Ü.. köyündeki 1230 parsel sayılı taşınmazdaki meskenin aile konutu olduğunu, ölen eşinin diğer mirasçıları tarafından bu payla ilgili olarak ortaklığın giderilmesi davası açıldığını, bu konuttan çıkarıldığı taktirde mağdur olacağını ileri sürerek, konutun aile konutu olduğunun tespitine karar verilmesini istemiş; Mahkemece; "Türk Medeni Kanunun 194. maddesi gereğince meskenin aile konutu olduğunun tespitinin istenebilmesi için, eşlerin her ikisinin de sağ olması gerektiği, eşlerden birinin ölümü halinde Türk Medeni Kanununun 240. maddesi gereğince dava açılmasının mümkün olduğundan bahisle, istek reddedilmiştir. Olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime aittir. (HUMK. m.76) Somut olayda davacı, 1/4 payı kendisine, 3/4 payı da ölen eşine ait olan konutun, aile konutu olduğunun tespitini istemiştir. Davacının, Türk Medeni Kanununun 240. ve 652. maddelerinin kendisine tanıdığı hakları kullanabilmesi için, böyle bir tespit kararı istemekte hukuki yararı mevcuttur....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, davaya konu gayrimenkulün aile konutu olduğunun tespiti istemine ilişkin olup, uyuşmazlık gayrimenkulün murisin vefat tarihi itirbariyle aile konutu olup olmadığının tespiti noktasında toplanmaktadır. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Kanun’un190 ıncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri; 4721 sayılı Kanun’un 194 üncü maddesi. 3....
Davacının taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine yönelik talebine ilişkin davanın dayanağı Türk Medeni Kanununun 194/1 maddesi olduğuna göre, uyuşmazlık 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun üçüncü kısmı hariç ikinci kitabından kaynaklanmaktadır. 4787 sayılı Yasanın 4/1. maddesi gereğince bu taleple ilgili aile mahkemesi görevlidir. O halde mahkemece yapılacak iş; davacının, taşınmazın aile konutu olduğu yönündeki talebinin dosyadan tefriki ile aile mahkemesine gönderilmek üzere görevsizlik kararı vermek ve bu davanın sonucunu bekletici mesele yaparak taşınmazın aile konutu olduğunun tespit olunması halinde işin esası incelenerek gerçekleşecek sonucu uyarınca bir karar vermekten ibaret olup, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda gösterilen sebeple BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Aile Konutu Olduğunun Tespiti Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm, davacı tarafından tamamına yönelik olarak temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2-Davacı tarafından, katkı payı, katılma, değer artış payı alacağı ve aile konutu tespiti istemlerine ilişkin dava açılmış mahkemece, aile konutu olduğuna dair tespiti istenilen taşınmazı satın alan ... ve satış işlemini muris adına vekaleten gerçekleştiren ... da dava ihbar olunmuş ve aile konutu tespitine ilişkin talep yönünden tefrik kararı verilerek yargılamaya yeni esas üzerinden devam olunmuştur....
