkemesinin ispat yükünü davacı üzerinde bırakması ve davayı genel alacak davası kapsamında değerlendirerek davanın reddine karar vermesinin hatalı olduğu, öte yandan ilk derece mahkemesinin gerekçesini ve davalının iddialarını kabul etmemekle birlikte bir an için taraflar arasında düzenlenen bono araç alım satımı sebebiyle düzenlenmiş olsa dahi söz konusu araç davalıya teslim edilmiş ve söz konusu aracın hali hazırda davalı tarafından kullanıldığı, ancak davalı vergi borçlarını ödenmemesi üzerine araç üzerine haciz konulması...
Esas sayılı takip dosyalarındaki borcun davacı şirket tarafından ödenip ödenmediği, bu hususta davacının davalıdan sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı alacağının bulunup bulunmadığı ve miktarının tespitine ilişkindir. 6098 sayılı TBK.'nun m.77/1'e göre; zenginleşen başkasının malvarlığından veya emeğinden haklı bir sebep olmaksızın elde ettiği zenginleşmeyi geri vermek zorundadır. Geri verme borcunun konusu ve kapsamı TBK. m.79 ve 80'de "aynen geri verme ilkesi"ne göre düzenlenmiştir. Sebepsiz zenginleşme; geçerli olmayan ve tahakkuk etmemiş yahut varlığı sona ermiş bir nedene ya da borçlu olunmayan şeyin hataen verilmesine dayalı olarak gerçekleşebilir. Sebepsiz zengin- leşme bunlardan hangisi yoluyla gerçekleşmiş olursa olsun, sebepsiz zenginleşen, aleyhine zenginleştiği tarafa karşı geri verme borcu altındadır. Borç olmayanı rızası ile ödeyen kimse yanlışlığa düştüğünü ispat ettiği takdirde ödediğini geri isteyebilir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, sebepsiz zenginleşme nedeniyle alacak istemine ilişkindir. HMK’nın 355.maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmış, kamu düzenine aykırılık olup olmadığı ise re'sen gözetilmiş ayrıca; HMK'nın 357. maddesindeki "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz" kuralı nazara alınmıştır. Davacı vekili dava dilekçesinde; murislerinden kalan ve hissedarı olduğu 254 ada 79 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki muhtesat için yapmış olduğu masraflar bakımından daha önce sebepsiz zenginleşme sebebiyle kısmi alacak davası açtığını, bu davada lehine 100 TL hükmedildiğini beyan ederek, bakiye kısmın tahsili için eldeki davayı açmıştır. Davalı zaman aşımı defi ileri sürerek davanın öncelikle bu sebeple reddi gerektiğini savunmuştur....
olarak yapılan incelemeye göre; Somut davada sebepsiz zenginleşmeye ilişkin alacak talep edilmektedir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Uyuşmazlık, 8.5.2011 tarihli harici taşınmaz satım sözleşmesinden kaynaklı itirazın iptali istemine yönelik olup, davacı sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca davalıya ödediği bedeli ve dava konusu taşınmaza yaptığı masrafları talep ettiğine göre, uyuşmazlığı temyizen inceleme görevi Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle dosyanın Yargıtay Yüksek 3. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 12.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı taraf, işbu davayı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre açtığını dava dilekçesinde açık ve net olarak belirttiği. Dava dilekçesinin talep konusunda açıkça sebepsiz zenginleşme hükümlerine istinaden alacak talep ettiği sabit olduğu. Davacı 27.11.2021 tarihinden itibaren dava konusu plakanın teslim edilmediği bu sebeple müvekkil şirketin sebepsiz yere zenginleştiğini belirttiği. Sebepsiz zenginleşmeden kaynaklı dava açma hakkı geçmekle zamanaşımına uğradığı. Davacı, dava dilekçesinde açıkça 27.11.2012 tarihinden itibaren dava konusu plakanın teslim edilmediği açıkça belirtilmiş olduğu, davacının bu eylemden dolayı sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre dava açma hakkı 27.11.2014 tarihinde zamanaşımına uğradığı. İşbu dava zamanaşımı süresi dolduğu tarihten yaklaşık 7 yıl sonra açıldığı. Bu sebeple davacının sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre alacak hakkı zamanaşıma uğramış olduğundan Zamanaşımı itirazında bulunduğu....
Hukuk Dairesi ve mahkeme direnme kararında davanın sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre çözümlenmesi gerektiğini kabul etmiştir. BK 61. ve 62 maddelerince haklı bir sebep olmaksızın bir başkasının mal karşılığında veya emeğinden zenginleşen, bu zenginleşmeyi geri vermekle yükümlüdür. Sebepsiz zenginleşmeden söz edebilmesi için bir taraf zenginleşirken diğerinin fakirleşmesi zenginleşme ve fakirleşme arasında uygun nedensellik bağının bulunması ve zenginleşmenin hukuken geçerli bir nedene dayalı olmaması gerekir. Sebepsiz zenginleşen aleyhine zenginleştiği tarafa karşı asgari geri verme borcu altındadır. Sebepsiz zenginleşme alacaklıya ikinci derecede (tabi nitelikte) bir dava hakkı temin eder. Mal varlığındaki azalmanın başka asli nitelikteki davalarla önlenmesi mümkün ise, sebepsiz zenginleşme davası gündeme gelmez....
Zararın mevcudiyeti sebepsiz zenginleşmeye ilişkin talebin kabul şartıdır. Zararın varlığının kabulü için hamile ait ve tahsili mümkün bir alacak hakkının düşmesi veya zamanaşımına uğraması sonucu kıymetli evrak borçlusu nezdinde oluşan zenginleşmenin, bundan başka bir sebebinin bulunmaması yani sebepsiz olması yeterlidir. Bu madde uyarınca alacak talebinde bulunmak için hamil ile keşideci arasında temel ilişkinin varlığına da ihtiyaç yoktur. TTK'nın 732. maddesi uyarınca açılan davalarda ispat yükü sebepsiz zenginleşmediğini veya senet bedelini cirantalardan birine veya hamile ödediğini savunan keşideciye aittir....
Sebepsiz zenginleşme, bir kimsenin mal varlığının haklı (geçerli) bir sebep olmaksızın diğer bir kimsenin mal varlığı aleyhine çoğalması (zenginleşmesi) demektir. Sebepsiz zenginleşmenin borç doğurmasının sebebi zarar değil, alacaklının (davacının) mal varlığında meydana gelen eksilmedir. Sebepsiz zenginleşmeye dayalı alacak talep edilebilmesi için borçlunun mal varlığında bir başkasının aleyhine olarak bir zenginleşme meydana gelmeli, zenginleşme ve zenginleştirici olay arasında illiyet bağı bulunmalı ve zenginleşme haklı bir sebebe dayanmamalıdır. Dosyadaki belgelerden davaya konu taşınmazın tarla niteliği ile tapu siciline kayıtlı olduğu, kat irtifakı ve kat mülkiyetinin kurulu olmadığı , yapılan keşifte de davalının dairesinde kalorifer tesisatının ve peteklerin bulunmadığı , davalının yakıt borcu dışında ortak gider borcunun bulunmadığı anlaşılmaktadır ....
------Davacı tarafça sebepsiz zenginleşme hukuksal nedenine dayanarak keşideci hakkında alacak talebinde bulunması durumunda ispat külfeti keşidecinin olup keşideci sebepsiz zenginleşmediğini kanıtlamakla yükümlüdür....
