Ancak, aile konutunun Türk Medeni Kanununun 652. maddesi uyarınca sağ kalan eşe mülkiyetin özgülenmesi davasında ise görevli mahkeme sulh hukuk mahkemesidir. Büyükçekmece Sulh Hukuk Mahkemesi, davayı tefrik ederek aile konutunun tespiti hususundaki dava ile ilgili olarak görevsizlik kararı vermiştir. Bu durumda konutun aile konutu olup – olmadığının tespiti görevi aile mahkemesine ait olduğundan uyuşmazlığın, aile mahkemesi sıfatıyla, Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, çözümlenmesi gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince Büyükçekmece 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin (Aile Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE, 15.05.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Türk Medeni Kanunu'nun 193. maddesi hükmü ile eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle olan hukuki işlemlerinde özgürlük alanı tanınmış olmakla birlikte, Türk Medeni Kanunu'nun 194. madde hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü, "Aile birliğinin korunması" amacıyla sınırlandırılmıştır. Buna göre, eşlerden biri diğer eşin "Açık rızası bulunmadıkça" aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Bu cümleden hareketle, aile konutunun maliki olan eş, aile konutundaki yaşantıyı güçlüğe sokacak biçimde, aile konutunun başkası adına devir edilerek, tescil edilmesi gibi "Tek başına" bir ayni hakla sınırlandıramaz. Bu sınırlandırma "Ancak diğer eşin açık rızası alınarak" yapılabilir. Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesi yetkili eşin izni için bir geçerlilik şekli öngörmemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil - Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı, aile konutunun "açık rızası" alınmadan eşi davalı ..... tarafından diğer davalı ....... devredildiğini, yapılan devir işleminin " açık rızası " bulunmadığı için geçersiz olduğunu ileri sürerek, devralan ..... üzerindeki tapu kaydının iptali ile eşi ...... adına tescilini, taşınmazın kütüğüne aile konutu şerhi konulmasını (TMK. m. 194) talep etmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, ,hükmü davalılardan ..... temyiz etmiştir. Davacı ile davalılardan ....... 30.03.2015 tarihinde kesinleşen Bakırköy 8.Aile Mahkemesinin 2012/634 esas, 2014/840 karar sayılı ilamıyla boşandıkları anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından; yargılama giderleri, harç ve vekalet ücreti yönünden, davalılar tarafından ise; tamamına yönelik olarak temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Davacı erkek dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu ve rızası alınmadan davalı kadın eş ... tarafından diğer davalıya satıldığını iddia ederek, taşınmazın 3. kişi adına olan tapu kaydının iptali ile davalı kadın eş adına tescilini ve dava konusu taşınmaza aile konutu şerhi konulmasını, olmadığı taktirde ise bedelinin ödettirilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kabulü ile tapu iptal ve tescil ile aile konutu şerhi konulmasına karar verilmiştir....
KARŞI OY YAZISI Dava, aile konutu olduğu iddia edilen taşınmazın üçüncü kişiye yapılan satışının iptali ile davalı eş adına tescili istemine ilişkindir. Davacı kadın, dava konusu taşınmazın aile konutu olduğunu iddia ile davalı ...'a yapılan satış işleminin iptali ile davalı eş ... adına tapuya tescilini istemiştir. Bu talep 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayanmaktadır. 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinin birinci fıkrası aile konutunun hak sahibi eş tarafından devrini diğer eşin açık rızasına bağlı olduğunu öngörmüş bulunmaktadır. Bu ... alınmadan konutun satışına ilişkin işlem geçersizdir. 4721 sayılı Kanun'un 194 üncü maddesinde yer alan şerhin açıklayıcı şerh olduğu tartışmasızdır. Aile konutu şerhi konulmuş olsa da olmasa da bu hüküm ile fiil ehliyetinin sınırlandırıldığı hukuki bir gerçekliktir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Mahkemece yapılan yargılama sonucunda tarafların dava tarihinden sonra kesinleşen kararla boşandıkları, aile konutunun muvazaalı satışı nedeniyle tapunun iptal edilmesinde davacı açısından bir hukuki yararın kalmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Toplanan delillerden; tarafların dava tarihinden sonra 09.06.2018 tarihinde kesinleşen kararla boşandıkları anlaşılmaktadır. Evlilik boşanma ile sona erdiğine göre dava konusu taşınmaz aile konutu olma niteliğini kaybetmiş, dava konusuz kalmıştır....