KARŞI OY YAZISI Davacı; davalılardan eşi olan ... adına tapuda kayıtlı bulunan ve aile konutu olarak kullanılan taşınmaz üzerine diğer davalı banka lehine ipotek tesis edildiğini, davalı ...'in davacının haklarını sınırlayıcı işlem yapmasına engel olmak amacıyla taşınmazın aile konutu olduğunun tespiti ile , aile konutu olarak özgülenmesini talep etmiş, mahkemece davalı adına kayıtlı taşınmazın tarafların aile konutu olduğunun tespitine karar verilmiş hüküm davalılardan banka tarafından temyiz edilmiştir. Bilindiği ve 6100 sayılı HMK'nun 106/1 maddesinde düzenlendiği üzere tespit davası, "...mahkemeden bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi... " için açılan bir dava türüdür....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Olduğunun Tespiti Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, muris adına kayıtlı taşınmazın aile konutu olduğunun tespiti istemine ilişkindir. İlk derece mahkemesince davacı ile davalıların murisi ...'ın evli oldukları, ...'ın 08.08.2017 tarihinde vefat ettiği, davacı ve ...'ın davaya konu Konya İli, Beyşehir İlçesi, ... Mahallesi ... ada ... parsel ... nolu bağımsız bölümde kayıtlı taşınmazda evvelden beri davacının ve muris ...'ın yaşadıkları, vefatından sonra da davacının kullanmaya devam ettiği, bu hali ile dava konusu taşınmazın aile konutu olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, Beyşehir ilçesi, ... mahallesi ... ada ... parsel 9 nolu bağımsız bölümde kayıtlı taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Aile Konutu Şerhi Konulması-Aile Konutu Olduğunun Tespiti Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacının, aile konutu şerhi konulması talebinin reddine yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2-Davacı, dava dilekçesinde ayrıca taşınmazın aile konutu olduğunun tespitini de istemiştir. Başlangıçta alınan başvuru harcı bu talebi de kapsar. Ancak bu talebe ilişkin peşin karar harcı yatırılmamıştır....
DAVA Davacı kadın dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Maltepe ilçesi, Altay Çeşme Mahallesi, G22-A-08-A-3-B Pafta, 16671 Ada, 64 Parsel'de kayıtlı 14 no'lu bağımsız bölümün müvekkili ve müvekkilinin aile konutu olduğunu, miras hakkına mahsuben mülkiyet hakkı tanınması için dava açıldığını ve bu davada aile konutu olup olmadığının tespiti için dava açılmak üzere kendilerine süre verildiğini belirterek taşınmazın aile konutu olduğunun tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. II. CEVAP Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmazda müvekkilleri Bilge ve Uğur ile davacının halen birlikte oturduğunu, taşınmazın aile konutu olmadığını, müvekkilinin açtığı izalei şuyu davasının neticelerinden kurtulmak için bu davanın açıldığını beyanla davanın reddini savunmuştur. III....
CEVAP 1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın haksız olduğunu ve kötü niyetle açıldığını, murisin 2017 yılında vefat ettiğini, mirasçıları olarak eşi ..., oğlu ..., kızı ..., ... ve ilk evliliğinden olan kızı müvekkil ... olduğunu, davacının diğer davalılar ile fikir birliği içerisinde olduğunu, bu davanın ikame edilmesinin sebebinin müvekkilinin yasal miras payını vermeme ve miras paylaşımını uzatma gayretinde olduklarını, evlililiğin ölüm ile sona erdiğinden davaya konu taşınmazın aile konutu olma özelliğini kaybettiğini, buna ilişkinin talebinin reddi gerektiğini, Mahkemece taşınmazın aile konutu olduğunun tespiti halinde tapu kütüğüne aile konutu şerhinin konulmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu, söz konusu taşınmazın aile konutu olarak tespit edilmesinde haklı bir hukuki yarar bulunmadığından davacının tespit talebinin reddinin gerektiğini, Mahkeme tarafından aile konutu tespitine karar verilmesi halinde müvekkili, davacı ve diğer davalılar arasında devam etmekte...
Dava; öncelikle taşınmazın "aile konutu olduğunun tespiti " (TMK.md.194) daha sonra ise bu taşınmazın sağ kalan eşe miras hakkına mahsuben özgülenmesine (TMK.md.652) ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 652'nci maddesine dayanan özgüleme isteği, paylaşma sonucunu hasıl edeceğinden sulh hukuk mahkemesinin görevine girmektedir. Aile konutunun tespiti görevi ise Aile Mahkemesine aittir. Bu durumda; taşınmazın miras hakkına mahsuben davacı adına tescili, olmazsa oturma hakkı tanınmasına yönelik davanın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi, aile konutuyla ilgili tespit isteği hakkında ise tefrik kararı verilebileceği kabul edilebilir nitelikte görülmüştür. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince Konya 2.Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 14.07.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi....