Aile konutunun tanımına ise anılan maddenin gerekçesinde yer verilmiş; aile konutu “Eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri içinde yaşadığı anılarla dolu bir alan” olarak tanımlanmıştır. TMK’nın 193. maddesi dikkate alındığında kural olarak eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle her türlü hukuki işlem yapma serbestisi kabul edilmişken, aynı Kanun’un 194. maddesi ile bu kurala istisna getirilmiş ve aile konutu üzerindeki hakların sınırlandırılması esası kabul edilmiştir. Bu düzenleme ile malik olmayan eşe, aile konutu ile ilgili tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkı tanınmış, eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü "aile birliğinin" korunması amacıyla sınırlandırılmıştır....
tan borç aldığını ve karşılığında Erzincan - Merkez - ... Mahallesi 1057 ada 1 parselde bulunan kat irtifaklı ikinci kat üç numaralı bağımsız bölümü devrettiğini, müvekkilinin bu devir işleminden haberi olmadığını, sonrasında davalı ...'ın müvekkilin ikamet ettiği eve gelerek evi boşaltmasını istemesi üzerine durumu öğrendiğini, davacının bilgisi ve rızası olmadan davalı eş ... tarafından davalı ...'a devre gerçekleştirilen aile konutunun tapu devri işleminin geçersiz olduğunu ileri sürerek, aile konutunun tapu devrinin iptali ile davalı ... adına tapuya tesciline, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (4721 sayılı Kanun) 194 üncü maddesi gereğince aile konutu şerhi konulmasına karar verilmesini talep etmiştir. II. CEVAP 1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; davalı ...'nin işlerinin kötü gitmesi nedeniyle bu evleri davalı ...'a sattığını, evlerin üzerinde kullanılan ticari kredilere ilişkin ipotek bulunduğunu, ipoteğe ilişkin aylık ödemeleri ...'...
Bu haktan önceden feragat edilemeyeceği gibi eşlerin anlaşmasıyla da ortadan kaldırılamaz ve açık rıza ancak “belirli olan” bir işlem için verilebilir. Türk Medeni Kanunu'nun 193. maddesi hükmü ile eşlerin birbirleri ve üçüncü kişilerle olan hukuki işlemlerinde özgürlük alanı tanınmış olmakla birlikte, 194. madde hükmü ile eşlerin aile konutu ile ilgili bazı hukuksal işlemlerinin diğer eşin rızasına bağlı olduğu kuralı getirilerek eşlerin hukuki işlem özgürlüğü, “aile birliğinin korunması” amacıyla sınırlandırılmıştır. Buna göre, eşlerden biri diğer eşin “açık rızası bulunmadıkça" aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Bu cümleden hareketle, aile konutunun maliki olan eş, aile konutundaki yaşantıyı güçlüğe sokacak biçimde, aile konutunun ipotek edilmesi gibi “tek başına” bir ayni hakla sınırlandıramaz. Bu sınırlandırma “ancak diğer eşin açık rızası alınarak” yapılabilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil-Aile Konutu Şerhi Konulması Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından emyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, tapu iptal tescili ve aile konutu şerhi konulması istemine ilişkindir. Davacı malik olmayan eş, taşınmazın aile konutu olduğunu ve aile konutu niteliğinde bulunan taşınmazın, malik olan davalı eş tarafından "açık rızası bulunmadan" davalı ... ... adına tescil edildiğini ileri sürerek, taşınmazın davalı ... ... adına olan tapu kaydının iptalini ve aile konutu şerhi konulmasını dava etmiştir. Davalı ... ...'nın, dava konusu taşınmazın tapu kaydında aile konutu olduğuna dair bir şerhin bulunmadığını, ve iyiniyetli olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur....
